บทบาทของนักจิตวิทยาการปรึกษาในการส่งเสริมคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็ง ของอาจารย์มหาวิทยาลัยที่อยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงาน

Main Article Content

อัจฉรา นันทะศรี
สิทธิพร ครามานนท์

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอบทบาทของนักจิตวิทยาการปรึกษาในการส่งเสริมคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็งของอาจารย์มหาวิทยาลัยที่อยูในภาวะหมดไฟในการทำงาน โดยคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็งเป็นแนวคิดที่พัฒนามาจากจิตวิทยาเชิงบวก ซึ่งเป็นลักษณะนิสัยภายในตัวบุคคลที่มีองค์ประกอบของคุณลักษณะด้านบวกที่สามารถลดภาวะหมดไฟในการทำงานได้ เนื่องจากทำให้บุคคลเกิดความพึงพอใจในงาน มีความสุข ความผูกพัน เห็นคุณค่าของงาน และเพิ่มความหมายของชีวิตมากขึ้น จึงควรส่งเสริมคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็งให้กับบุคคลที่อยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงาน โดยเฉพาะกลุ่มของอาจารย์มหาวิทยาลัย โดยเนื้อหาของบทความประกอบด้วย แนวคิดเกี่ยวกับภาวะหมดไฟในการทำงาน แนวคิดของคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็ง การให้การปรึกษาเพื่อส่งเสริมคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็งและลดภาวะหมดไฟในการทำงาน สำหรับบทบาทของนักจิตวิทยาการปรึกษาต่ออาจารย์มหาวิทยาลัยที่อยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงานนั้น ควรส่งเสริมให้ผู้รับบริการได้ตระหนักถึงคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็งที่มีอยู่ในตนเองผ่านขั้นตอนการให้การปรึกษา 8 ขั้นตอนร่วมกับเทคนิคต่าง ๆ ได้แก่ เทคนิคความจำเกี่ยวกับจุดแข็ง เทคนิคการบันทึกจุดแข็ง เทคนิคการ์ดจุดแข็ง เทคนิควงล้อชีวิต เทคนิคการนำสิ่งที่ดีเข้ามาในชีวิต เทคนิคหีบแห่งความหวัง และเทคนิคการเจริญสติ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
นันทะศรี อ., & ครามานนท์ ส. (2021). บทบาทของนักจิตวิทยาการปรึกษาในการส่งเสริมคุณลักษณะที่เป็นจุดแข็ง ของอาจารย์มหาวิทยาลัยที่อยู่ในภาวะหมดไฟในการทำงาน. วารสารศึกษาศาสตร์ มสธ., 14(2), 1–14. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/edjour_stou/article/view/253148
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กอเกษ ต่ายเกิด, ครองขวัญ รั้วมั่น, นิรุชา ปรีชาเลิศศิลป์, วินิทรา นวลละออง และปนัดดา โรจน์พิบูลสถิตย์. (2562). ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของภาวะหมดไฟ (Burnout syndrome) ในนักศึกษาแพทย์ ระดับชั้นพรีคลินิก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. ธรรมศาสตร์เวชสาร, 19, 127-138.

แก้วกานต์ แก้วโกมล และทิพทินนา สมุนทรานนท์. (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างบุคลิกภาพห้าองค์ประกอบ ความสามารถในการกลับคืนสู่สภาพเดิมกับภาวะหมดไฟในการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการ บริษัทธุรกิจพลังงานแห่งหนึ่ง. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ฉบับบัณฑิตศึกษา) สาขามนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์, 7(1), 141-153.

จิตราภา กุณฑลบุตร, ฉันทนา สุรัสวดี, สุบัน บัวขาว, สุไม บิลไบ, อนันตกุล อินทรผดุง, กาญจนา จินดานิล, อุมาพร ยุวชิต, ศรุดา นิติวรการ และ อะเคื้อ กุลประสูติดิลก. (2562). การศึกษาปัญหาอุปสรรคและ แนวทางการพัฒนาอาจารย์เข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร, 10(1), 1-12.

จุฑารัตน์ แซ่ล้อ และ สมใจ พุทธาพิทักษ์ผล. (2560). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเหนื่อยหน่ายในงานของพยาบาล วิชาชีพโรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี. วารสารพยาบาลตำรวจ, 9(2), 95-103.

เจษฎา คูงามมาก และ พาชิตชนัต ศิริพานิช. (2557). ความเครียดในการทำงานของอาจารย์มหาวิทยาลัยรัฐ. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 54(1), 259-285.

ทิวาวรรณ ศรีสวัสดิ์ และ ปริญญา เรืองทิพย์. (2564). ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของสภาวะหมดไฟและปัจจัยภายใน ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของบุคลากร มหาวิทยาลัยบูรพา. วารสารบริหารธุรกิจและ การบัญชี มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 5(1), 151-166.

นฤมล สุธีรวุฒิ. (2558). ภาวะหมดไฟ: ปัจจัยที่เกี่ยวข้องและแนวทางในการป้องกัน. วารสารการวัดผล การศึกษา, 32(91), 16-25.

ปทุมรัตน์ สกุลพิมลรัตน์. (2556). ภาวะหมดไฟในการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการบริษัทวีรับเบอร์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด. (การศึกษาค้นคว้าอิสระศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยศิลปากร, นครปฐม.

พรรณราย ทรัพยะประภา. (2557). จิตวิทยาในการจัดการกับความเหนื่อยหน่ายและความเครียดในการทำงาน. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 1(1), 24-39.

