กฎหมายว่าด้วยการกำกับดูแลการค้าและการสำรองน้ำมันเชื้อเพลิงเพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน : แบบอย่างที่เป็นไปได้ของกฎหมายออสเตรเลีย

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้เกิดขึ้นจากสถานการณ์ด้านพลังงานของโลกที่ผันแปรอย่างรวดเร็ว มีความตระหนักถึงการเปลี่ยนผ่านการลดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงไปสู่การใช้พลังงานรูปแบบอื่นอันเป็นผลมาจากการปรับตัวต่อปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ประเทศไทยในฐานะที่เป็นรัฐภาคีของอนุสัญญาระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศหลายฉบับ จึงจำเป็นต้องทบทวนกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการกำกับดูแลการค้าและการสำรองน้ำมันเชื้อเพลิงว่าจะสามารถรองรับการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานเช่นว่านั้นโดยที่ยังรักษาความมั่นคงด้านพลังงานและป้องกันการขาดแคลนน้ำมันเชื้อเพลิงได้หรือไม่ โดยจะใช้วิธีการศึกษาวิจัยกฎหมายที่เป็นลายลักษณ์อักษรเป็นสำคัญ โดยการทบทวนและวิเคราะห์บทบัญญัติกฎหมายที่เกี่ยวข้องรวมไปถึงการศึกษาเปรียบเทียบแบบอย่างของกฎหมายออสเตรเลีย จากการศึกษาพบว่ากฎหมายไทยในปัจจุบันมีความสอดคล้องกับหลักการและแนวคิดของกฎหมายพลังงาน อีกทั้งมีมาตรการที่เหมาะสมในการสร้างกลไกการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานอย่างค่อยเป็นค่อยไป ทั้งนี้ อาจนำจุดเด่นบางประการของกฎหมายออสเตรเลียมาใช้เป็นแนวทางในการรักษาความมั่นคงด้านพลังงานและป้องกันการขาดแคลนน้ำมันเชื้อเพลิงได้ โดยมีข้อเสนอแนะเพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน ซึ่งแบ่งออกเป็นระยะสั้นและระยะยาว ได้แก่ ระยะสั้น คือ การแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายปัจจุบันเพื่อปรับลดปริมาณน้ำมันที่เอกชนต้องสำรองลงในอัตราที่เหมาะสม โดยปรับลดชนิดของน้ำมันที่ไม่มีความต้องการใช้และเป็นชนิดน้ำมันที่สามารถจัดหาได้จากวัตถุดิบภายในประเทศ โดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาการนำเข้าน้ำมันจากต่างประเทศ ส่วนในระยะยาว คือ รัฐอาจพิจารณายกเลิกการเก็บสำรองน้ำมันตามกฎหมายในกลุ่มน้ำมันบางชนิดได้เลย ในขณะที่ภาครัฐยังคงอาศัยกลไกของกฎหมายปัจจุบันในการป้องกันและแก้ไขการขาดแคลนน้ำมันเชื้อเพลิงได้