ทบทวนสถานะความคิดสตรีนิยมอิสลาม
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งพิจารณาสถานะแนวคิดและข้อถกเถียงสตรีนิยมอิสลามจากการกำหนดนิยามและความสัมพันธ์ของชุมชนมุสลิมกับผู้หญิง แนวคิดเพศสภาพในศาสนา และสตรีนิยม ผู้เขียนทบทวนความคิดจากเอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้องกับคำอธิบายเรื่องหญิงมุสลิม รวมทั้งการเสนอแนวคิดสตรีนิยมอิสลามจากกลุ่มนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวสิทธิสตรีทั้งในและต่างประเทศ บทความแสดงให้เห็นถึงพลวัตของการให้ความหมายและจุดยืนที่แตกต่างกันในกลุ่มนักคิดอิสลามนิยม นักกิจกรรมที่ทำงานประเด็นผู้หญิง และนักสตรีนิยมอิสลามในการอธิบายสถานะของผู้หญิงท่ามกลางกระแสการฟื้นฟูอิสลาม
Article Details
ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนและสงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารนี้เป็นของผู้เขียน คณะกรรมการวารสาร ภาควิชาประวัติศาสตร์ฯ กองบรรณาธิการ ตลอดจนกรรมการกลั่นกรองประจำฉบับ ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องกับข้อคิดเห็นเหล่านั้น
References
คณะกรรมการนักนิติศาสตร์สากลและมูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ. การเข้าถึงความยุติธรรมของผู้หญิง: สำรวจอุปสรรคและการเปลี่ยนแปลงที่จำเป็น. คณะกรรมการนักนิติศาสตร์สากล (International Commission of Jurists- ICJ) และมูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ (Justice for Peace Foundation-JPF), ม.ป.ท., 2555.
ชัยคฺ มุหัมมัด ศอลิหฺ อัล-มุนัจญิด.โลกของผู้หญิง. แปลโดยกฤติยา เพศยนาวิน. กรุงเทพฯ: นัตวิดา, 2555.
ซัยยิด มุตาวัลลี อัดดารชฺ. ฮิญาบหรือนิกอบ. แปลโดย บรรจง บินกาซัน.กรุงเทพฯ: อัล อะมีน, 2555.
รอมฎอน ปันจอร์. “ประท้วงฮิญาบที่ยะลาความทรงจำของการต่อรอง.” วารสารรูสมิแล 33, ฉ.1 (มกราคม- เมษายน 2555): 18-34.
ส. วงศ์เสงี่ยม, บรรณาธิการ. การอวดโฉม.กรุงเทพฯ: ส.วงศ์เสงี่ยม, ม.ป.ป.
สำนักงานส่งเสริมและสนับสนุนวิชาการ 12 สำนักงานปลัดกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. รายงานวิจัยกลยุทธ์ในการส่งเสริมบทบาทสตรีมุสลิมต่อการพัฒนาสังคมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้. หาดใหญ่ สงขลา: ไอคิวมีเดีย, 2559.
อัมพร หมาดเด็น, ทวีลักษณ์ พลราชม และมนวัธน์ พรหมรัตน์. รายงานผลการประเมินปลายโครงการการพัฒนาเพื่อขยายบริการภายในชุมชนอย่างยั่งยืนสำหรับผู้หญิงและเด็กที่ได้รับผลกระทบจากความไม่สงบและความรุนแรงในจังหวัดชายแดนภาคใต้. ม.ป.ท., 2558.
Abou-Bakr, Omaima. “What’s Done Can be Un-Done: Un-Interpreting Gender-Hierarchy in Quranic Exegesis.” paper presented at the 12th Mediterranean Research Meeting, Florence, Italy, 2011.
Ahmed, Leila. Women and Gender in Islam. New Haven: Yale University Press, 1992.
Al Banna, Fath 5, 7:1475-1480, quoted in Reda, Nevin. “Women in the Mosque: Historical Perspectives
on Segregation.” American Journal of Islamic Social Sciences 21, no. 2 (Spring 2004): 91.
Al-Banna, Hasan, trans. by S.A. Qureshi. Selected Writings of Hasan al-Banna Shaheed. New Delhi: Mellat Book Centre, 1999.
Al-Banna, Hasan. “‘Nahwa al-noor’ (‘Towards the light’).” in Majmuatrasa’il al-imam alshahid Hasan al-Banna (The Collection of Letters of Martyr Imam Hassan al-Banna). Cairo, 1992.
Ali, Kecia. Marriage and Slavery in Early Islam. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2010.
______. Sexual Ethics and Islam: Feminist Reflections on Qur’an, Hadith, and Jurisprudence. Oxford: Oneworld, 2016.
Ali, Syed Ameer. A Short History of the Saracens: Being a Concise Account of the Rise and Decline of the Saracenic Power and of the Economic, Social and Intellectual Development of the Arab Nation from the Earliest Times to the Destruction of Bagdad, and the Expulsion of the Moors from Spain. London: Macmillan, 1916.
Al-Qaradawi, Yusuf. On the Theory of the State in Islam: Its Role, Characeristics, Nature and Positions on Democracy, Pluralism, Women and Non Muslims. Vairo: Dar al-Shuruq, 1997.
Barlas, Asma. “The Qur’an, Sexual Equality, and Feminism.” lecture, University of Toronto, January 12, 2004.
Badran, Margot, Feminism in Islam: Secular and religious Convergence. Oxford: Oneworld, 2009.
Cott, Nancy F. “Comment on Karen Offen’s Defining Feminism: A Comparative Historical Approach.” Journal of Women in Culture and Society 15, no. 1 (1989): 203-205.
Dijk, Anne J.F. “Modern Discussion about Women-led Prayers in Islam: Contemporary Perspectives in the Debate of Imama and the Use of UsululFiqh.” Master thesis, Religious Studies, 2012.
Dodds, Adam. “The Abrahamic Faiths? Continuity and Discontinuity in Christian and Islamic Doctrine.” Evangelical Quarterly 81, no. 3 (2009): 230-253.
Esack, Farid. Qur’an, Liberation and Pluralism: An Islamic Perspective of Interreligious Solidarity against Oppression. Oxford: Oneworld, 1997.
Esposito, John L. “Women and Islam.” The Oxford Dictionary of Islam. Oxford: Oxford University Press, 2003, 339-340.
______. What everyone needs to know about Islam. Oxford, New York: Oxford University Press, 2002: 94.
Ghadanfar, Mahmood Ahmad. “Umm Waraqahbint ‘Abdullahbint Harith Al-ansariyah (May Allah be pleased with her).” in Great Women of Islam: Who Were Given the Good News of Paradise. trans. by Jamila Muhammad Qawi, revised by Sheikh Safiur-Rahman AlMubarakpuri, edited by Muhammad AyubSapra and Muhammad Farooq, Riyadh, Saudi Arabia: Darussalam, 2001.
Grey, Sarah. Women’s Role as Teachers, Leaders, and Contributors to the Waqf in Damascus. Research Report for Julia Meltzer 14, 2014.
Griffith, Sidney. “Intertwined Scriptures.” in The Bible in Arabic: The Scriptures of the ‘People of the Book’ in the Language of Islam. Princeton: Princeton University Press, 2013.
Gullickson, Gay L. “Review of French Feminism in the Nineteenth Century/ Feminists and Suffragists: The British and French Experiences.” Feminist Studies 15, no. 3 (December, 2012): 591-602.
Hammer, Juliane. American Muslim Women, Religious Authority, and Activism: More than a Prayer. Austin: University of Texas Press, 2012.
Hasan al-Turabi. “Women in Islam and Muslim Society.” The American Muslim 2, no. 6, (April–June 1993).
______. The Renewal of Islamic Thinking [Tajdid al-Fikr al-Islam]. Jeddah: Al-Dar alSu’udiya li al-Nashrwa al-Tawzi’, 1987. 38-39.
Hoel, Nina. “Sexualising the Sacred, Sacralising Sexuality: An Analysis of Public Responses to Muslim Women’s Religious Leadership in the Context of a Cape Town Mosque.” Journal for the Study of Religion 26, no. 2 (2013): 25-42.
Jabali, Fu’ad. “A Study of the Companions of the Prophet: Geographical Distribution and Political Alignments.” Ph.D. diss. Institute of Islamic Studies, McGill University, 1999.
Jackson, Roy. MawlanaMaududi and Political Islam: Authority and the Islamic State New York: Routledge, 2011.
Jardim, Georgina. “Muslim Women against Apartheid: Muslim Women for Universal Values.” The Journal of Scriptural Reasoning 14, no. 1 (June 2015): 1-15.
