การพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล ในกลุ่มจังหวัด “ร้อย แก่น สาร สินธุ์”

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีผลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด
“ร้อย แก่น สาร สินธุ์” 2) เพื่อสร้างแนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด “ร้อย แก่น สาร สินธุ์”
และ 3) เพื่อทดลองใช้และประเมินผลการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล ในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม
วิธีดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 เป็นการศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล จังหวัด
ร้อยเอ็ด จังหวัดขอนแก่น จังหวัดมหาสารคาม และจังหวัดกาฬสินธุ์ กลุ่มตัวอย่าง คือ เกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด ร้อย แก่น สาร สินธุ์
รวมทั้งสิ้น 218 คน จากการกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างของ Taro Yamane ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบการสุ่มตามระดับชั้น อย่างเป็น
สัดส่วน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณเชิงเส้นตรง (Multiple Linear Regression)
และใช้รูปแบบการวิเคราะห์สมการเชิงโครงสร้าง (Structural Equation Model : SEM) โดยใช้โปรแกรมลิสเรล (LISREL)
ระยะที่ 2 เป็นการสร้างแนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด ร้อย แก่น สาร สินธุ์ กลุ่มเป้าหมาย
ได้แก่ เกษตรอำเภอ เกษตรตำบล และเกษตรพื้นที่ กลุ่มละ 5 คน รวมทั้งสิ้นจำนวน 15 คน โดยใช้ตัวแปรที่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ
.05 จากการวิจัยในระยะที่ 1 มาเป็นประเด็นในการพิจารณาสร้างแนวทางการพัฒนา ใช้วิธีการประชุมกลุ่มย่อย (Focus Groups) และ
การระดมความคิดเห็นในที่ประชุมใหญ่ (Brian Storming) นำแนวทางการพัฒนาฯ ที่ปรับปรุงแก้ไขแล้ว ให้ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 3 ท่าน
ประเมินความเหมาะสม และระยะที่ 3 เป็นการทดลองใช้และประเมินผลแนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล
จังหวัดมหาสารคาม จำนวน 6 คน ประเมินผลการทดลอง โดยการเปรียบเทียบคะแนนก่อนและหลังการทดลอง ใช้สถิติ The
Wilcoxon Signed Rank Test ในการวิเคราะห์ โดยกำหนดค่าระดับนัยสำคัญที่ระดับ .05 ผลการวิจัยพบว่า
1. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด ร้อย แก่น สาร สินธุ์ ประกอบด้วย 4 ตัว ดังนี้
1) งบประมาณ 2) การทำงานเป็นทีม 3) แรงจูงใจ และ 4) ความสามารถบุคคล
2. แนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล กลุ่มจังหวัด ร้อย แก่น สาร สินธุ์ จำนวน 13 กิจกรรม ดังนี้
1) ความหมาย และความสำคัญ 2) ที่มาของงบประมาณ 3) กิจกรรม ทีม 4) การทำงานร่วมกันเป็นทีม 5) เรียนรู้การพัฒนาบุคคล และ
ทีมงาน 6) กระดาษของฉัน 1 7) ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน 8) สมาร์ท (SMART) 9) ระดมสมองต้นไม้แห่งความคิด 10) พัฒนาการพูด 11)
รูปปริศนา 12)เป็นคนดีต้องมีเป้าหมาย และ13) พัฒนาอารมณ์
3. หลังการทดลองใช้แนวทางการพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเกษตรตำบล ในกลุ่มทดลองพบว่ามีการพัฒนาด้าน
ประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน ด้านงบประมาณ ด้านการทำงานเป็นทีม ด้านแรงจูงใจ และ ด้านความสามารถบุคคล ได้ดีขึ้นกว่าก่อนการ
ทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