ทุนทางสังคมของชุมชนกับการดำเนินชีวิตของผู้นำชุมชนตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง บ้านบัว หมู่ที่ 4 ตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา

บทคัดย่อ

           การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ศึกษาทุนทางสังคมของชุมชนกับการดำเนินชีวิตของผู้นำชุมชนตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง บ้านบัว หมู่ที่ 4 ตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ การสนทนากลุ่ม (Focus group) กลุ่มตัวอย่างของการวิจัยครั้งนี้ คือ กลุ่มผู้นำชุมชนที่เป็นทางการ และผู้นำชุมชนที่ไม่เป็นทางการ จำนวน 24 คน ผลการศึกษาวิจัยพบว่า ทุนทางสังคมของชุมชนบ้านบัว ประกอบไปด้วย 1) ทุนวัฒนธรรมชุมชน ได้แก่ ประเพณีการเลี้ยงผีขุนน้ำ ประเพณีการเลี้ยงผีปู่ย่า ประเพณีทำบุญวันเข้าพรรษา ประเพณีทำบุญวันออกพรรษา ประเพณีตานก๋วยสลากภัตร ประเพณีตานข้าวใหม่ ประเพณีบวชนาค และประเพณีสงกรานต์ 2) ทุนบุคคล ได้แก่ ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน นายกองค์การบริหารส่วนตำบล สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล และคณะกรรมการหมู่บ้านในชุมชน 3) ทุนองค์กรของชุมชน ได้แก่ กลุ่มจักสานเข่ง กลุ่มจักสานสุ่มไก่ และกลุ่มผักตบชวา 4) ทุนเครือข่ายของชุมชน ได้แก่ เครือข่ายกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง เครือข่ายจักสาน และเครือข่ายกรรมการหมู่บ้าน และ 5) ทุนทางปัญญา ได้แก่ ภูมิปัญญาด้านการสานเข่ง สานสุ่มไก่ ภูมิปัญญาหมอเป่า และภูมิปัญญาการเพาะพันธุ์ด้วงกว่าง จากทุนชุมชนทั้ง 5 ทุน มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของคนในชุมชนเป็นการนำภูมิปัญญามาปรับใช้ในการดำเนินชีวิตของคนในชุมชน โดยการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในด้านความพอดี ซื่อสัตย์ต่อตนเองและชุมชน ไม่ฟุ่มเฟือย ความสามัคคีในชุมชน สามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชน ตลอดจน การก่อสร้างฝายแฝกเพื่อเก็บกักน้ำ การปลูกป่าทดแทน และการบริหารจัดการขยะ