การศึกษาการจัดการเรียนการสอนภาษาจีนในรูปแบบผสมผสาน (Blended Learning) ระดับอุดมศึกษา

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาลักษณะทางกายภาพในการจัดการเรียนการสอนภาษาจีนรูปแบบผสมผสานที่ส่งผลต่อคุณภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 2) เพื่อศึกษาข้อดีและข้อจำกัดของการจัดการเรียนการสอนภาษาจีนผ่านรูปแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่าง คือ อาจารย์ผู้สอนในสาขาภาษาจีนจากทั่วประเทศไทยโดยเลือกแบบเจาะจงจาก 1 มหาวิทยาลัยของแต่ละภูมิภาค ได้แก่ ภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคใต้ ทั้งหมด 5 มหาวิทยาลัย จำนวนอาจารย์ทั้งหมด 60 คน โดยแบ่งขอบเขตเชิงเนื้อหารายวิชาออกเป็น 2 ลักษณะ ประกอบด้วยวิชาภาษาจีนเชิงทักษะพิสัย (Skill domain) และวิชาภาษาจีนเชิงพุทธิพิสัย (Cognitive domain)ช่วงเวลาที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้คือช่วงปีการศึกษา 2563 โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสม (Mixed method) โดยเก็บข้อมูลในรูปแบบของแบบสอบถามและสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในงานวิจัยคือการวิเคราะห์ค่าเปอร์เซ็นต์ และการวิเคราะห์เนื้อหา

     ผลการวิจัยพบว่า 1) ลักษณะทางกายภาพในการจัดการเรียนการสอนภาษาจีนรูปแบบผสมผสาน ด้านสัดส่วนเนื้อหาสาระการเรียนรู้รายวิชาภาษาจีนเชิงทักษะพิสัยมากกว่ารายวิชาภาษาจีนเชิงพุทธิพิสัย ส่งผลกระทบต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่แตกต่างกัน จำนวนนักศึกษาต่อตอนเรียนในรายวิชาภาษาจีนเชิงทักษะพิสัยอยู่ที่ 30-39 คน และในรายวิชาภาษาจีนเชิงพุทธิพิสัย 30-59 คน รูปแบบการเรียนการสอนรายวิชาภาษาจีนเชิงทักษะพิสัยใช้วิธีการอัดวีดิทัศน์การสอน จากนั้นเข้าชั้นเรียนจริงเพื่อฝึกฝนทักษะ รายวิชาภาษาจีนเชิงพุทธิพิสัยใช้รูปแบบการสอนแบบถ่ายทอดสด (live) พร้อมทั้งอัดวีดิทัศน์เพื่อให้นักศึกษาสามารถศึกษาย้อนหลังได้ สำหรับปัญหาที่พบ ได้แก่ ปัญหาอินเทอร์เน็ต ปัญหาสภาพแวดล้อมในการเรียนของนักศึกษา ปัญหานักศึกษาไม่เรียนรู้ด้วยตนเอง และปัญหาที่พบขณะคุมสอบแบบออนไลน์ ซึ่งการคุมสอบออนไลน์ถือเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการวัดและประเมินผล จึงส่งผลให้การวัดและประเมินผลในรายวิชาภาษาจีนเชิงทักษะพิสัยและพุทธิพิสัยมีการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยหลังจากการใช้วิธีการจัดการเรียนการสอนรูปแบบผสมผสาน และพบว่าคุณภาพด้านผลการศึกษาของผู้เรียนมีทั้งเพิ่มขึ้นและลดลง ส่วนมากจะขึ้นอยู่กับการปรับตัวให้เข้ากับรูปแบบการเรียนการสอนของผู้เรียน 2) ข้อดีและข้อจำกัดของการจัดการเรียนการสอนภาษาจีนรูปแบบผสมผสานสรุปผ่านมุมมองของอาจารย์ผู้สอน มีดังนี้ 2.1) ข้อดี ผู้เรียนมีอิสระในการเรียนรู้ภาษาจีนเพิ่มขึ้น สื่อการสอนภาษาจีนมีความหลากหลายมากขึ้น ผู้เรียนและผู้สอนมีปฏิสัมพันธ์ในการสื่อสารระหว่างกันเพิ่มมากขึ้น และผู้เรียนเริ่มปรับตัวให้เหมาะสมกับการเรียนการสอนรูปแบบผสมผสาน 2.2) ข้อจำกัด พบว่าอุปกรณ์การเรียนและสภาพแวดล้อมในขณะเรียนไม่พร้อม อาจารย์ใช้เวลาในการเตรียมการสอนเพิ่มขึ้น ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนภาษาจีนของนักศึกษาเกิดความคลาดเคลื่อน และพบปัญหาทักษะภาษาจีนของผู้เรียนในด้านการนำเสนอหน้าชั้นเรียน การออกเสียง การเขียนภาษาจีน และการแสดงบทบาทสมมติเป็นภาษาจีน