ความรับผิดจากการใช้งานรถยนต์ไร้คนขับ
คำสำคัญ:
รถยนต์ไร้คนขับ, ความรับผิด, รถยนต์อัจฉริยะบทคัดย่อ
การนำเทคโนโลยียานยนต์ไร้คนขับมาใช้อย่างเต็มรูปแบบนั้น อาจนำมาสู่การเปลี่ยนแปลงวิธีคิดในเรื่องความรับผิดทางละเมิด กล่าวคือผู้ขับขี่รถยนต์จะยังคงมีหน้าที่ตามกฎหมายหรือไม่ และยังคงต้องรับผิดตามกฎหมายหรือไม่เนื่องจากอุบัติเหตุทางรถยนต์โดยส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน เกิดจากความผิดพลาดของผู้ขับขี่ที่เป็นมนุษย์เป็นหลัก ขณะที่เทคโนโลยียานยนต์ไร้คนขับจะเปลี่ยนแปลงสถานะของผู้ขับขี่ให้เป็นเพียงผู้โดยสารเท่านั้น ดังนั้น ข้อสันนิษฐานที่ว่าผู้ขับขี่รถยนต์เป็นผู้ประมาท หรือต้องรับผิดชอบเนื่องจากไม่ใช้ความระมัดระวังที่เพียงพอ จึงควรจะเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย และคาดหมายกันว่าอุบัติเหตุไม่น่าจะเกิดขึ้นบ่อยครั้ง หากแต่กรณีของยานยนต์ไร้คนขับอาจเป็นอุบัติเหตุที่มีความรุนแรงและทำให้ผู้เสียหายได้รับบาดเจ็บสาหัสหรือถึงแก่ความตายได้ พฤติกรรมการขับขี่รถยนต์บนท้องถนนอาจเปลี่ยนแปลงไป และส่งผลต่อพฤติกรรมของบุคคลอื่นในการใช้ถนนด้วย ดังนั้น ประเด็นทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับยานยนต์ไร้คนขับนั้นจึงน่าจะเปลี่ยนแปลงไปจากหลักการในปัจจุบัน
ทฤษฎีความรับผิดที่ศึกษาเพื่อนำมาใช้กับยานยนต์ไร้คนขับ มี 3 ทฤษฎี จากการศึกษาพบว่า แต่ละทฤษฎีนั้น สามารถนำมาปรับใช้กับกรณีของยานยนต์ไร้คนขับได้ หากแต่การจะเลือกใช้ทฤษฎีใดนั้น ควรพิจารณาปัจจัยอื่น ๆ ประกอบ สำหรับประเทศไทยนั้น จากการศึกษาในเรื่องความรับผิดทั้งกรณีของความรับผิดทางละเมิดจากการกระทำโดยประมาทเลินเล่อแบบดั้งเดิมตามมาตรา 420 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ความรับผิดอย่างเคร่งครัด และความรับผิดแบบโดยปราศจากความผิดแบบมีประกันภัยแล้วเห็นว่าประเทศไทยได้ตราพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ พ.ศ. 2535 โดยกำหนดให้รถทุกคันต้องจัดให้มีประกันภัยอย่างน้อยที่สุด คือ การทำประกันภัยเพื่อคุ้มครองและให้ความช่วยเหลือแก่ประชาชนที่ได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิตเพราะเหตุประสบภัยจากรถ ทั้งกรณีบาดเจ็บ หรือเสียชีวิต ก็จะได้รับเงินช่วยเหลือตามพระราชบัญญัติฉบับนี้ ดังนั้น จึงเห็นว่าการปรับใช้พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ พ.ศ. 2535 กับกรณีของยานยนต์ไร้คนขับนั้น น่าจะเป็นแนวทางที่เหมาะสมที่สุด และควรดำเนินการเพิ่มเติมแก้ไขกฎหมายให้สอดคล้องกัน
References
James M. Anderson et al. Autonomous Vehicle Technology: A Guide for Policymakers. RAND Corporation : California, 2016.
Tatjana Eva. A common EU approach to liability rules and insurance for connected and autonomous vehicles. European Parliamentary Research Service (EPRS) : European Union, 2018.
บทความวารสาร
Giorgio Risso. “Product liability and protection of EU consumers: is it time for a serious reassessment?” Journal of Private International Law. (6 June 2019) : 210-211.
Keri Grieman. “Hard Drive Crash: An Examination of Liability for Self-Driving Vehicles.” JIPITEC (Journal of Intellectual Property, Information Technology and E-Commerce Law). 3. vol 9. (2018), available at https://www.jipitec.eu/issues/jipitec-9-3-2018/4806
LIIS VIHUL. “the liability of software manufacturers for defective products.” Tallinn Paper. (2014).
Victor Schwartz. “Driverless Cars: The Legal Landscape.” Liability & Insurance, The George Washington University School of Law. (14 June 2017), available at https://www.law.gwu.edu/sites /g/files/zaxdzs2351/f/downloads/Panel-3-Liability-and-Insurance.pdf
สื่ออิเล็กทรอนิกส์
Andrew J. Hawkins, “Waymo tells riders that ‘completely driverless’ vehicles are on the way.” (2019), available at https://www.theverge.com/2019/10/10/20907901/waymo-driverless-cars-email-customers-arizona
Denis W. Stearns. “An introduction to product liability law.” (2001), available at https://marlerclark.com/pdfs/intro-product-liability-law.pdf
ELLIOTT & SMITH LAW FIRM. “What Is The Difference Between “No-Fault” And “Fault” Liability In A Car Accident?.” (2019), available at https://www.elliottsmithlaw.com/what-is-the-difference-between-no-fault-and-fault-liability-in-a-car-accident/
FindLaw's team. “Elements of a Negligence Case.” (2019), available at https://injury.findlaw.com/accident-injury-law/elements-of-a-negligence-case.html
Gareth Corfield. “Tesla death smash probe: Neither driver nor autopilot saw the truck.” (2017), available at https://www.theregister.co.uk/2017/06/20/tesla_death_crash_accident _report_ntsb/
Louise Hennon. “Driverless cars – The need for regulation.” (2017), available at https://www.rocketlawyer.com/gb/en/blog/driverless-cars-the-need-for-regulation/
The guardian. “Google self-driving car collides with bus in California, accident report says.” available at https://www.theguardian.com/technology/2016/feb/29/google-self-driving-car-accident-california
กฎหมาย
สหภาพยุโรป
Council Directive 85/374/EEC of 25 July 1985 on the approximation of the laws, regulations and administrative provisions of the Member States concerning liability for defective products (European Union)
ประเทศไทย
พระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 (ประเทศไทย)
พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ พ.ศ.2535 (ประเทศไทย)
คำพิพากษา
ศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรป
The Court of Justice of the European Union, Boston Scientific Medizintechnik GmbH v. AOK Sachsen-Anhalt, March 5, 2015 in joined cases C-503/13 and C-504/13, para. 37.
Queen's Bench Division of the High Court (U.K.), case [2001] 3 All ER 289, A and others v National Blood Authority and another.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
License
ผลงานที่ตีพิมพ์ในวารสารนิติศาสตร์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และวารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สงวนสิทธิในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ในแบบรูปเล่มและทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นใด
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารนิติศาสตร์เป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนโดยเฉพาะ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จําเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