Khan, Ahmad. “Israr, Al-Biqa’I and Islahi: A Comparative Study of Tafsir Methodology” Intellectual Discourse 11, no. 2 (2003): 183-207.
Mahmood, Saba. “Women’s Agency within Feminist Historiography.” The Journal of Religion 84, no. 4 (2004): 573-579.
Marddent, Amporn. “‘The Three Tigers’: Malay Muslim Women Revivalists in Thailand.” paper presented at International Workshop on Female Islamic Authority in Comparative Perspective: Exemplars, Institutions, Practices at the Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies (KoninklijkInstituutvoorTaal-, Land- enVolkenkunde, KITLV), Leiden, January 8-9, 2015.
______. “Gender Piety of Muslim Women in Thailand.” Ph.D. diss., Anthropology, Johann Wolfgang Goethe University in Frankfurt am Main, 2016.
______. “Notions of Gender and Muslim Women in Thailand.” paper presented at International Workshop on New Approaches to Gender and Islam: Translocal and Local Feminist Networking in South and Southeast Asia, Institute of Asian and African Studies Humboldt University Berlin, 29-30 April 2011.
______. “Religious Piety and Muslim Women in Thailand.” in Susanne Schröter. ed. Gender and Islam in Southeast Asia. Leiden, Boston: Brill, 2013.
Maumoon, Dunya. “Gender Activism and the Islamic Revival.” Master of Philosophy thesis, University of London, 1995.
Mernissi, Fatima. Beyond the Veil: Male-Female Dynamics in a Modern Muslim Society. Cambridge, Massachusetts: Schenkman, 1975.
______. The Veil and the Male Elite: A Feminist Interpretation of Women’s Rights in Islam. translation and edited by Mary Jo Lakeland, Philadelphia: Perseus Books, 1992.
______. The Veil and the Male Elite: A Feminist Interpretation of Women’s Rights in Islam. translation by Mary Jo Lakeland. Reading, MA. Addison: Wesley Publishing, 1991.
Mir-Hosseini, Ziba. “Islamic Family Law and Social Practice: Anthropological Reflections on the Terms of the Debate.” in Siegfried Has. ed. Family Law and Religion: Debates in the Muslim World and Europe and their Implications for Co-operation and Dialogue. Vienna, Austria: Association for the Middle East Hammer Purgstall, 2009.
______. Marriage on Trial: Islamic Family Law in Iran and Morocco. London: I.B. Tauris, 2000.
Mona el-Ghobashy. “The Metamorphosis of the Egyptian Muslim Brothers.” International Journal of Middle East Studies, no. 37 (2005): 383-384.
Moses, Claire Goldberg. French Feminism in the Nineteenth Century. Albany: State University of New York Press, 1984.
Nadvi, SayyidSulaiman. Hazrat Aysha Siddiqa Her life and work. translation by Syed Athar Husain. Kuwait: Islamic book publishers, 1986.
Nadwi, Mohammad Akram. Al-Muhaddithat: the Women Scholars in Islam. Oxford, London: Interface Publications, 2007.
Nilüfer Göle. The Forbidden Modern: Civilization and Veiling. Ann Arbor Michigan: University of Michigan Press, 1996.
Offen, Karen. “De-population, Nationalism, and Feminism in Fin-de-siecle France.” American Historical Review 89, no. 3 (June 1984): 654.
______. “Defining Feminism: A Comparative Historical Approach.” Journal of Women in Culture and Society 4, no.1 (1988): 119-157.
Ong, Aihwa. “Strategic Sisterhood or Sisters in Solidarity? Questions of Communitarianism and Citizenship in Asia.” Indiana Journal of Global Legal Studies 4, no. 1 (1996): 107-135.
Satha-Anand, Chaiwat “Hijab and Moments of Legitimation: Islamic Resurgence in Thai Society.” in Asian Visions of Authority: Religion and the Modern States of East and Southeast Asia. edited by C.F. Keyes, L. Kendall and H. Hardacre. Honolulu: University of Hawaii Press, 1994.
______. The Silence of the Bullet Monument: Violence and “truth” Management, Dyson-Nyor 1948, and Kru-Ze 2004.” Critical Asian Studies 38, no. 1 (2006): 11-38.
Scupin, Raymond. “The Politics of Islamic Reformism in Thailand.” Asian Survey 20, no. 12 (1980): 1223-1235.