มะลิสา คล่องแคล่ว, พงศ์เทพ จิระโร และ ภัคณัฏฐ์ สมพงษ์ธรรม. (2564). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของ ปัจจัยที่ส่งผลต่อภาวะหมดไฟในการทำงานของครู. วารสารพัฒนาเทคนิคศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี พระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 33(117), 90-96.

วิชิต สุรัตน์เรืองชัย, ฉลอง ทับศรี, ลัดดา ศุขปรีดี, มนตรี แย้มกสิกร, อนงค์ วิเศษณ์สุวรรณ, สุจินดา ม่วงมี, ปริญญา ทองสอน, อาพันธ์ชนิต เจนจิต และ ระพินทร์ ฉายวิมล (2549). การศึกษาสภาพและปัญหา การจัดการเรียนการสอนของคณาจารย์มหาวิทยาลัยบูรพา. วารสารศึกษาศาสตร์, 17(2), 105-118.

ศรัณย์ พิมพ์ทอง. (2557). คุณลักษณะที่เป็นจุดแข็ง: แนวคิด การวัด และแนวทางการพัฒนา,วารสารพฤติกรรม ศาสตร์, 20(2), 188-205.

ศรัณย์ ศรีคำ, วิโรจน์ เจียมจรัสรังสี และ เดชา ลลิตอนันต์พงษ์. (2557). ภาวะเหนื่อยล้าในการทำงานและปัจจัย ที่เกี่ยวข้องของแพทย์ประจำบ้านโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 59(2), 139-150.

สุดารัตน์ ตันติวิวัทน์. (2560). จิตวิทยาเชิงบวก: การพัฒนา การประยุกต์ และความท้าทาย. วารสารพฤติกรรม ศาสตร์เพื่อการพัฒนา, 9(1), 277-290.

อิษฎา เจตินัย, รังสิมา หอมเศรษฐี และ มณฑิรา จารุเพ็ง. (2563). ปัจจัยทางจิตวิทยาที่ส่งผลต่อภาวะหมดไฟ ในการทำงานของพนักงานการเคหะแห่งชาติ. วารสารศิลปศาสตร์ประยุกต์, 13(1), 12-25.

Allan, B. A., Owens, R. L. & Douglass, R. P. (2019). Character strengths in counselors: Relations with meaningful work and burnout. Journal of Career Assessment, 27(1), 151-166.

Brdar, I. & Kashdan, T. B. (2010). Character strengths and well-being in Croatia: An empirical investigation of

structure and correlates. Journal of Research in Personality, 44, 151–154.

Costa P.T. & McCrae, R.R. (1992). The neo personality inventory and neo five-factor inventory: Professional manual. Odessa: PAR.

Faisal, F., Noor, N. & Khair, A. (2019). Causes and consequences of workplace stress among Pakistan University Teachers. Bulletin of Education and Research, 41(3), 45-60.

Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn-out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165.

Harzer, C. & Ruch, W. (2013). The application of signature character strengths and positive experiences at work. Journal of Happiness Studies, 14, 965-983.

Kataoka, M., Ozawa, K., Tomotake, M., Tanioka, T. & King, B. (2014). Occupational stress and its related factors among University Teachers in Japan. Health, 6(5), 299-305.

Lei, W., Li, J., Li, Y., Castaño, G., Yang, M. & Zou, B. (2021). The boundary conditions under which teaching–research conflict leads to university teachers’ job burnout. Studies in Higher Education, 46(2), 406-422.

Lian L., Guo S., Wang, Q., Hu, L., Yang, X. & Li, X. (2021). Calling, character strengths, career identity, and job burnout in young Chinese university teachers: A chain-mediating model. Children and Youth Services Review, 120, 1-7.

Maslach, C., & Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99–113.

Maslach, C., & Leiter, M. (1999). Burnout and engagement in the workplace: A contextual analysis. Advance in Motivation and Achievement, 11, 275–302.

Niemiec, R. M., Rashid, T. & Spinella, M. (2012). Strong mindfulness: Integrating mindfulness and character strengths. Journal of Mental Health Counseling, 34(3), 240-253.

Peterson, C. & Seligman, M. E. P. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. New York: Oxford University Press.

Prover, R. T., Gander, F., Wellenzohn, S. & Ruch, W. (2015). Strengths-based positive psychology interventions

: A randomized placebo-controlled online trial on long-term effects for a signature strengths-vs. a lesser

strengths-intervention. Frontiers in Psychology, 6(456), 1-14.

Rashid & Seligman. (2019). Positive psychotherapy. New York: Oxford University Press.

Selvam S.G. (2015). Positive psychology’s character strengths in addiction-spirituality research: A qualitative systematic literature review. The Qualitative Report, 20(4), 376-405.

Smith, E. J. (2014). Strengths-based therapy: Connecting theory, practice, and skills. USA: SAGE

Publications, Inc.

Smith, M., Segal, J. & Robinson, L. (2021, June 19). Burnout prevention and treatment. Retrieved from

Burnout Prevention and Treatment-HelpGuide.org

Sun, W., Wu, H. & Wang, L. (2011). Occupational stress and its related factors among University Teachers in China. Journal of Occupation Health, 53(4), 280-286.

Xu, L. (2019). Teacher–researcher role conflict and burnout among Chinese University Teachers: A job demand- resources model perspective. Studies in Higher Education, 44(6), 903-919.