การประยุกต์ใช้อุดมการณ์ประชานิยมฝ่ายซ้ายในพรรคการเมือง กรณีศึกษาในประเทศสเปน กรีซ และไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการศึกษาการประยุกต์ใช้ทฤษฎีและยุทธศาสตร์ของการเมืองแบบประชานิยมฝ่ายซ้าย กับพรรคการเมืองในสามประเทศ โดยการเลือกประเทศเป็นกรณีศึกษานั้น เป็นเลือกกรณีศึกษาจากพรรคการเมืองที่นำทฤษฎีดังกล่าวไปปฏิบัติ และได้รับอิทธิพลจากเออร์เนสโต ลาคลาว และชองตาล มูฟ ซึ่งได้แก่ 1. พรรคโปเดมอส ในประเทศสเปน 2. พรรคซิริสซ่า ในประเทศกรีซ และ 3. พรรคอนาคตใหม่ ในประเทศไทย ซึ่งเป็นการศึกษาผ่านงานวิจัย หนังสือ และบทสัมภาษณ์ ในกรณีของพรรคโปเดมอสและซิริสซ่า และศึกษาผ่านเอกสาร และทำการสัมภาษณ์เชิงลึกในกรณีพรรคอนาคตใหม่ โดยเป็นการศึกษาถึงบริบททางการเมืองของประเทศนั้น ๆ อันเป็นเงื่อนไขให้เกิดประชานิยมฝ่ายซ้าย จากนั้นศึกษาการก่อตัวขึ้นของพรรคการเมืองต่าง ๆ ว่าเกิดขึ้นสอดคล้องกับความเป็น “ประชาชน” ตามแบบของประชานิยมได้อย่างไร และหยิบเอากรอบคิดต่าง ๆ เช่น ห่วงโซแแห่งความเท่าเทียม (chain of equivalence) nodal point หรือ การหลอมรวมความต้องการของประชาชน (articulation of demand) ว่ามีการนำมาปรับใช้กับบริบททางการเมืองของพรรคการเมืองในประเทศนั้น ๆ ได้อย่างไร ซึ่งบทสรุปพบว่า การเกิดขึ้นของประชานิยมฝ่ายซ้ายนั้น เกิดจากความต้องการเปลี่ยนแปลงของประชาชนโดยรวมในประเทศนั้น ๆ ซึ่งอาจมีสาเหตุที่แตกต่างกัน เช่น อาจมีสาเหตุจากทั้งปัญหาทางเศรษฐกิจ ปัญหาทางการเมืองที่ไม่เป็นประชาธิปไตย หรือความเหลื่อมล้ำหรือความไม่ยุติธรรมทางสังคม จากนั้นจึงส่งผ่านความต้องการนี้ไปสู่พรรคการเมืองที่เป็นตัวแทนที่แท้จริงของประชาชนโดยรวม ซึ่งเป็นสถาบันทางการเมืองที่จะเป็นเครื่องมือที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในระบบรัฐสภาหรือการเมืองในระบบได้ พรรคการเมืองเหล่านั้นจึงต้องนำเสนอนโยบายเพื่อหาเสียงที่ตรงกับความต้องการของประชาชน และสร้างปกปักษ์ร่วม เพื่อสร้างอัตลักษณ์ของประชาชน อาจเป็นที่สรุปได้ว่าการชนะเลือกตั้งและถืออำนาจรัฐนั้นอาจไม่ใช่ตัวชี้วัดความสำเร็จของประชานิยมฝ่ายซ้าย เนื่องจากข้อจำกัดของความความเป็นรัฐ หากแต่ความสำเร็จอาจไม่ใช่สิ่งที่ทำได้ในระยะเวลาอันสั้น หรือเป็นความสำเร็จในระยะสั้น แต่เป็นความสำเร็จที่ได้ปลุกชีวิตของความเป็นการเมืองขึ้นอีกครั้งในรัฐ โดยประชาชนนั้นเองที่มีบทบาทสำคัญในการทำให้การเมืองมีความเป็นการเมือง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
A. M. Ophir et al., Political Concepts: A Critical Lexicon, (New York: Fordham University Press, 2018).
C. Douzinas, Syriza in Power: Reflections of an Accidental Politician, (London: Polity, 2017).
C. F. Fominaya, Democracy Reloaded: Inside Spain’s Political Laboratory from 15-M to Podemos: Inside Spain’s Political Laboratory from 15-M to Podemos, (New York, NY: Oxford University Press, 2020).
