กำเนิด “การ์ตูนไทยรูปแบบใหม่”: การผสมผสานทางวัฒนธรรมอันเป็นผลจากสังคม เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้ศึกษาการก่อร่างของ “การ์ตูนไทยรูปแบบใหม่” ภายใต้บริบทเศรษฐกิจ-สังคม และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของไทย ในช่วงทศวรรษที่ 2510 - 2530 การก่อร่างของการ์ตูนไทยรูปแบบใหม่เริ่มขึ้นเมื่อศิลปินไทยเริ่มเปิดรับอิทธิพลและรูปแบบการเขียนการ์ตูนจากการ์ตูนญี่ปุ่น ด้วยข้อจำกัดด้านเทคโนโลยีการพิมพ์ ทำให้การผลิตมังงะ (หนังสือการ์ตูนญี่ปุ่น) แปลไทยไม่สามารถลอกลายได้โดยง่าย แต่จำเป็นต้องมีการวาดขึ้นใหม่บางส่วน ซึ่งกระบวนการวาดใหม่นี้ทำให้ศิลปินไทยต้องเรียนรู้ทักษะการวาดแบบมังงะจนทำให้เกิดการเปิดรับรูปแบบการวาดแบบมังงะ ศิลปินไทยจำนวนหนึ่งเริ่มต้นจากการเป็นเยาวชนผู้อ่าน และถูกทาบทามเข้าสู่กระบวนการผลิตมังงะแปลไทยผ่านการเข้าร่วมการประกวดวาดภาพจากทางบ้าน ในเวลาต่อมาผู้ผลิตได้เริ่มตีพิมพ์การ์ตูนผลงานของผู้อ่านในนิตยสารมังงะแปลไทย ก่อนจะเริ่มตีพิมพ์นิตยสารการ์ตูนไทยในช่วงกลางทศวรรษ 2530 ทั้งนี้การเกิดขึ้นของมังงะแปลไทยและอิทธิพลของมังงะที่มีต่อการ์ตูนไทยนั้นไม่ใช่ปรากฏการณ์ที่น่าประหลาดใจ หากพิจารณาบริบทเศรษฐกิจ-สังคม และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของไทย มังงะเป็นเพียงหนึ่งในสินค้าญี่ปุ่นจำนวนมากที่หลั่งไหลเข้าสู่ตลาดไทย การเกิดขึ้นของมังงะแปลไทย และการก่อร่างของการ์ตูนไทยรูปแบบใหม่ เกิดในช่วงเวลาที่ญี่ปุ่นเข้ามาลงทุนและมีบทบาทสำคัญในการเติบโตทางเศรษฐกิจและการพัฒนาของไทย นอกจากนี้การ์ตูนญี่ปุ่นยังสามารถครองใจกลุ่มผู้อ่านเยาวชน จากการปรากฏในสื่อและสินค้าที่หลากหลายจนเข้าเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันของเยาวชนไทย นำมาสู่การเปิดรับการวาดการ์ตูนแบบมังงะ และพัฒนาไปสู่การผสมผสานทางวัฒนธรรม จนเกิดขึ้นเป็นการ์ตูนไทยรูปแบบใหม่