ปัจจัยที่นำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความรู้เรื่องการใช้ยาชุด สำหรับชุมชนในเขตกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

           การวิจัยเรื่อง “ปัจจัยที่นำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความรู้เรื่องการใช้ยาชุดสำหรับชุมชนในเขตกรุงเทพมหานคร” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาบริบททางด้านสังคม วัฒนธรรมและเศรษฐกิจของชุมชนในกรุงเทพมหานคร 2. ศึกษาการใช้นโยบายและกิจกรรมทางสาธารณสุขในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความเข้าใจความรู้เรื่องการใช้ยาชุด 3. ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความเข้าใจความรู้เรื่องการใช้ยาชุด และพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนโดยใช้กิจกรรมส่งเสริมความรู้ด้านสาธารณสุข และ 4. จัดทำกลยุทธ์การนำรูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความเข้าใจความรู้เรื่องการใช้ยาชุดสำหรับประชาชน โดยใช้วิธีการดำเนินงานวิจัยแบบผสม ประกอบด้วย การวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้นำชุมชน ผู้นำกลุ่ม ผู้ทรงคุณวุฒิ และปราชญ์ชาวบ้าน จำนวน 40 คน และการวิจัยเชิงปริมาณ ด้วยวิธีเชิงสำรวจ โดยเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถาม จำนวน 400 คน ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา โดยการหาค่าสถิติพื้นฐาน และสถิติทดสอบเชิงอนุมาน คือ ANOVA และ Chi-square test ผลการวิจัยพบว่า 
            ผลการวิจัย จากการรวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถามของกลุ่มตัวอย่างจำนวน 400 คน พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุระหว่าง 36-45 ปี และ 46-55 ปี ส่วนใหญ่มีการศึกษาอยู่ในระดับปริญญาตรี หรือสูงกว่า มีรายได้ 30,001 – 40,000บาท และ มากกว่า 40,000 บาท ส่วนใหญ่มีสถานะสมรส และมีจำนวนสมาชิกในบ้าน 4-6 คน โดยจากการวิเคราะห์สมมติฐาน พบว่า กลุ่มตัวอย่างที่มีเพศ อายุ การศึกษา รายได้ สถานภาพสมรส และจำนวนสมาชิกในบ้านที่แตกต่างกัน มีผลต่อความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความเข้าใจความรู้เรื่องการใช้ยาชุด แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ในส่วนของปัจจัยด้านตัวชี้วัดความเข้มแข็งของชุมชนทุกด้าน มีผลต่อความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างความเข้าใจความรู้เรื่องการใช้ยาชุดทุกด้าน 
           ผลการวิเคราะห์จากสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 40 คน พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุระหว่าง 36-45 ปี มีการศึกษาอยู่ในระดับปริญญาตรี หรือสูงกว่า มีรายได้ 30,001 – 40,000 บาท และ มากกว่า 40,000 บาท มีสถานะสมรส และส่วนใหญ่มีจำนวนสมาชิก ในบ้าน 4-6 คนโดยจากการวิเคราะห์ปัจจัยตัวชี้วัดความเข้ม แข็งของชุมชน สามารถสรุปได้ว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ เคยได้ยินคำว่ายาชุด และรู้จักยาชุดเป็นอย่างดี รวมถึงเคย บริโภคยาชุดมาแล้ว แต่ปัจจุบันไม่บริโภค โดยส่วนใหญ่ซื้อ ยารักษาโรคจากร้านขายยา เพราะร้านขายยามีความทั่วถึง ในด้านการบริการและการให้คำปรึกษาด้านสุขภาพ และ เภสัชกรมีความพร้อมและการให้ข้อมูลข่าวสารเรื่องยาเป็น อย่างดี โดยข้อมูลและข่าวสารต่าง ๆ ที่ได้รับให้มาเผยแพร่ ภายในชุมชนมาจากหน่วยงานราชการ และหน่วยงาน สาธารณสุขต่าง ๆ การศึกษาและการเรียนรู้เรื่องสุขภาพ อนามัยมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นในชุมชน เพราะเกิดจาก ที่ทางหน่วยงานราชการและหน่วยงานสาธารณสุขมีการจัด อบรม อสส. และ อสม. มากขึ้น และประชาชนในชุมชน ให้ความยอมรับผู้น????ำที่อยู่ในชุมชนเพิ่มมากขึ้น และกลุ่ม ตัวอย่างเห็นว่าวัฒนธรรมหรือประเพณีท้องถิ่นมีผลต่อการ ปฏิบัติตัว และการดำเนินชีวิตประจำวันของคนในชุมชน และส่วนใหญ่มีความเห็นว่าประชาชนมีการให้ความร่วมมือ กับชุมชนเพิ่มมากขึ้นซึ่งเป็นการช่วยให้ชุมชนเข้มแข็งมาก ขึ้นจากการวิเคราะห์ความเข้มแข็งของชุมชนในการสร้าง ความรู้ความเข้าใจในเรื่องยาชุด สามารถสรุปได้ว่า ในชุมชน ไม่มีส่วนร่วมในการศึกษา และค้นคว้าปัญหาของการใช้ยา ชุดจากคนในชุมชน ชุมชนต่างๆ มีความร่วมมือกับทาง หน่วยงานราชการเพิ่มขึ้น เพราะทางราชการเปิดโอกาศ ให้ความรู้ รับฟังปัญหาและความคิดเห็นจากคนในชุมชน เพราะหน่วยงานราชการต้องการได้รับความคิดเห็นที่ ตรงประเด็นจากคนในชุมชน เพื่อเป็นการวางแผนให้ ตรงประเด็นและแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง ทางชุมชนต่างๆ ได้มีส่วนร่วมในการกิจกรรม การรณรงค์ และการให้ความรู้ความเข้าใจเรื่องการใช้ยาชุด เพิ่มขึ้น แต่ชุมชนไม่มีส่วนร่วมในการดูแลร้านขายในชุมชนไม่ให้ จำหน่ายยาชุด เพราะไม่สามารถดูแล และไม่สามารถบังคับ ไม่ให้ทางร้านขายยาจำหน่ายยาชุดได้ เพราะเป็นสิทธิ์ของ ร้านขายยา แต่ในชุมชนจะดูแลคนในชุมชนไม่ให้ซื้อยาชุด มารับประทานได้ นอกจากนี้โดยรวมๆ สภาพเศรษฐกิจ ของชุมชน มีความเข้มแข็งน้อยมาก แต่ประชาชนในชุมชน มีความร่วมมือกันมากขึ้นในการช่วยฟื้นฟูเศรษฐกิจต่างๆ ในชุมชน