การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐานเพื่อส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐานที่ส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู และเพื่อศึกษาผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐานเพื่อส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ นักศึกษาหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิทยาศาสตร์ทั่วไป ชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 จำนวน 25 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (PQF3) โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐาน รายวิชาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม แบบสะท้อนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ แบบวัดการรู้สิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นแบบวัดที่มีข้อคำถามตามองค์ประกอบของการรู้สิ่งแวดล้อม จำนวน 3 ด้าน ได้แก่ แบบวัดความรู้ด้านสิ่งแวดล้อม แบบวัดเจตคติด้านสิ่งแวดล้อม และแบบวัดพฤติกรรมต่อสิ่งแวดล้อม และบทปฏิบัติการ ใช้วิธีวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลแบบสามเส้าด้านแหล่งข้อมูลและวิธีรวบรวมข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า 1) กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐานที่ส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมสำหรับนักศึกษาวิชาชีพครู มีขั้นตอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทั้งหมด 8 ขั้น ได้แก่ ขั้นที่ 1 สำรวจและค้นหาประเด็นปัญหาสิ่งแวดล้อมในชุมชน ขั้นที่ 2 สืบเสาะแสวงหาความรู้ ขั้นที่ 3 วิเคราะห์เชื่อมโยงความสัมพันธ์ ขั้นที่ 4 วิเคราะห์สถานการณ์และกำหนดทางเลือก ขั้นที่ 5 วางแผนจัดการปัญหาสิ่งแวดล้อมในชุมชน ขั้นที่ 6 ลงมือปฏิบัติการแก้ปัญหา ขั้นที่ 7 นำเสนอและเผยแพร่ผลงานสู่ชุมชน และขั้นที่ 8 แลกเปลี่ยนเรียนรู้และสะท้อนผล 2) การรู้สิ่งแวดล้อมของนักศึกษาที่ได้รับการกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐาน ด้านความรู้ด้านสิ่งแวดล้อมมีคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเท่ากับ 26.00 (S.D. = 0.56) อยู่ในระดับดีเยี่ยม ด้านเจตคติต่อสิ่งแวดล้อม มีคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเท่ากับ 4.72 (S.D. = 0.28) ซึ่งอยู่ในระดับดีมาก และด้านพฤติกรรมต่อสิ่งแวดล้อม มีคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเท่ากับ 4.45 (S.D. = 0.25) ซึ่งอยู่ในระดับดีมาก และ 3) กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนร่วมกับปัญหาเป็นฐานสามารถส่งเสริมการรู้สิ่งแวดล้อมให้มีระดับการรู้สิ่งแวดล้อมเพิ่มขึ้นในทุกวงจรปฏิบัติการจากระดับปานกลางเป็นระดับสูง
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลับราชภัฏกำแพงเพชร
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฎในวารสารเป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะ ซึ่งมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชรและบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
เอกสารอ้างอิง
Ampai, S. (2015). The Development of Environmental Literacy Scale for Lower Secondary School Students. Master of Education Research Methodology Chula-longkorn University. [in Thai]
Cherdymova, E. I., et al. (2018). Projective techniques for student environmental attitudes study. Ekoloji, 27(106), 541-546.
Hollweg, et al. (2011). Developing a framework for assessing environmental literacy. Washington, DC: NAAEE.
Jai-on, K., & Bangtho, K. (2022, January-March). Using problem-based learning approach to enhance student teachers’ lesson design ability for the 21st century. Journal of Education Naresuan University, 24(1), 99-109. [in Thai]
Jensantikul, N. (2021, September-December). Community-Based Learning Process: Reflections on Experience and Learning. Journal of Humanities and Social Sciences Mahamakut Buddhist University Isan Campus, 2(3), 78-85. [in Thai]
Kemmis, S., McTaggart, R., & Nixon, R. (2014). The action research planner: Doing critical participatory action research. New York: Springer.
Ketsing, J., et al. (2024, May-August). Development of pre-service science teachers’ Environmental Literacy through active learning modules on environment. Journal of Education, Prince of Songkla University, Pattani Campus, 35(2), 27-41. [in Thai]
Liang, S. W., et al. (2018, June). A nationwide survey evaluating the environmental literacy of undergraduate students in Taiwan. Sustainability, 10(6), 1730.
Liu, S. Y., et al. (2015, January-February). A national investigation of teachers’ environmental literacy as a reference for promoting environmental education in Taiwan. J Environ Educ, 46(2), 114-132.
Marra, R. M., et al. (2014, July-September). Why problem-based learning works: Theoretical foundations. Journal on Excellence in College Teaching, 25(3), 221-238.
Noochuai, W., & Koraneekij, P. (2019, January-February). Learning model development using project-based learning with an online social media approach to develop the environmental literacy of high school students. Humanities, Social Sciences, and Arts, Veridian E-Journal, Silpakorn University, 12(1), 1456-1470.
Phanyosri, P. (2015). Effects of Socio–Scientific Issues Based Learning on Environmental Literacy of Lower Secondary School Students. Master of Education Science Education Chulalongkorn University. [in Thai]
Phanyosri, P., & Chuchart, A. (2016, April-June). Effects of socio-scientific issues-based learning on environmental literacy of lower secondary school students. An Online Journal of Education, 11(2), 336-350. [in Thai]
Sung, Y. H., & Hsu, Y. C. (2019, February). Community-based learning for environmental education: Connecting local knowledge and environmental problems. Environmental Education Research, 25(2), 267-283.
Tan, E. A., & Ng, K. L. (2021, August). Problem-based learning for environmental sustainability education: Enhancing teacher candidates' understanding through community engagement. International Journal of Sustainability in Higher Education, 22(5), 1134-1149.