ปัญหาและอุปสรรคทางกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนในคดีปกครอง

Abstract

บทคัดย่อ บทความนี้เป็นการนำเสนอผลงานวิจัยเรื่องการคุ้มครองสิทธิชุมชนในคดีปกครอง มุ่งนำเสนอผลงานวิจัยในประเด็นปัญหาการคุ้มครองสิทธิชุมชนในการฟ้องและร้องสอดคดีปกครอง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดให้ชุมชนมีสิทธิและหน้าที่ร่วมมือกับรัฐในการปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เนื่องจากเป็นผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยตรงจากการศึกษาพบว่า การฟ้องคดีปกครองจะต้องอาศัยพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 มาตรา 9 และมาตรา 42 ส่วนการร้องสอดเป็นไปตามระเบียบที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดว่าด้วยการพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 ข้อที่ 78 โดยจะต้องเป็นผู้ที่ได้รับความเดือดร้อนหรืออาจจะเดือดร้อนและมีสถานะเป็นบุคคลหรือนิติบุคคลตามกฎหมายด้วย ดังนั้นเมื่อชุมชนมิใช่บุคคลตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย จึงไม่มีสิทธิและหน้าที่ใน การฟ้องหรือร้องสอด เพื่อปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้ แม้ปัจจุบันจะมีประมวลวิธีพิจารณาความแพ่ง หมวด 4 ว่าด้วยการดำเนินคดีแบบกลุ่ม แต่ก็ไม่มีบทบัญญัติรับรองสิทธิและหน้าที่ไว้โดยตรงในคดีปกครอง จึงทำให้สิทธิชุมชนไม่ได้ถูกรับรองไว้ในบทบัญญัติกฎหมายจากการศึกษาขอเสนอแนะว่า ควรมีบทบัญญัติกฎหมายสารบัญญัติรองรับสิทธิชุมชน ทั้งสิทธิในการฟ้อง การร้องสอดและรับรองสถานะหรือตัวตนของชุมชน รวมทั้งให้มีหน่วยงานอิสระหรือหน่วยงานกลางในการควบคุมและดำเนินการของชุมชนในเรื่องต่างๆ ไว้ในบทบัญญัติกฎหมายดังกล่าว เพื่อให้ศาลปกครองใช้เป็นแนวทางในการพิจารณาสิทธิของชุมชนในการปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

Problems and Obstacles to the law relating to the Protection of Community Rights in the Administrative Case

ABSTRACT This article presents the research result relating to the protection of community rights in the Administrative Case by intending to present the research result in the issues of protect the community rights for the Administrative Case Interpleading and Prosecuting which has the objective to define the community to have the rights and duty for cooperating with the government in order to protect the natural resources because have been affected by the destruction of nature resources and environment directly. The study found that the Administrative Case Prosecuting shall follow by virtue of Section 9 and Section 42 of the Act on Establishment of Administrative Court and Administrative Court Procedure, B.E. 2542 (1999), and for the Administrative Case Interpleading shall be follow by the regulations of the Judicial Conference in the Supreme Administrative Court regarding to the Administrative Court Procedure B.E. 2543, Article 78 The prosecutor must be the persons or legal entities who have suffered or may have suffered. When the community is not the person according to the provisions of the law, therefore, has no rights and duty to prosecute or interplead for protecting the natural resources and environment. Although at the present, there is the Civil Procedure Code, Division 4, regarding to the Class Action, but there is no provision to acknowledge the rights and duty directly in the Administrative Case, so, the community rights has not been acknowledged in the legal provision. Suggesting that there should be a provision of substantive law supporting the community rights regarding to the rights for prosecuting, interpleading and acknowledging the status or identity of community, together with appointing the independent agency or the central authority to control and operate the community in various matters, and defining in such legal provision in order that the Administrative Court can use as the guideline to judge the community rights for protecting the natural resources and environment.