C. Mouffe, Agonistics: Thinking The World Politically, (London: Verso, 2013).
C. Mouffe, For a Left Populism, (London: New York: Verso, 2018).
C. Mouffe, For an agonistic model of democracy, (London: Routledge, 2013).
C. Mouffe, On the Political, (London: New York: Routledge, 2005).
C. Mouffe, The Return of the Political, (London: Verso, 2020).
C. Mouffe, Towards a Green Democratic Revolution: Left Populism and the Power of Affects, (London: Verso Books, 2022).
C. Mudde and C. R. Kaltwasser, Eds., Populism in Europe and the Americas: Threat or Corrective for Democracy?, (Cambridge: Cambridge University Press, 2012).
C. Mudde and C. R. Kaltwasser, Populism: A Very Short Introduction, (New York, NY: Oxford University Press, 2017).
C. Mudde, The Far Right Today, (Cambridge, UK ; Medford, MA: Polity, 2019).
D. Albertazzi and D. Vampa, Eds., Populism and New Patterns of Political Competition in Western Europe, Abingdon, (Oxon: New York, NY: Routledge, 2021).
D. Matijasevich, Radical Democracy and Its Limits, (Cham, Switzerland: Palgrave Macmillan, 2019).
E. Laclau and C. Mouffe, Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics, (London: Verso, 2001).
E. Laclau, “Populism: What’s in a Name?,” in Populism and the Mirror of Democracy, F. Panizza, Ed., (London: New York: Verso, 2005).
E. Laclau, Emancipation(s), (London: Verso, 2007).
E. Laclau, Ernesto Laclau: Post-Marxism, Populism and Critique, (London: Routledge, 2014).
E. Laclau, New Reflections on the Revolution of Our Time, (London: New York: Verso Books, 1990).
E. Laclau, On Populist Reason, (London: New York: Verso, 2005).
E. Laclau, Politics and Ideology in Marxist Theory: Capitalism, Fascism, Populism, (London: Verso Books, 2012).
E. Laclau, The Rhetorical Foundations Of Society, (London: Verso, 2014).
F. Panizza, Ed., Populism and the Mirror of Democracy, (London: New York, NY: Verso, 2005).
G. Charalambous and G. Ioannou, Eds., Left Radicalism and Populism in Europe, (London: New York: Routledge, 2019).
G. Katsambekis and A. Kioupkiolis, Eds., The Populist Radical Left in Europe, in Routledge Advances in European Politics, (London: New York: Routledge, 2019).
G. Katsambekis, “The Populist Radical Left in Greece: Syriza in opposition and in power,” in The Populist Radical Left in Europe, G. Katsambekis and A. Kioupkiolis, Eds., in Routledge Advances in European Politics. , (London: New York: Routledge, 2019).
Í. Errejón and C. Mouffe, Podemos: In the Name of the People, (London: Lawrence and Wishart Ltd, 2016).
J. Booth and P. Baert, The Dark Side of Podemos?: Carl Schmitt and Contemporary Progressive Populism, (Routledge, 2018).
J. Butler, E. Laclau, and S. Zizek, Contingency, Hegemony, Universality: Contemporary Dialogues on the Left, Second Edition, (London: Verso, 2011).
J. Martin, Ed., Chantal Mouffe: Hegemony, Radical Democracy, and the Political, (London ; New York: Routledge, 2013).
J. S. Koliopoulos and T. M. Veremis, Modern Greece: A History since 1821, (Malden, MA: Wiley-Blackwell, 2009).
J.-W. Müller, Democracy Rules, (London: Penguin, 2022).
J.-W. Müller, What Is Populism?, (Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2016).
K. Ovenden and P. Mason, Syriza: Inside the Labyrinth, (London: Pluto Press, 2015).
L. Althusser, E. Balibar, and J. Bidet, On The Reproduction Of Capitalism: Ideology And Ideological State Apparatuses, Later Printing edition., (London: New York: Verso, 2014).
L. Althusser, For Marx, (London: New York: Verso, 2006).
M. Damiani, Populist Radical Left Parties in Western Europe: Equality and Sovereignty, (London: Routledge, 2020).
M. Foucault, Archaeology of Knowledge, (London ; New York: Routledge, 2002).
M. Foucault, Power: Essential Works of Foucault 1954-1984 (Volume 3), (New York: The New Press, 2001).
M. Mann, The Dark Side of Democracy: Explaining Ethnic Cleansing, (New York: Cambridge University Press, 2004).
M. Prentoulis, Left Populism in Europe: Lessons from Jeremy Corbyn to Podemos, (London: Pluto Press, 2021).
Ó. G. Agustín and M. Briziarelli, Eds., Podemos and the New Political Cycle: Left-Wing Populism and Anti-Establishment Politics, 1st ed. 2018 edition., (Cham, Switzerland: Palgrave Macmillan, 2017).
