ปัญหาการร้องสอดในคดีความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
คำสำคัญ:
เจ้าหน้าที่ของรัฐ, ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่, การร้องสอดบทคัดย่อ
มาตรา 7 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 เป็นหลักเกณฑ์ส่วนวิธีสบัญญัติตามกฎหมายฉบับนี้ซึ่งมีลักษณะทำนองเดียวกับเรื่อง “การร้องสอด” ตามมาตรา 57 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง และข้อ 78 แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 อย่างไรก็ตาม บทบัญญัติมาตรา 7 วรรคหนึ่ง กลับใช้ถ้อยคำที่กำกวม อ่านเข้าใจยาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพิจารณาประกอบกับมาตรา 5 วรรคหนึ่ง และมาตรา 6 แล้ว อาจทำให้เกิดข้อสงสัยว่าเนื้อหาของมาตรา 7 วรรคหนึ่ง สอดคล้องกับโครงสร้างความรับผิดทางละเมิดที่พระราชบัญญัติฉบับนี้บัญญัติขึ้นหรือไม่ อีกประการหนึ่งคือ ด้วยเหตุที่บทบัญญัติมาตรา 7 วรรคหนึ่ง มีลักษณะทำนองเดียวกับเรื่อง การร้องสอดตามกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งและกฎหมายวิธีพิจารณาคดีปกครอง จึงมีปัญหาว่าในคดีความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่นั้น จะนำบทบัญญัติทั่วไปเกี่ยวกับการร้องสอดมาใช้ได้หรือไม่ เพียงใด
จากการศึกษาพบว่า มาตรา 7 วรรคหนึ่ง มีถ้อยบัญญัติบางประการที่ไม่รับกับโครงสร้างความรับผิด ที่วางไว้ตามมาตรา 5 วรรคหนึ่ง และมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 ซึ่งถ้อยบัญญัติดังกล่าวนอกจากจะปรากฏอยู่อย่างไม่มีที่ใช้แล้ว ยังก่อให้เกิดปัญหาการตีความตามมาอีกด้วย นอกจากนี้ แม้มาตรา 7 วรรคหนึ่ง จะมีลักษณะทำนองเดียวกับเรื่องการร้องสอด แต่บทบัญญัติทั่วไปเกี่ยวกับ การร้องสอดยังคงสามารถนำมาปรับใช้ในคดีความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ได้ในทุกกรณี โดยการปรับใช้เช่นว่านั้นจะต้องไม่ขัดหรือแย้งกับหลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัติฉบับนี้ด้วย
เอกสารอ้างอิง
หนังสือ
จักรพงษ์ เล็กสกุลไชย, คำอธิบายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง, (พิมพ์ครั้งที่ 11, นิติธรรม 2553).
ชาญชัย แสวงศักดิ์, คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ (พิมพ์ครั้งที่ 11, วิญญูชน 2563).
ชูชาติ อัศวโรจน์, คำอธิบายพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 (พิมพ์ครั้งที่ 2, โรงพิมพ์เดือนตุลา 2555).
ประจักษ์ พุทธิสมบัติ, ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ลักษณะละเมิด จัดการงานนอกสั่ง ลาภมิควรได้ (บริษัท มีสมบัติ จำกัด 2548).
พลประสิทธิ์ ฤทธิ์รักษา, คำอธิบายหลักกฎหมายพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 (วิญญูชน 2539).
เพ็ง เพ็งนิติ, คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยละเมิด ความรับผิดทางละเมิดของ เจ้าหน้าที่ และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง (พิมพ์ครั้งที่ 6, ห้างหุ้นส่วนจำกัด จิรัชการพิมพ์ 2552).
ไพโรจน์ วายุภาพ, คำอธิบายกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาค 1 บททั่วไป (พิมพ์ครั้งที่ 6, บริษัท กรุง สยาม พับลิชชิ่ง จำกัด 2563).
ฤทัย หงส์สิริ, ศาลปกครองและการดำเนินคดีในศาลปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 11, สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา 2564).
วรเจตน์ ภาคีรัตน์, กฎหมายปกครอง ภาคทั่วไป (นิติราษฎร์ 2554).
วรเจตน์ ภาคีรัตน์, กฎหมายปกครองเปรียบเทียบ : ความรับผิดของรัฐในระบบกฎหมายเยอรมัน ฝรั่งเศส และอังกฤษ (สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2555).
วรรณชัย บุญบำรุง ธนกฤต วรธนัชชากุล และสิริพันธ์ พลรบ, หลักและทฤษฎีกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เล่ม 1 (พิมพ์ครั้งที่ 3, วิญญูชน 2556).
