ประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์ในงานวิชาการไทย: สำรวจประวัติศาสตร์นิพนธ์ ในบริบทอาณาบริเวณศึกษาและประวัติศาสตร์โลก

บทคัดย่อ

ผลงานของนักวิชาการไทยเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์นับว่ามีอยู่ในปริมาณน้อย เมื่อคำนึงถึงว่าภายในขอบเขตภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ฟิลิปปินส์เป็นประเทศขนาดใหญ่ทั้งในเชิงพื้นที่และประชากร, มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน, รวมทั้งเป็นประเทศสมาชิกผู้ร่วมก่อตั้งสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ ASEAN ที่กำลังทวีบทบาทมากขึ้นในประชาคมโลกปัจจุบัน บทความนี้จึงมุ่งแสวงหาคำอธิบายถึงลักษณะและเงื่อนไขที่เป็นบริบทของการสร้างผลงานของนักวิชาการไทย โดยเริ่มจากการสำรวจภาพรวมของประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์ภายในประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้และสายสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์โลก การพิจารณาพื้นฐานพัฒนาการของความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับฟิลิปปินส์ที่มีส่วนสำคัญในการกำหนดทิศทางและความสนใจในภาพรวมทางประวัติศาสตร์ของฟิลิปปินส์ รวมทั้งประเด็นศึกษาทางวิชาการของไทยที่เป็นหัวข้อเฉพาะเจาะจง โดยพบว่าส่วนใหญ่จะเน้นสาระด้านการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศเป็นหลัก อาทิ การต่อสู้เพื่อเอกราช, การต่อสู้เพื่อล้มล้างเผด็จการและขับเคลื่อนประชาธิปไตย หรือบทบาทการต่อสู้ของมุสลิมภาคใต้ ผลงานวิชาการเหล่านี้ยังมีเงื่อนไขและข้อจำกัดตรงที่ส่วนใหญ่ยังไม่ได้ใช้ระเบียบวิธีทางประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์นิพนธ์อย่างเข้มข้นมากนัก ในท้ายที่สุดผู้เขียนเสนอแนวทางการศึกษาประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์ภายในบริบทที่เป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์โลกซึ่งรวมประเทศไทยไว้ในนั้นด้วย