P. Anderson, The H-Word: The Peripeteia of Hegemony, (London: Verso, 2017).
P. B. Radcliff, Modern Spain: 1808 to the Present, (Singapore: Wiley-Blackwell, 2017).
P. Iglesias, Politics in a Time of Crisis: Podemos and the Future of Democracy in Europe. (London: Verso, 2015).
P. Taggart, Populism, (Buckingham England: Philadelphia: Open University Press, 2000).
R. E. Goodin, P. Pettit, and T. W. Pogge, Eds., A Companion to Contemporary Political Philosophy, (Malden, MA ; Oxford: Wiley-Blackwell, 2007).
S. Zizek, The Courage of Hopelessness: Chronicles of a Year of Acting Dangerously, (London: Allen Lane, 2017).
T. Brass, Peasants, Populism and Postmodernism: The Return of the Agrarian Myth, (London: Portland, OR: Routledge, 2000).
T. S. Pappas, Populism and Liberal Democracy: A Comparative and Theoretical Analysis, (Oxford: Oxford University Press, 2019).
The Combahee River Collective, The Combahee River Collective Statement, (1977).
Y. Mounk, The People vs. Democracy: Why Our Freedom Is in Danger and How to Save It, (Cambridge, Massachusetts, London, England: Harvard University Press, 2018).
กนกรัตน์ เลิศชูสกุล, สงครามเย็น (ใน)ระหว่าง โบว์ขาว, (กรุงเทพ: มติชน, 2564).
เกษียร เตชะพีระ, “ระบอบทักษิณ,” ฟ้าเดียวกัน, (กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน, 2547), 43–48.
เกษียร เตชะพีระ, สงครามระหว่างสี, (กรุงเทพ: openbooks, 2553).
ปฤณ เทพนรินทร์, “อุดมการณ์ราชาชาตินิยมกับกระบวนการแปลงเจตจำนงมหาชนให้กลายเป็นเจตจำนงแห่งราชา,” ฟ้าเดียวกัน, (กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน, 2555)
ปิยบุตร แสงกนกกุล, การเมืองแห่งความหวัง, (กรุงเทพ: พรรคอนาคตใหม่, 2562).
สมบัติ จันทรวงศ์, “ประชาธิปไตยไทย: ปรัชญาและความเป็นจริง,” in นารี-นาวา-ประชา-รัฐ: รวมบทความสัมมนา ประจำปี 2555 คณะรัฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์, (บก.) กิตติ ประเสริฐสุข, (กรุงเทพ: คณะรัฐศาสตร์ มหาลัยธรรมศาสตร์, 2555).
อภิชาต สถิตนิรามัย, ยุกติ มุกดาวิจิตร, และ นิติ ภวัครพันธุ์, ทบทวนภูมิทัศน์การเมืองไทย, (เชียงใหม่: แผนงานสร้างเสริม นโยบายสาธารณะที่ดี (นสธ.) และสถาบันศึกษานโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2556).
เออเจนี เมอริโอ, “รัฐเร้นลึกในไทย พระราชอำนาจและศาลรัฐธรรมนูญ (พ.ศ.2540-2558),” ฟ้าเดียวกัน, (กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน, 2559), 13–46.
A. Borriello, “Spanish Left populism is dead, long live Spanish left populism?,” Populism in Action. Accessed: Jun. 30, 2022. [Online]. Available: https://more.bham.ac.uk/populism-in-action/2021/06/21/spanish-left-populism-is-dead-long-live-spanish-left-populism/
A. Cely and A. Mantilla, “Left Populism and Taking Back Democracy: A Conversation with Chantal Mouffe,” Versobooks.com. Accessed: Feb. 19, 2023. [Online]. Available: https://www.versobooks.com/blogs/2566-left-populism-and-taking-back-democracy-a-conversation-with-chantal-mouffe
C. de la Torre, “Is left populism the radical democratic answer?,” Irish Journal of Sociology, vol. 27, No. 1, 64–71, Apr. 2019, doi: 10.1177/0791603519827225.
C. de la Torre, “The Resurgence of Radical Populism in Latin America,” Constellations, Vol. 14, No. 3, 384–397, 2007, doi: 10.1111/j.1467-8675.2007.00453.x.