วรรณชัย บุญบำรุง ธนกฤต วรธนัชชากุล และสิริพันธ์ พลรบ, หลักและทฤษฎีกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เล่ม 2 (พิมพ์ครั้งที่ 2, วิญญูชน 2554).
ศักดิ์ สนองชาติ, คำอธิบายโดยย่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยละเมิด และความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 (พิมพ์ครั้งที่ 8, นิติบรรณการ 2551).
สถิตย์ เล็งไธสง, ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ของรัฐ และพนักงานรัฐวิสาหกิจ (วิญญูชน 2540).
สมชัย ฑีฆาอุตมากร, สัมมนากฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เล่ม 1 (พลสยาม พริ้นติ้ง 2558).
สมศักดิ์ เอี่ยมพลับใหญ่, ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ (นิติธรรม 2566).
สหรัฐ กิติ ศุภการ, หลักและคำพิพากษา กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (บริษัท สไมล์ สยามพริ้นติ้ง 2567).
สุษม ศุภนิตย์, คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยละเมิด (พิมพ์ครั้งที่ 6, นิติบรรณการ 2550).
บทความ
ชัยวัฒน์ วงศ์วัฒนศานต์, ‘การพัฒนากฎหมายวิธีพิจารณาทางปกครองของไทย’ (2535) 11 วารสารกฎหมายปกครอง 569.
ชัยวัฒน์ วงศ์วัฒนศานต์, ‘บันทึก เรื่อง ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ของรัฐ (เอกสารประกอบการพิจารณาคำร้องทุกข์ของนายวิชัย วิทยากูล)’ (2529) 5 วารสารกฎหมายปกครอง 266.
พิพัฒน์ จักรางกูร, ‘ร้องสอดเป็นคู่ความฝ่ายที่สาม’ (2515) 29 บทบัณฑิตย์ 390.
ฤทัย หงส์สิริ, ‘ข้อสังเกตบางประการเกี่ยวกับพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539’ (2543) 2 วารสารการพาณิชยนาวี 39.
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์, ‘กฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่’ (2541) 2 วารสารนิติศาสตร์ 366.
วิทยานิพนธ์
กนกศักดิ์ พ่วงลาภ, ‘ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ : ศึกษากรณีการกระทำในการปฏิบัติหน้าที่’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2549).
วิริยา สาช่อฟ้า, ‘ปัญหาทางกฎหมายในการนำหลักการร้องสอดตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาใช้บังคับโดยอนุโลมในวิธีพิจารณาคดีปกครอง’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ 2559).
รายงานผลการวิจัย
สุรพล นิติไกรพจน์ และคณะ, ‘หลักกฎหมายปกครองฝรั่งเศส’ (รายงานผลการวิจัยเสนอต่อสำนักงาน ศาลปกครอง 2545).
เอกสารอื่น
คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาวิธีปฏิบัติราชการทางการปกครอง, รายงานการประชุม ครั้งที่ 13 (7 กุมภาพันธ์ 2539).
บันทึก ด่วนที่สุด ที่ นร 0601/1349 เรื่อง ขอเสนอผลการพิจารณายกร่างกฎหมายกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการสำหรับการดำเนินกิจกรรมในงานปกครอง (ร่างพระราชบัญญัติการพิจารณาเรื่องทาง ปกครอง พ.ศ. ....) (31 พฤษภาคม 2536).
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 113 ตอนที่ 60 ก ลงวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539.
สภาผู้แทนราษฎร, รายงานการประชุม ชุดที่ 19 ปีที่ 1 ครั้งที่ 22 (สมัยสามัญ ครั้งที่หนึ่ง) (4 ตุลาคม 2538).
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, ‘บันทึกวิเคราะห์สรุป ร่างพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. ....’ (22 มกราคม 2535).
หนังสือ ด่วนที่สุด ที่ คพร.995/2536 เรื่อง ร่างพระราชบัญญัติการพิจารณาเรื่องทางปกครอง พ.ศ. .... และร่างพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. .... (29 ตุลาคม 2536).
หนังสือ ด่วนที่สุด ที่ นร 0601/135 เรื่อง ร่างพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. .... (22 มกราคม 2535).
หนังสือ ด่วนที่สุด ที่ มท 0211/38533 เรื่อง ร่างพระราชบัญญัติการพิจารณาเรื่องทางปกครอง พ.ศ. .... และร่างพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. .... (30 สิงหาคม 2536).
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลงานที่ตีพิมพ์ในวารสารนิติศาสตร์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และวารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สงวนสิทธิในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ในแบบรูปเล่มและทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นใด
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารนิติศาสตร์เป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนโดยเฉพาะ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จําเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