ปัญหากฎหมายในการแจ้งสิทธิและการติดตามผลความคืบหน้าในทางคดีของผู้เสียหายในชั้นสอบสวน

บทคัดย่อ

           การศึกษาปัญหาเกี่ยวกับสิทธิของผู้เสียหายในชั้นสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้อง ในเรื่องของการกำหนดสิทธิของผู้เสียหายรวมถึงการให้ข้อมูลด้านคดีและสิทธิในการติดตามความคืบหน้าของคดีของผู้เสียหายของประเทศไทย โดยศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายต่างประเทศทั้งในประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศสหราชอาณาจักร และในประเทศญี่ปุ่นเพื่อหาแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาหรือกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องกับสิทธิของผู้เสียหายในชั้นสอบสวนให้เกิดประสิทธิภาพในการใช้บังคับกฎหมายและสามารถคุ้มครองสิทธิของผู้เสียหายได้อย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน
           จากการศึกษาพบว่า ปัญหาในชั้นสอบสวนทำให้ประชาชนไม่สามารถใช้สิทธิในฐานะผู้เสียหายได้ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนด เนื่องจากประชาชนไม่ทราบถึงสิทธิของตนในฐานะผู้เสียหาย ซึ่งปัญหาข้อนี้ยังไม่มีกฎหมายใดกำหนดไว้เป็นการเฉพาะว่าใครเป็นผู้มีหน้าที่แจ้งสิทธิให้ผู้เสียหายทราบถึงสิทธิที่จะได้รับข้อมูลทางคดีและสิทธิติดตามความคืบหน้าของคดี ทำให้เกิดช่องว่างของกฎหมาย ซึ่งรวมถึงเป็นอุปสรรคในการใช้บังคับกฎหมายรวมถึงปัญหาในเรื่องของระยะเวลาในการสรุปสำนวนคดีส่งให้พนักงานอัยการฟ้อง พบว่าประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาไม่ได้กำหนดระยะเวลาไว้ ทำให้การบังคับใช้กฎหมายในชั้นสอบสวนอาจใช้เวลานานจนทำให้เกิดความเสียหายในทางคดีไม่ว่าจะเป็นพยานหลักฐานต่างๆที่จะเสียหายหรือสูญหายได้ จึงจำเป็นที่ผู้เสียหายจะต้องรู้ถึงสิทธิของตนเองในฐานะผู้เสียหายเพื่อจะได้ติดตามความคืบหน้าของคดีได้ตามที่กฎหมายกำหนดและส่งผลให้สิทธิของผู้เสียหายได้รับการรับรองและคุ้มครองตามที่รัฐธรรมนูญกำหนด
           ผู้วิจัยจึงมีข้อเสนอแนะว่าควรมีการแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา โดยกำหนดสิทธิของผู้เสียหายที่จะได้รับข้อมูลทางคดีและสิทธิติดตามความคืบหน้าของคดีในชั้นสอบสวนให้ชัดเจน รวมถึงกำหนดหน้าที่ในการแจ้งให้ผู้เสียหายทราบสิทธิดังกล่าว เพิ่มเติมจากหน้าที่ในการแจ้งในเรื่องการเยียวยาจากรัฐในโอกาสแรกที่มาร้องทุกข์ เพื่อประโยชน์ให้การคุ้มครองสิทธิดังกล่าว ทั้งนี้พนักงานสอบสวนควรมีความรับผิดหากเกิดกรณีที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายทำให้สิทธิของผู้เสียหายถูกริดรอนไป   และควรกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจนในกรณีที่ผู้เสียหายร้องทุกข์พร้อมกับพยานหลักฐานที่เพียงพอต่อการสรุปสำนวนคดีของพนักงานสอบสวน โดยจะเป็นการอำนวยความสะดวกให้กับผู้เสียหายเพื่อที่จะไม่ถูกกลั่นแกล้งหรือ ทำให้ ล่าช้าโดยไม่มีเหตุผลอันควรจนเกิดความเสียหายต่อรูปคดี