การศึกษาห่วงโซ่อุปทานที่สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอุตสาหกรรมมันสำปะหลังในประเทศไทย

บทคัดย่อ

           การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1)  เพื่อศึกษารูปแบบของโซ่อุปทาน (Supply Chain) และโซ่คุณค่า (Value Chain) ในธุรกิจอุตสาหกรรมเกษตรบริบทของมันสำปะหลัง 2)เพื่อสร้างแนวทางบริหารจัดการความเสี่ยงแก่เกษตรกรและผู้ประกอบการตลอดห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมการเกษตรในประเทศไทย งานวิจัยนี้เป็นวิจัยเชิงคุณภาพใช้การสนทนากลุ่มและสัมภาษณ์เชิงลึกแล้ววิเคราะห์เนื้อหา
           ผลการวิจัย พบว่า ห่วงโซ่คุณค่าของกิจกรรมหลักในส่วนกลไกตลาดกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหรือการตลาดและการขาย (Marketing and Sales) เกษตรกรส่วนใหญ่ปราศจากอำนาจต่อรองมักจะขายให้ผู้ประกอบการรายเดิมแม้ว่าจะได้ราคาต่ำกว่าก็ตามเพราะเกรงว่าอาจจะต้องพึ่งพากันในวันข้างหน้า  นอกจากนี้ ยังพบว่า ห่วงโซ่คุณค่าของกิจกรรมสนับสนุนในส่วนโครงสร้างพื้นฐานด้านเงินทุน มีเกษตรกรบางส่วนใช้วงเงินสินเชื่อเต็มแล้วและยังไม่มีหลักประกันใดมาเพิ่มเติม อีกทั้งเกษตรกรบางส่วนตัดสินใจทิ้งอาชีพเกษตรกรและหันไปรับจ้างแทนเนื่องจากราคามันสำปะหลังลดลงมาก  ทั้งๆที่ผลผลิตมันสำปะหลังสามารถนำไปเป็นส่วนผสมในการผลิตก๊าซโซฮอล์และมีแนวโน้มที่จะเติบโตมากขึ้นในอนาคตทั้งในด้านความต้องการใช้ที่มีแนวโน้มสูงขึ้นในอนาคตและยังเป็นกลุ่มธุรกิจที่ได้รับการสนับสนุนหรือส่งเสริมจากแผนพัฒนาฯ และยุทธศาสตร์ต่างๆ จากภาครัฐ