C. Mudde, “The Populist Zeitgeist,” Government and Opposition, Vol. 39, No. 4, 541–563, ed 2004, doi: 10.1111/j.1477-7053.2004.00135.x.
D. Halikiopoulou, “Economic Crisis, Poor Governance and the Rise of Populism: The Case of Greece,” Intereconomics, Vol. 55, No. 1,34–37, Jan. 2020, doi: 10.1007/s10272-020-0866-4.
E. Economakis, “How Syriza Lost the Left,” Dissent Magazine. Accessed: Aug. 20, 2022. [Online]. Available: https://www.dissentmagazine.org/online_articles/how-syriza-lost-the-left-upcoming-greek-elections
E. Mavrozacharakis, D. Kotroyannos, and S. I. Tzagkarakis, “Mediterranean Left-Wing Populism: The Case of SYRIZA,” European Quarterly of Political Attitudes and Mentalities, vol. 6, No. 2, 40–54, 2017.
G. Katsambekis and Y. Stavrakakis, “Populism, anti-populism and European democracy: a view from the South,” openDemocracy. Accessed: Aug. 10, 2022. [Online]. Available: https://www.opendemocracy.net/en/can-europe-make-it/populism-anti-populism-and-european-democr/
G. Markou, “The Left-wing Populist Revolt in Europe: SYRIZA in Power,” Identities: Journal for Politics, Gender and Culture, Vol. 14, 148–154, Jun. 2017, doi: 10.51151/identities.v14i1-2.326.
G. Markou, “The Rise of Inclusionary Populism in Europe: The Case of SYRIZA,” Contemporary Southeastern Europe, vol. 4, No. 1, 54–71, 2017.
G. Siniloo, “A radical left party? The ideology of SYRIZA,” Thesis, Tartu Ülikool, 2016. Accessed: Jun. 09, 2022. [Online]. Available: https://dspace.ut.ee/handle/10062/52647
G. Steinhauser and T. Fairless, “Greece Requests Three-Year Bailout in First Step Toward Meeting Creditors’ Demand,” WSJ. Accessed: Aug. 19, 2022. [Online]. Available: http://www.wsj.com/articles/greek-prime-minister-pledges-concrete-proposals-to-bridge-creditor-impasse-1436348229
G. Tremlett, “The Podemos revolution: how a small group of radical academics changed European politics,” The Guardian, Mar. 31, 2015. Accessed: Feb. 19, 2023. [Online]. Available: https://www.theguardian.com/world/2015/mar/31/podemos-revolution-radical-academics-changed-european-politics
G. Younge, “Syriza’s defeat shows the left needs a plan to hold on to power, not just win it,” The Guardian, Jul. 12, 2019. Accessed: Aug. 20, 2022. [Online]. Available: https://www.theguardian.com/commentisfree/2019/jul/12/syriza-left-election
J. C. C. Rubio, “‘ Todo está casi perdonado’ A propósito de la Transición, debate historiográfico y propuestas metodológicas.,” Studium: Revista de humanidades, No. 18, 257–272, 2012.
J. Franzé, “The Podemos Discourse: A Journey from Antagonism to Agonism,” in Podemos and the New Political Cycle: Left-Wing Populism and Anti-Establishment Politics, Ó. García Agustín and M. Briziarelli, Eds., Cham: Springer International Publishing, 2018, 49–74. doi: 10.1007/978-3-319-63432-6_3.
K. Dumrongkwan, “ฉากชีวิตขนาดยาวกับความฝันนอกหมวกนักวิชาการ ของ ‘ปิยบุตร แสงกนกกุล,’” The MATTER. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://thematter.co/social/long-interview-with-piyabutr/76766
K. Tejapira, “Elite realignment, a populist moment: reflections on Thailand’s 2019 general elections,” New Mandala. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://www.newmandala.org/elite-realignment-a-populist-moment-reflections-on-thailands-2019-general-elections/
M. Gold, R. S. Helderman, G. S. Schneider, and F. S. Sellers, “For Trump adviser Stephen Bannon, fiery populism followed life in elite circles,” Washington Post, Nov. 19, 2016. Accessed: Jun. 20, 2022. [Online]. Available: https://www.washingtonpost.com/politics/for-trump-adviser-stephen-bannon-fiery-populism-followed-life-in-elite-circles/2016/11/19/de91ef40-ac57-11e6-977a-1030f822fc35_story.html
P. Liargovas and N. Tzifakis, “Left-Wing Populism: The Rise of syriza and Its Consolidation as a Pillar of the Greek (Post-Crisis) Political System,” Southeastern Europe, Vol. 45, No. 1, 1–18, May 2021, doi: 10.30965/18763332-45010002.
