การจัดการความรู้แนวพุทธกับความเข้มแข็งในชุมชนบวร : กรณีจังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ ระหว่างภูมิหลังทางเศรษฐกิจ องค์ความรู้หลักธรรมคำสอน ทางพุทธศาสนา การจัดการองค์ความรู้เพื่อถ่ายทอด หลักธรรมคำสอนของศาสนาและการปฎิบัติตามหลักธรรม คำสอนพุทธศานากับการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชน บวรของจังหวัดชัยภูมที่เน้นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้แบบ สัมภาษณ์เจาะลึกกลุ่มตัวอย่าง คือ 1)กลุ่มผู้ใหญ่บ้าน 2)กลุ่มสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น 3)กลุ่ม พระสังฆาธิการ (ระดับเจ้าอาวาส) และ4) กลุ่มครูอาจารย์ที่ สอนวิชาศีลธรรมหรือพระพุทธศาสนา รวมจำนวน 64 ราย และการวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบสอบถามความคิดเห็นกับ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 390 ราย
          ผลการวิจัยพบว่าการจัดการความรู้แนวพุทธ มีความสัมพันธ์กับความเข้มแข็งของชุมชนบวรโดยมีผล การวิจัย ดังนี้ 1) บุคคลได้รับความรู้ด้านหลักธรรมคำสอน ของพระพุทธเจ้าจาก บ้านวัดโรงเรียนและสื่อต่าง ๆ 2) ประสบการณ์ในการถ่ายทอดองค์ความรู้หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า คือเป็นผู้หน้าที่ถ่ายทอดหลักธรรม คำสอน แนะนำ และการจัดฝึกอบรมเยาวชน จัดทำและ พิมพ์เอกสารหนังสือธรรมะเผยแพร่3) แนวทางวิธีการ ในการถ่ายทอดองค์ความรู้ในด้านหลักธรรมคำสอน ของพระพุทธเจ้า การเป็นแบบอย่างที่ดีนำทางปฏิบัติ จัดกิจกรรมของชุมชนโดยสอดแทรกหลักธรรมคำสอน พุทธสุภาษิตในกิจกรรมของหมู่บ้าน 4) ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง กับการถ่ายทอดหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า คือบุคคล บ้าน วัด และโรงเรียน เป็นกลไกสำคัญในการ ถ่ายทอดหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนาสำคัญ 5) ในอดีตสภาพของชุมชนบวรผู้คนมีความผูกพันกันแนบ แน่น ปัจจุบันเริ่มมีความห่างเหินกันผู้คนมีการพึ่งพากัน น้อยลง 6) ตัวแปรปัจจัย หรือสิ่งที่ทำให้เกิดชุมชน บวร ในจังหวัดชัยภูมิมีความเข้มแข็งประสบความสำเร็จหรือล้ม เหลว คือองค์ประกอบของชุมชนบวร ได้แก่ บ้าน วัด และโรงเรียน เป็นตัวแปรสำคัญที่สุดคือสมาชิกชุมชนบวร และปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมกระแสความเปลี่ยนของโลก 7) ด้านความรู้หลักคำสอนของพระพุทธศาสนา ศีล 5 และพุทธสุภาษิต มีค่าเฉลี่ยรวม = 4.54ด้านแนวทางการ ถ่ายทอดหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาโดยสำนักงาน พระพุทธศาสนาจังหวัดชัยภูมิมีค่าเฉลี่ยรวม = 4.57 ด้านการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธศาสนามีค่าเฉลี่ย รวม = 4.77