Problems of the drug addiction treatment process under the Narcotics Code: Study the channels for entering treatment and legal consequences in the case of unsuccessful treatment.
Keywords:
Drug addiction treatment, drug addiction rehabilitation, Narcotics Code, Drug lawAbstract
Thailand’s Narcotics Code only provides three approaches for drug users to enter treatment. The first is to enter treatment voluntarily under Section 113. The second is to enter treatment voluntarily by informing the officers when the person is discovered by the Office of the Narcotics Control Board (ONCB) staff, administrative officers, or policeunder Section 114. The last approach is used when the court considers the circumstances of the case inappropriate to punish the defendant, and the defendant agrees to enter treatment; the court may send the defendant to a drug rehabilitation center for treatment under Section 168. In addition, the Narcotics Code does not specify the legal consequences in the case of unsuccessful treatment under Section 114. The third paragraph of Section 114 merely states that the drug rehabilitation center responsible for treatment must compile the history, information, and behavior of each patient for use in considering whether to admit them for treatment. This loophole permits drug users to claim that they wish to enter the treatment system first only to subsequently depart to avoid prosecution and then leave the system later because their history is only recorded.
This documentary research involved examining all relevant documents related to drug treatment issues. Based on the study, narcotic laws in other countries provide more pathways to enter treatment than what is prescribed in the Narcotics Code of Thailand. For example, drug addicts can enter treatment if there is a report from a doctor who found that the person is addicted to drugs from a physical examination. Also, drug addicts can enter treatment if there is a request from a person related to the drug addict.
Therefore, there should be additional ways for drug users to access treatment, as this could improve the effectiveness of the law in addressing drug addiction issues and mitigate its collateral damage in society. In addition, Section 114 should be amended to specify clear legal consequences while still maintaining the intent of the provisions that provide opportunities for drug addicts.
References
หนังสือและเอกสารภาษาไทย
กรมราชทัณฑ์, ‘รายงานสถิติผู้ต้องราชทัณฑ์คดี พ.ร.บ. ยาเสพติดทั่วประเทศ สำรวจ ณ วันที่ 1 สิงหาคม 2567’ <http://www.correct.go.th/rt103pdf/report_result.php?date=2024-08-01&report=drug> สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2567.
กฤษณพงค์ พูตระกูล และคณะ, ‘การพัฒนาประสิทธิภาพของระบบงานราชทัณฑ์ไทยเปรียบเทียบกับประเทศมาเลเซีย’ (รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์สนับสนุนโดยสานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และสานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)).
กองบริหารสาธารณสุข สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข, คู่มือการปฏิบัติงาน Standard Operation Procedures (SOPs) ยาเสพติด ประจำปีงบประมาณ 2563 <https://phdb.moph.go.th/main/upload/web_news_files/cv0y6mkkq48w8884og.pdf> สืบค้นเมื่อ 15 กรกฎาคม 2567.
ฉัตรสุมน พฤฒิภิญโญ, ‘กฎหมายควบคุมยาเสพติดเปรียบเทียบ’ (2017) 2 วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข 148.
ตฤณห์ โพธิ์รักษา และอุนิษา เลิศโตมรสกุล, ‘กฎหมายการบำบัดยาเสพติดเปรียบเทียบสหรัฐอเมริกาและประเทศไทย’ (2566) 4 วารสารกระบวนการยุติธรรม 49.
ทีมงานวารสารกรมคุมประพฤติ, ‘เปิดมุมมองนักวิชาการต่อระบบบังคับบำบัดผู้ติดยาของไทย’ (2553) 1 วารสารกรมคุมประพฤติ 5.
ธัชพงษ์ วงษ์เหรียญทอง, ‘ปัญหาการควบคุมตัวผู้ถูกกล่าวหาในพระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545’ (2560) 2 วารสารมหาวิทยาลัยพายัพ 41.
ประเทือง ธนิยผล, อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา CRIMINOLOGY AND PENOLOGY (สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง 2548).
พะยอม ตันติวัฒน์, ‘METHADONE (เมธาโดน)’ (ศูนย์วิจัยยาเสพติด สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, เมษายน 2556) < http://www.ddrc.ihr.chula.ac.th/Knowledge%20and%20Reviews/methadone.pdf> สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2567.
ภาวนา สุวพงษ์, ‘ปัญหาการบังคับใช้ประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564’ (2565) สำนักงานบัณฑิตศึกษา คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง 1, <http://www.lawgrad.ru.ac.th/AbstractsFile/6424011832/169769640023d5035f48299d0ef4fa2362968cbbd5_abstract.pdf> สืบค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2567.
มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค, ‘ยาเสพติดฯ ในทางการแพทย์’ <https://www.consumerthai.org/main/index.php?option=com_content&view=article&id=1857:2011-08-04-04-48-32&catid=142:2011-07-20-05-24-56&Itemid=212> สืบค้นเมื่อ 29 กรกฎาคม 2567.
วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา, ‘พลิกหน้ากฎหมายยาเสพติดใหม่ เปิดมิติใหม่แห่งการแก้ปัญหายาเสพติดไทย’ (The101.World, 18 มีนาคม 2565) <https://www.the101.world/new-narcotic-bills/> สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2567.
วศิน สุวรรณรัตน์, ‘ผู้เสพยาเสพติดคือผู้ป่วยในสาธารณรัฐโปรตุเกส DRUG ADDICTS ARE PATIENTS IN THE PORTUGUESE REPUBLIC’ (2563) 2 วารสารกฎหมายและสังคมรังสิต 70.
ศักดิ์ชัย เลิศพานิชพันธุ์, ‘กฎหมายยาเสพติดของประเทศโปรตุเกส: ความท้าทายในการแก้ไขปัญหายาเสพติด Drug Law in Portugal: The Challenge of Solution to Drugs Problems’ (2563) 1 วารสารกฎหมายนิติพัฒน์ นิด้า 1.
ศักดิ์ชัย เลิศพานิชพันธุ์, ‘การศึกษากฎหมายยาเสพติดในต่างประเทศ: ศึกษาเฉพาะกรณี ประเทศญี่ปุ่น ฝรั่งเศส สวิตเซอร์แลนด์ เยอรมัน โปรตุเกส อังกฤษ และสหรัฐอเมริกา’ (วิจัยภายใต้โครงการกำลังใจในพระดำริพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจอพัชรกิติยาภา 2556).
ศิริพล กุศลศิลป์วุฒิ, ‘การลดความผิดทางอาญาของยาเสพติด และการลดอันตรายจากการเสพยาเสพติด(The Legal Concept to Control Drug : Decriminalization & Harm Reduction)’ (2560) 1 วารสารนิติศาสตร์และสังคมท้องถิ่น (Law and Local Society Journal).
สถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี (สบยช.), มาตรฐานการบำบัดด้วยเมทาโดนระยะยาวของประเทศไทย (ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย 2567).
สักกรินทร์ นิยมศิลป์, ‘อาชญากรรมข้มชาติ: ภัยคุกคมไทยและอาเซียน’ (การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 11 ความหลากหลายทางประชากรและสังคมในประเทศไทย ณ ปี 2558, มหาวิทยาลัยมหิดล, 2558).
สำนักงาน ป.ป.ส. กระทรวงยุติธรรม, ‘ที่มาของนโยบายยาเสพติดแนวใหม่’ <https://www.oncb.go.th/PublishingImages/Pages/againstdrugs2017/ที่มาของนโยบายยาเสพติดแนวใหม่.pdf> สืบค้นเมื่อ 12 กรกฎาคม 2567.
สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด กระทรวงยุติธรรม, ‘สรุปสาระสำคัญของประมวลกฎหมายยาเสพติด’ <https://www.oncb.go.th/Home/PublishingImages/Pages/law/law1/1.2.1%20คำอธิบายสรุปสาระสำคัญประมวลกฎหมายยาเสพติด.pdf> สืบค้นเมื่อ 29 มีนาคม 2567.
สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด กระทรวงยุติธรรม, คำอธิบายประมวลกฎหมายยาเสพติด (บางกอกบล็อก 2566).
‘หน่วยงานของสหประชาชาติในประเทศไทย’ (สหประชาชาติประเทศไทย) <https://thailand.un.org/th/about/un-entities-in-country> สืบค้นเมื่อ 7 ธันวาคม 2567.
อัจฉรียา ชูตินันท์ , อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 3, วิญญูชน 2561).
อุกฤษฏ์ ศรพรหม, ผู้จัดการโครงการส่งเสริมหลักนิติธรรมแห่งประเทศไทย (TIJ), ‘ประมวลกฎหมายยาเสพติดใหม่ : ประชาชนได้อะไร คดียาเสพติดจะลดลงหรือไม่?’ (เสวนา, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2 ธันวาคม 2564).
