“ประโยชน์สาธารณะ” ในแง่มุมคดีปกครอง

บทคัดย่อ

“ประโยชน์สาธารณะ” เป็นถ้อยค าที ่ใช้ในบริบทกฎหมายมหาชนอย่างกว้างขวาง ในบางประเทศในทวีปยุโรป นอกเหนือจากหลักการกระท าทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย การกระท าของฝ่ายปกครองที่มีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์สาธารณะถือเป็นองค์ประกอบส าคัญที่จะ ท าให้การกระท านั้นชอบด้วยกฎหมาย แต่เนื่องจากค าว่าประโยชน์สาธารณะเป็นถ้อยค าที่มีพลวัตสูง มีความแตกต่างกันไปตามแต่ละสังคม จึงเป็นถ้อยค าที่เข้าลักษณะตามทฤษฎี“ถ้อยค าในกฎหมาย ที่ไม่ตายตัว” กรณีจึงไม่ควรก าหนดความหมายไว้อย่างชัดแจ้งในกฎหมาย แต่แม้จะไม่อาจหรือไม่ควร นิยามไว้อย่างตายตัว ฝ่ายปกครองก็จ าต้องน าหลักเกณฑ์ที่มั่นคงมาพิจารณาประกอบข้อเท็จจริง และวินิจฉัยเป็นรายกรณีไป ทั้งนี้ผู้ที่มีอ านาจในการพิจารณาในชั้นท้ายสุดว่า การกระท าหรือการ ด าเนินการของฝ่ายปกครองเป็นการคุ้มครองหรือมีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์สาธารณะหรือไม่นั้น ในระบบนิติรัฐ ก็คือ องค์กรตุลาการ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ศาลปกครอง” องค์กรนี้จึงเป็นผู้ที่มี บทบาทส าคัญที่สุ และจ าต้องใช้ดุลพินิจสุดท้ายในการวางหลักเกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะให้ ชัดเจนยิ่งขึ้นและเหมาะสมตามยุคสมัยต่อไป