การปรับใช้กฎหมายไทยในการควบคุมบิทคอยน์

บทคัดย่อ

ประเทศไทยได้ตราพระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 เพื่อใช้ในการควบคุมดูแลการดำเนินกิจกรรมและการประกอบธุรกิจเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล โดยพระราชกำหนดดังกล่าวมีผลบังคับแล้วเมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2561 ที่ผ่านมา ซึ่งหลังจากพระราชกำหนดดังกล่าวมีผลบังคับใช้ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ได้ออกประกาศที่เกี่ยวข้องในช่วงแรกอีกจำนวน 11 ฉบับ อีกทั้ง กฎหมายฉบับนี้ยังกำหนดให้นำกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องมาใช้บังคับกับการดำเนินกิจกรรมและการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลโดยอนุโลมได้ อันได้แก่ กฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินและกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ นอกจากนั้น เพื่อประโยชน์ในการควบคุมและกำกับดูแล พระราชกำหนดนี้ยังได้กำหนดบทลงโทษสำหรับผู้ประกอบธุรกิจที่ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติกฎหมายนี้ ซึ่งบทลงโทษตามกฎหมายนี้ครอบคลุมทั้งมาตรการลงโทษทางแพ่งและทางอาญา

อย่างไรก็ดี แม้ประเทศไทยจะมีกฎหมายเฉพาะที่ใช้ควบคุมสินทรัพย์ดิจิทัลแล้วก็ตามแต่การควบคุมและกำกับดูแลโดยใช้กฎหมายดังกล่าวยังมีข้อจำกัด กล่าวคือ กฎหมายดังกล่าวมุ่งควบคุมเฉพาะตัวกลางและผู้ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัลในประเทศไทย ซึ่งไม่ครอบคลุมถึงผู้ใช้หรือการทำธุรกรรมโดยใช้สินทรัพย์ดิจิทัลโดยไม่ผ่านตัวกลางและไม่ครอบคลุมถึงการใช้สินทรัพย์ดิจิทัลลักษณะอื่น บทความนี้จึงทำการสำรวจกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งกับลักษณะการใช้สินทรัพย์ดิจิทัล เงินตราเสมือน คริปโทเคอร์เรนซีโดยเฉพาะบิทคอยน์ทั้งในประเทศไทยและในต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศเยอรมนี ประเทศญี่ปุ่น และประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อประโยชน์ในการกำหนดแนวทางการกำกับดูแล การกำหนดหน่วยงานและมาตรการกำกับดูแล รวมถึงเพื่อการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายที่มีอยู่เดิมของไทยให้ครอบคลุมและอุดช่องว่างของกฎหมายเฉพาะ และเพื่อเป็นการส่งเสริมธุรกิจ ธุรกรรมของเงินตราเสมือน คริปโทเคอร์เรนซีโดยเฉพาะบิทคอยน์ ตลอดจนการควบคุมการใช้และการประกอบธุรกิจเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล เงินตราเสมือน คริปโทเคอร์เรนซีโดยเฉพาะบิทคอยน์ในประเทศไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพและมีประสิทธิผลต่อไป