สะพานสู่ความสำเร็จของระบบกฎหมายไทยในการระงับข้อพิพาททางปกครองที่เกิดขึ้นจากสัญญาร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนโดยองค์กรตุลาการ : พิจารณาจากกระบวนการทางกฎหมาย

บทคัดย่อ

การจะถือว่าระบบกฎหมายใดระบบกฎหมายหนึ่งมีความเป็นธรรมในการระงับข้อพิพาททางปกครองที่เกิดขึ้นจากสัญญาร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนโดยองค์กรตุลาการได้ ระบบกฎหมายนั้นพึงต้องมีคุณสมบัติเกี่ยวกับกระบวนการทางกฎหมายที่ใช้ในการระงับข้อพิพาทห้าประการ ได้แก่ การกำหนดเขตอำนาจของศาลที่ทำหน้าที่ระงับข้อพิพาทไว้อย่างชัดเจนและเหมาะสม การกำหนดกระบวนวิธีพิจารณาคดีปกครองที่เปิดเผย รวดเร็ว เป็นกลางและมีการคำนึงถึงประโยชน์สาธารณะและสิทธิในเชิงกระบวนการของคู่กรณีฝ่ายเอกชนอย่างเหมาะสม การมีคำพิพากษาศาลที่มีการให้เหตุผลและรูปแบบที่ดีและมีสถานะและสภาพบังคับที่มั่นคงแน่นอนในระดับหนึ่ง การมีกลไกระงับข้อพิพาทอื่นนอกจากศาลและมีการรับรองผลการระงับข้อพิพาทเหล่านั้นอย่างเหมาะสม และการมีศาลและตุลาการผู้ทำหน้าที่ระงับข้อพิพาทที่เกี่ยวข้องกับสัญญาร่วมลงทุนที่มีความเป็นกลางและอิสระ และมีความเชี่ยวชาญในข้อกฎหมายและความเข้าใจในบริบทของข้อพิพาทอย่างดี

คุณสมบัติห้าประการนี้ถูกสกัดมาจากหลักทั่วไปทางกฎหมายมหาชนและตัวอย่างกฎหมายต่างประเทศ ที่ประสบความสำเร็จในการใช้สัญญาร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนสร้างสาธารณูปโภคและโครงสร้างพื้นฐานที่มีคุณภาพ อย่างไรก็ดี จากการสำรวจบทบัญญัติและการใช้บังคับกฎหมายในประเทศไทย พบว่ายังคงมีกรณีพิพาทและข้อวิพากษ์วิจารณ์ถึงการแทรกแซงเขตอำนาจศาลปกครอง กระบวนพิจารณาที่ล่าช้าเกินสมควร ความไม่เป็นที่สุดและมั่นคงแน่นอนของคำพิพากษาศาล ตลอดจนการรับรองผลการระงับข้อพิพาทอื่นนอกจากศาลที่ล่าช้าหรือการปฏิเสธการรับรองอย่างไม่สมเหตุสมผล

บทความนี้นำเสนอหลักการทางกฎหมาย ตัวอย่างกฎหมายต่างประเทศที่น่าสนใจ การสำรวจบทบัญญัติกฎหมายและการบังคับใช้กฎหมาย ตลอดจนการประเมินผลและข้อเสนอแนะเบื้องต้นเกี่ยวกับคุณสมบัติทั้งห้าประการนี้ในระบบกฎหมายไทย