ต้นกำเนิดลัทธิชาตินิยมจีนในสังคมชาวจีนในประเทศไทย

Main Article Content

เออิจิ มูราชิมา

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาความเป็นจริงของลัทธิชาตินิยมของชาวจีนในประเทศไทย ซึ่งเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกในช่วงกลางปีค.ศ.1905 โดยทำการศึกษาค้นคว้าจากเอกสารต่าง ๆ เช่น หนังสือพิมพ์ต่างในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 และ เอกสารภาษาไทย โดยแบ่งเนื้อหาออกเป็นสี่ส่วนหลัก ได้แก่ ส่วนที่หนึ่งศึกษาการเข้ามาสำรวจชาวจีนโพ้นทะเลโดยชาวญี่ปุ่น เพื่อแสวงหาแนวร่วมฝ่ายปฏิวัติชาวจีนในหมู่ชาวจีนโพ้นทะเล ส่วนที่สองศึกษาปฏิกิริยาอันนิ่งเฉยของชาวจีนในประเทศไทยในระหว่างที่ดร.ซุนยัดเซนเดินทางมาประเทศไทยเป็นครั้งแรกระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน ค.ศ.1903 ส่วนที่สามศึกษาการเกิดจากจิตสำนึกความเป็นชาติสมัยใหม่ในช่วงครึ่งหลังของสงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น โดยให้ความสำคัญกับการเคลื่อนไหวร่วมกับชาวจีนทั้งในและนอกประเทศจีนเพื่อคว่ำบาตรอเมริกาอย่างจริงจัง และการก่อตั้งโรงพยาบาลจีนขึ้นในกรุงเทพฯ และส่วนที่สี่อธิบายถึงการแบ่งออกเป็นฝ่ายอนุรักษ์หรือกลุ่มผู้สนับสนุนจักรพรรดิและฝ่ายปฏิวัติสาธารณรัฐของชาวจีนในไทยช่วงเดียวกับการเยือนประเทศไทยครั้งที่ 2 ของดร.ซุนยัดเซนในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1908

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

โรงพยาบาลเทียนฟ้ามูลนิธิ. โรงพยาบาลเทียนฟ้ามูลนิธิครบรอบ 100 ปี 2446-2547, กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลเทียนฟ้ามูลนิธิ, 2547.

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 กษ 12.2/9 ชาวญี่ปุ่นและจีน ขออนุญาตตั้งบริษัทเรียกชื่อว่า ออเรียนเตลแซมเบอร์ออฟคอมเมอซ์ (6 พ.ย. - 22 มี.ค. ร.ศ. 120).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 ต. 2.12/28 จีน ไม่คิดรับจำหน่ายสินค้าอเมริกัน (7 - 28 ส.ค. ร.ศ. 124).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 ต. 21/10 จีน ซีน ยัด เซน (5 มิ.ย. 112 - 23 เม.ย. ร.ศ. 128).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 ต. 21/6 เรื่อง กังยูไว (20 ก.พ. - 30 มี.ค. ร.ศ. 118).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 20/29 นายเซียวฮุดเสง เป็นหัวหน้าตั้งสโมสรขึ้นที่ถนนสี่พระยา (1 - 2 ธ.ค. ร.ศ. 127).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 8.7/3 รายงานเรื่องความประพฤติจีน (17 มิ.ย. - 25 พ.ย. ร.ศ. 127).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 8.7/7 ความเห็น, หนังสือพิมพ์จีน มกราคม 127 (11 ธ.ค. - 31 ม.ค. ร.ศ. 127).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 8.7/8 ลายพระราชหัตถ์เลขาเรื่องหนังสือพิมพ์จีน (11 ม.ค. - 16 ก.พ. ร.ศ. 127).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 8.7/9 ความเห็นหนังสือพิมพ์จีนจำนวนเดือนกุมภาพันธ์ 127 (30 ม.ค. - 27 ก.พ. ร.ศ. 127).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น. 99/66 ข่าวโทรเลขเมืองจีน (22 ก.ย. - 23 ก.พ. ร.ศ. 122).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น.8.7/2 พวกพ่อค้าจีนประชุมกันที่โรงพยาบาลลจีน ตำบลสามแยกคิดปิดสินค้าชาติอเมริกัน (8 -28 ส.ค. ร.ศ. 124).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.5 น.8.7/2 พวกพ่อค้าจีนประชุมกันที่โรงพยาบาลลจีน ตำบลสามแยกคิดปิดสินค้าชาติอเมริกัน (8 -28 ส.ค. ร.ศ. 124).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.6 น.25/33 ฮูไวตั๊ก ทูตจีนเข้ามากรุงเทพ (12 มี.ค. พ.ศ. 2455 - 16 เม.ย. พ.ศ. 2456).

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ร.7 ม.26/30 หนังสือพิมพ์ จีนโนสยามวารศัพท์ (15 เม.ย. พ.ศ. 2450).

เซียวฮุดเสง, Deng Xue Feng (บันทึกและเรียบเรียง). “เซียวฮุดเสงกับการปฏิวัติในสมัยริปับลิกตอนต้น” ใน San Min Zhu Yi Yuekan, Vol.7 no.4 (1936), 23-25.

เซียวฮุดเสง. “คำลงโทษ” ใน ฮั่วเซียมซินป่อ, วันที่ 24 สิงหาคม ค.ศ. 1928.

เซียวฮุดเสง. “พิจารณาตัวเอง” ใน ฮั่วเซียมซินป่อ, วันที่ 9 สิงหาคม ค.ศ. 1929.

เซียวฮุดเสง. “สาเหตุฟ้องศาลหนังสือพิมพ์ตงฮั้วมิ่งป่อ” ใน ฮั่วเซียมซินป่อ, วันที่17 กรกฎาคม ค.ศ.1929.

ฮั่วเซียมซินป่อ, 5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1924.

Bangkok Times, 10 Oct. 1904.

Bangkok Times, 27 May 1905.

Bangkok Times, 28 June 1905.

Bangkok Times, 24 July 1905.

Bangkok Times, 7 August 1905.

Bangkok Times, 20 Sept. 1905.

Bangkok Times, 20-21 Oct. 1905.

Bangkok Times, 21 Nov. 1908.

Bangkok Times, 2 January 1909.

Chen Xi Qi (ed). Sun Zhong Shan Nianpu (Shang) [ตารางแสดงวันเดือนปีรายละเอียดของกิจกรรมซุนยัดเซน ตอนต้น]. Beijing: Zhong Hua Shuji, 1991.

Hua Siam Sinpo, 10 Aug.1929.

Xie You Rong. “暹羅報業史” [ประวัติศาสตร์หนังสือพิมพ์ในสยาม]、南洋学報[Nanyang Xuebao] 4, No.2 (1947).

Zou Lu. “Lin Wen Ying Shilue [ประวัติย่อของ Lin Wen Ying]” in Zou Lu Zou Lu Quan Ji (6) Zhongguo Guomindang Shigao (4). Taipei: Sanmin Shuju, 1976.

華僑志編纂委員会編 [คณะกรรมการรวบรวมข้อมูลและจัดพิมพ์ประวัติชาวจีนโพ้นทะเล]. (泰国華僑志 [ประวัติคนจีนโพ้นทะเลในประเทศไทย]. 台北: 華僑志編纂委員会編,1959.

Manjiro, Inagaki. “Siam Jijyo” [สภาพความเป็นอยู่ในสยาม], Waseda Gakhou, No.89, 1903.

Rakseki, Kurumi. “Siam zatsukange” [ความคิดต่าง ๆ เกี่ยวกับสยาม ตอนปลาย], Katsudo no Nihon [ญี่ปุ่นนักเคลื่อนไหว], Vol.4 No.3, 1906, 67.

Toten, Miyazaki. Miyazaki Toten Zenshu Vol.1, Heibonsha: Tokyo, 1971.

Toten, Miyazaki. Miyazaki Toten Zenshu Vol.5, Heibonsha: Tokyo, 1976.