Shakir, Zaid. “Examination of the Issue of Female Prayer Leadership.” A Voice of the Muslim Ummah 17, no.5 (May 2005):11-15.
Shehadeh, Lamia Rustum. “Women in the Discourse of Sayyid Qutb.” Arab Studies Quarterly 22, no. 3 (2000): 47.
Sisters in Islam and Masidi, Yasmin. Are Muslim Men allowed to beat their Wives?. Selangor: Micom, 2009.
Srisompob Jitpiromsri and McCargo, Duncan “A Ministry for the South: New Governance Proposals for Thailand’s Southern Region.” Contemporary Southeast Asia 30, no. 3 (2008): 403-428.
Stivens, Maila. “Family Values’ and Islamic Revival: Gender, Rights and State Moral Projects in Malaysia.” Women’s Studies International Forum 29, no.4 (2006).
Tibi, Bassam. “The Worldview of Sunni Arab Fundamentalists: Attitudes toward Modern Sciences and Technology.” in Fundamentalisms and Society. edited by Martin E. Marty and R. Scott Appleby. Chicago: University of Chicago Press, 1993.
Vakil, Sanam. Women and Politics in the Islamic Republic of Iran: Action and Reaction. New York: Continuum, 2011.
Yahprung, Aryud. “Islamic Reform and Revivalism in Southern Thailand: A Critical Study of the Salafi Reform Movement of Shaykh Dr. Ismail Lutfi Chapakia Al-Fatani (from 1986-2010.” PhD. diss., International Institute of Islamic Thought and Civilization, International Islamic University Malaysia, 2014.
Yamani, Mai. Feminism and Islam; Legal and Literary Perspectives. New York: New York University Press, 1996.
Al-Qaradawi, Yusuf. “Comments on Females Leading Co-gender Friday Prayers and on Women Leading other Women.” http://www.islamopediaonline.org/fatwa/dr-yusuf-al-qarad-awi-comments-females-leading-co-gender-friday-prayers-and-women-leading-other (access March 3, 2017).
Al-Qaradawi, Yusuf. “Women Acting as Imam in Prayer.” in Islam Online Archive. http://archive.islamonline.net/?p=1230 (access March 3, 2017).
Badran, Margot. “Islamic Feminism: What’s in a Name?.” Al-Ah-ram Weekly Online 569, (2002): 17-23. http://weekly.ahram.org.eg/2002/569/cu1.htm (access February 19, 2017).
Eren. “On Female Scholars (But Not Feminism): Reviewing Al-Mu-haddithat.” http://www.patheos.com/blogs/mmw/2012/02/on-female-not-feminist-scholars-reviewing-al-muhaddithat/ (access February 12, 2017).
Power, Carla. “A Secret History.” New York Time http://www.nytimes.com/2007/02/25/magazine/25wwlnEssay.t.html (access February 12, 2017).
Sperry, Paul. “Huma Abedins’s Mom Linked to Shocking Anti-Women Book.” New York Post. http://nypost.com/2016/08/28/huma-abedins-mom-linked-to-shocking-anti-women-book/ (access February 10, 2017).
Yusuf, Hamza, “Women Leading Prayer & Ibn Taymiyyah.” in “Rethinking Islamic Reform.” Oxford University Islamic Society Sheldonian Theatre, University of Oxford. https://www.youtube.com/watch?v=x45ysEfSuX0 (access March 2, 2017)
“Amina Wadud - Fatwa About Friday Prayers.” http://maniacmuslim.ipbhost.com/index.php?/topic/21196-amina-wadud-fatwa-about- friday-prayers/ (access March 3, 2017).
“Female Genital Cutting: Culture, Religious, and Human Rights Dimensions of a Complex Development
Issue.” Berkley Center for Religion, Peace and World Affairs, Georgetown University,March2012). https://s3.amazonaws.com/berkley-center/FemaleGenitalCuttingReport.pdf
“MUSAWAH.” http://www.musawah.org (access February 28, 2017).
“Why is “women” The #1 issue Islam is questioned?.” Cambridge Islamic Sciences Worldwide. http://www.cambridgeislamicsciences.com/2011/04/ (access February 12, 2017).
“Women and Memory Forum 1995-2015.” http://www.wmf.org.eg/en/ (accessed February 22, 2017).