ภาษาบาลีในมติทัศน์ของคนไม่ได้เป็นมหาเปรียญ : สะท้อนคิดว่าด้วยภาษากับการรักษาและสืบทอดอายุพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับภาษาบาลีที่เป็นส่วนสำคัญในการจารึกบันทึกคำสอนในพระพุทธศาสนา การเผยแผ่ร่วมเป็นปรากฏการณ์ของการศึกษากระทั่งปัจจุบัน การเขียนบทความนี้ใช้การวิเคราะห์จากเอกสาร งานวิจัย และเขียนเป็นความเรียง ผลการศึกษาที่พบภาษาบาลีถูกนิยามว่าเป็นภาษาที่ใช้ในการบันทึกคำสอนทางพระพุทธศาสนา หรือเป็นเครื่องมือหนึ่ง ส่วนคำสอนนั้นจะถูกดัดแปลงไป หรือแต่งเป็นภาษาหนังสือ หรือเป็นคำสอนดั้งเดิมหรือไม่ ตามที่เป็นข้อถกเถียงกันคงไม่มีคำตอบ แต่สาระสำคัญที่พบคือภาษา หรือภาษาบาลี จึงเป็นเครื่องมือหนึ่งในการรักษาคำสอนที่สืบ ๆ
กันมา และกลายเป็นเครื่องมือในการสื่อสารพระพุทธศาสนาด้วย รักษาคำสอนพระพุทธศาสนาด้วย รวมทั้งภาษาบาลีควรถูกนำมาเป็นจุดเริ่มของการตีความอธิบายความ สร้างคำสอนในแต่ละชุดจากฐานรากของพระพุทธศาสนาและถูกถ่ายทอดไปด้วยภาษาอื่น ๆ แต่เป็นภาษาศาสนา หรือภาษาของธรรมมะแม้จะอยู่ในรูปของภาษาอื่น ๆ เช่นภาษาอังกฤษ เป็นต้น องค์ความรู้ใหม่ คือ ความเข้าใจต่อพัฒนาการของภาษาบาลีในฐานะเป็นต้นธาตุ ที่มีเป้าหมายเพื่อการรักษาสืบทอดพระพุทธศาสนา ส่งผลเป็นปรากฏการณ์และพัฒนาการในสังคมไทย