ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เหมาะสม สำหรับประเทศไทย

บทคัดย่อ

           ดุษฎีนิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทย ซึ่งปัจจุบันพบปัญหาการนำระบบเลือกตั้ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ดังนี้ (1) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 (2) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 (3) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 (4) การคำนวณหาจำนวน ส.ส.ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 (5) ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาจากเอกสาร
            ผลการวิจัยพบว่า (1) ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เป็นการแยกบัตรลงคะแนน ส.ส. บัญชีรายชื่อ ออกจากบัตรลงคะแนน ส.ส.แบ่งเขตเลือกตั้งเป็นระบบที่มีความเหมาะสม (2) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ประชาชนมีสิทธิลงคะแนนในบัตรเลือกตั้ง 2 บัตร บัตรแรกเป็นบัตรเลือก ส.ส. แบบแบ่งเขต เขตละ 3 คน ส่วนบัตรที่สองเป็นบัตรเลือก ส.ส. แบบสัดส่วน (3) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้บัตรลงคะแนนเพียงใบเดียว สำหรับเลือกได้เพียง ส.ส. เขตเท่านั้น แต่นำคะแนนในระบบเขตไปคำนวณเพื่อกำหนดที่นั่ง ส.ส. ทั้งหมดของแต่ละพรรคและกำหนดจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อ (4) การคำนวณหาจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 ไม่เป็นอิสระในการเลือกสมาชิก (5) ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี  ผู้มีสิทธิเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใช้บัตรเลือกตั้งสองใบแยกจากกัน จึงควรต้องแก้ไข เพิ่มเติมระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทย โดยการนำระบบการเลือกตั้งในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีมาปรับใช้กับของประเทศไทย