ทาน : ราชธรรมพ่อแห่งแผ่นดิน

บทคัดย่อ

จากการศึกษาวิเคราะห์ พบว่า การที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงบำเพ็ญทานทั้งที่เป็นอามิสทาน อภัยทาน วิทยาทาน และธรรมทานดังกล่าวจัดเป็นทศพิธราชธรรมข้อที่ 1 คือ ทานซึ่งเป็นปรหิตปฏิบัติเพื่อประโยชน์สุขของพสกนิกรมหาชนชาวไทย ซึ่งปัจจุบันมีโครงการพระราชดำริที่เกิดจากพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชที่มีต่อพสกนิกรของพระองค์กว่า 4,000 โครงการ โครงการเหล่านี้คือตัวอย่างของการบำเพ็ญทศพิธราชธรรมข้อที่ 1 คือ ทาน ในส่วนที่เป็นอามิสทานคือการให้สิ่งของ และทรงสอดแทรกธรรมไว้ในพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสอยู่เสมอ ดังเช่น บทพระราชนิพนธ์หนังสือเรื่องพระมหาชนก เป็นต้น และทรงบำเพ็ญวิทยาทาน อภัยทาน และธรรมทานอย่างต่อเนื่อง ตัวอย่างสำคัญแห่งการบำเพ็ญวิทยาทานที่ทั่วโลกยกย่องคือปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และกังหันน้ำชัยพัฒนา ดังพระบรมราโชวาท ปีพุทธศักราช 2533 ซึ่งมีความว่า “ในการปฏิบัติงานนั้นขอให้ทำหน้าที่เพื่อหน้าที่ อย่านึกถึงบำเหน็จรางวัลหรือผลประโยชน์ให้มาก ขอให้ถือว่าการทำหน้าที่ได้สมบูรณ์เป็นทั้งรางวัลและประโยชน์อย่างประเสริฐ จะทำให้บ้านเมืองไทยของเราอยู่เย็นเป็นสุขและมั่นคง”