R. B. Desmoulières, “Chantal Mouffe, the philosopher who inspires Jean-Luc Mélenchon,” Versobooks.com. Accessed: Feb. 19, 2023. [Online]. Available: https://www.versobooks.com/blogs/3037-chantal-mouffe-the-philosopher-who-inspires-jean-luc-melenchon
S. Ellner, “Latin America’s Radical Left in Power: Complexities and Challenges in the Twenty-first Century,” Latin American Perspectives, Vol. 40, No. 3, 5–25, May 2013, doi: 10.1177/0094582X13478398.
S. Schavelzon and J. R. Webber, “Podemos and Latin America,” in Podemos and the New Political Cycle: Left-Wing Populism and Anti-Establishment Politics, Ó. García Agustín and M. Briziarelli, Eds., Cham: Springer International Publishing, 2018, 173–199. doi: 10.1007/978-3-319-63432-6_8.
T. Aphornsuvan, “The Search for Order: Constitutions and Human Rights in Thai Political History.” Faculty of Liberal Arts, Thammasat University, 2001. [Online]. Available: https://core.ac.uk/download/pdf/156617373.pdf
Y. Palaiologos and T. Pelagidis, “How to Damage an Already Fragile Economy: The Rise of Populism in Greece,” Georgetown Journal of International Affairs, Vol. 18, No. 2, 51–58, 2017.
Y. Stavrakakis, “Populism in power: Syriza’s challenge to Europe,” Juncture, Vol. 21, No. 4, 273–280, 2015, doi: 10.1111/j.2050-5876.2015.00817.x.
Y. Stavrakakis, “Populism, Anti-Populism and Democracy,” Political Insight, Vol. 9, No. 3, 33–35, Sep. 2018, doi: 10.1177/2041905818796577.
“Greece crisis: PM Alexis Tsipras quits and calls early polls,” BBC News, Aug. 20, 2015. Accessed: Aug. 19, 2022. [Online]. Available: https://www.bbc.com/news/world-europe-34007859
“พรรคอนาคตใหม่,” THE STANDARD. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://thestandard.co/thailandelection2019party/%e0%b8%9e%e0%b8%a3%e0%b8%a3%e0%b8%84%e0%b8%ad%e0%b8%99%e0%b8%b2%e0%b8%84%e0%b8%95%e0%b9%83%e0%b8%ab%e0%b8%a1%e0%b9%88/
“สนท.จัดแฟลชม็อบ หลังยุบพรรคอนาคตใหม่,” Thai PBS. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://www.thaipbs.or.th/news/content/289189
“อนาคตใหม่ : มติศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคอนาคตใหม่ ตัดสิทธิ กก.บห. 10 ปี,” BBC News ไทย. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://www.bbc.com/thai/thailand-51582581
ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล, “อ่านสเปน กับ นุชธิดา ราศีวิสุทธิ์,” The 101 World. Accessed: Jun. 19, 2022. [Online]. Available: https://www.the101.world/nuchthida-rasiwisut-interview/
ปกป้อง จันวิทย์, “หนึ่งปีอนาคตใหม่ : จากกรัมชี-ลาคลาว-มูฟ ถึงปฏิบัติการท้า ‘นรก’ ของปิยบุตร แสงกนกกุล,” The 101 World. Accessed: Jan. 25, 2023. [Online]. Available: https://www.the101.world/piyabutr-saengkanokkul-interview/
นายชัยธวัช ตุลาธน, สัมภาษณ์โดยผู้เขียน, 15 กรกฎาคม 2565.
นายปิยบุตร แสงกนกกุล, สัมภาษณ์โดยผู้เขียน, 22 กรกฎาคม 2565.
อนาคตใหม่ - Future Forward, การเมืองใหม่ อนาคตใหม่ประเทศไทย, (Jun. 07, 2018). Accessed: Jan. 25, 2023. [Online Video]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=DJRa4uenYlM
อนาคตใหม่ - Future Forward, อนาคตใหม่ต้องการคุณ, (Oct. 04, 2018). Accessed: Jan. 25, 2023. [Online Video]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=mXc46ViOmG4
อนาคตใหม่ - Future Forward, ปิยบุตรปราศรัยที่บางโฉลง สมุทรปราการ, (Jan. 20, 2019). Accessed: Jan. 25, 2023. [Online Video]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=C5wlFNCytxA