Carl L. Hart, Joanne Csete and Don Habibi, MATHAMPHETAMINE: FACT VS. FICTION AND LESSONS FROM THE CRACK HYSTERIA (สำนักกิจการในพระดำริพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ผู้แปล, สำนักปลัดกระทรวงยุติธรรม, 2557).
PMNIDA Channel โดย สถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี (สบยช.), ‘ประมวลกฎหมายยาเสพติด และการดูแลผู้ใช้งานเสพติด’ (3 มกราคม 2566). <https://www.youtube.com/watch?v=SqllOxz0wAs> สืบค้นเมื่อ 2 สิงหาคม 2567.
หนังสือและเอกสารภาษาอังกฤษ
‘Drug dependence treatment & care - Introduction’ (United Nations Office on Drugs and Crime) <https://www.unodc.org/unodc/en/treatment-and-care/introduction.html> สืบค้นเมื่อ 3 กรกฎาคม 2567.
‘Portugal’s Approach to Treating Addiction’ (Pacific Intervention & Recovery Solutions) <https://pacificinterventions.com/portugal-approach-to-treating-addiction/> สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2567.
Headquarters for th Promotion of Measures to Prevent Drug Abuse, Five-Year Drug Abuse Prevention Strategy in Japan (1998-2002) <https://japan.kantei.go.jp/yakubutu/980701yakubutu.html> สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2567)
Caitlin Hughes and Alex Stevens, ‘The effects of decriminalization of drug use in portugal’ (The Beckley Foundation Drug Policy Programme) <https://www.researchgate.net/publication/238070854_The_Effects_of_Decriminalization_of_Drug_Use_in_Portugal> สืบค้นเมื่อ 29 กรกฎาคม 2567.
Goro Koto, Masayoshi Tarui, Harue Kamioka, and Kanna Hayashi, ‘Drug use, regulations and policy in Japan’ (Japan Advocacy Network for Drug Policy 2020).
Kazutaka Ikeda, Soichiro Ide, Hiromi Takahashi-Omoe, et al. ‘Required Research Activities to Overcome Addiction Problems in Japan’ (2021) 35 Taiwanese Journal of Psychiatry.
Mirjam van het Loo, Ineke van Beusekom, and James P. Kahan, ‘Decriminalization of Drug Use in Portugal: The Development of a Policy’ (2002) 582 The Annals of the American Academy of Political and Social Science 49 <https://www.jstor.org/stable/1049733?seq=1> สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2567.
Paul Christensen, ‘Symptomatic Trauma: Japan, Drug Addiction, and the Limits of Treatment’ (2021) 2 Social Science Japan Journal 1, <https://wordpress.rose-hulman.edu/christen/wp-content/uploads/sites/173/2022/10/jyab025.pdf> สืบค้นเมื่อ 22 ตุลาคม 2567.
Shinzo Yatsugi, Koji Fujita, Saori Kashima, Akira Eboshida, ‘Drug Dependence Treatment Awareness among Japanese Female Stimulant Drug Offenders’ (2016) 13 Int. J. Environ. Res. Public Health 1, <https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5129337/pdf/ijerph-13-01127.pdf> สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2567.
Steven B. Friedman, George L. Horvat, and Robert B. Levinson, ‘The Narcotic Addict Rehabilitation Act: its Impact on federal prisons’ (1982) 11 Contemporary Drug Problems 101 <https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/condp11&div=14&id=&page=> สืบค้นเมื่อ 7 ธันวาคม 2567.
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
ข้อบังคับของประธานศาลฎีกา ว่าด้วยการเปลี่ยนโทษจำคุกเป็นการใช้วิธีการเพื่อความปลอดภัย การนำเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติมาใช้แทนการลงโทษ หรือการให้ส่งตัวจำเลยไปเข้ารับการบำบัดรักษาในความผิดฐานเสพยาเสพติด หรือมีไว้ในครอบครองซึ่งยาเสพติดเพื่อเสพ พ.ศ. 2564
ประมวลกฎหมายยาเสพติด
พระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กำหนดสถานที่ที่เป็นศูนย์คัดกรอง พ.ศ. 2565 (เล่ม 1) และ (เล่ม 2)
ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 37.
Lei n.º 30/2000, de 29 de Novembro
Narcotics and Psychotropics Control Act
The Narcotic Addict Rehabilitation Amendments of 1971
United Nations Convention against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances 1988
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Thammasat Law Journal
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The manuscripts published in the Law Journal is the copyright of the Law Journal, Thammasat University
Any article or opinion appeared in the Law Journal will solely be under the responsibility of the author The Faculty of Law, Thammasat University and the editors do not need to reach in agreement or hold any responsibility.
