การมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา

ผู้แต่ง

  • ประเวศ เวชชะ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
  • ฺบุญชอบ จันทาพูน มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
  • สุขสันต์ สอนนวล มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
  • ธัชชัย จันทร์สาห์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

คำสำคัญ:

การมีส่วนร่วม, การพัฒนาคุณภาพการศึกษา

บทคัดย่อ

          การมีส่วนร่วมคือ กระบวนการ วิธีการที่หน่วยงานหรือ องค์กร กำหนดให้บุคคลหรือกลุ่มคนที่เป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสามารถรวมตัวกันเป็นคณะบุคคล ชมรมหรือองค์กร เพื่อการมีส่วนร่วม ต่อการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา มีส่วนร่วมในการส่งเสริม เสนอแนะ ทำนุบำรุงรักษา ฟื้นฟู ปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรู้ในสถานศึกษา  รวมทั้งการวางแผนเชิงนโยบาย การปฏิบัติการ และการติดตามผลการดำเนินงานการจัดการศึกษา
           การมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาเป็นกระบวนการ วิธีการ ส่งเสริมสนับสนุน การมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา อาทิ การระดมทรัพยากรเพื่อการศึกษา การทำข้อตกลงความร่วมมือระหว่างภาครัฐและภาคเอกชน การมี ส่วนร่วมเชิงการกุศล การออกกฎหมายหรือมาตรการจูงใจทางภาษี โดยจำแนกการวิเคราะห์ตามผู้ที่มีส่วนที่เกี่ยวข้องหลัก อาทิ หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานภายนอกหรือองค์กรภาคเอกชน ผู้ปกครองและชุมชน โดยให้ความสำคัญกับครอบครัว ต้องมีส่วนร่วมอย่างใกล้ชิดกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “เด็ก” หรือตัวของผู้เรียนจะต้องตระหนักและรับรู้ในความรับผิดชอบของตนเองต่อการมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของตนเองในฐานของผู้เป็นผู้ได้รับประโยชน์โดยตรงของการมีส่วนร่วมทั้งมวล การพัฒนาความรู้ความเข้าใจให้ผู้เรียนรู้จัก “วางแผนการเรียนรู้” ของตนเองและรับผิดชอบในการนำและควบคุมตนเองให้สัมฤทธิ์ผลตามแผน โดยเน้นการเรียนรู้นอกห้องเรียนที่บูรณาการทรัพยากรสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ ศิลปวัฒนธรรม สาธารณสถาน สถานประกอบการ ปราชญ์ชาวบ้าน บุคคลสำคัญ ฯลฯ ภายใต้นิยาม “ทุกคนเป็นครู ทุกที่คือห้องเรียน” เพื่อการพัฒนาลูกหลานและสืบสานวัฒนธรรม ผู้ปกครองและสมาชิกในชุมชนเข้าใจถึงประโยชน์ของการทำงานร่วมกันกับครูและโรงเรียนมากขึ้น  เพื่อให้พวกเขารู้สึกรับผิดชอบและเข้าหาคนในชุมชนมากขึ้น และให้ชุมชนมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่องอยู่เสมอ บทความนี้ได้สังเคราะห์การมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารห่างไกลบนพื้นที่สูงของประเทศไทย ตามตามโครงการศึกษารูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพกาจัดการศึกษาโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารห่างไกลบนพื้นที่สูงประเทศไทย ได้รับงบประมาณจากสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 (ฉบับที่ 2) และที่แก้ไข เพิ่มเติมพุทธศักราช 2545. กรุงเทพฯ: บริษัทสยามสปอรต์ ซินดิเค จำกัด

นุชา สะสม. (2560). การมีส่วนร่วมในการบริหารแบบบ้านวัดและโรงเรียนวัด สังกัด กรุงเทพมหานคร.(วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎี). มหาวิทยาลัยศิลปกร. กรุงเทพฯ.

ปารณทัตต์ แสนวิเศษ. (2555). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียนประถมศึกษา : การสร้างทฤษฎีฐานรากหลักสูตร. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฎสกนนคร.สืบค้นจาก https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/thesis_detail?r=533JPe105

พัฒนะพงษ์ สุขมะดัน และเสาวลักษณ์ กมลนาวิน. (2562). จากนับหนึ่งจนถึงวันนี้ บทสรุปการดำเนินงานและกรณีตัวอย่างการพัฒนาการเรียนรู้เชิงพื้นที่. กรุงเทพมหานคร: กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา.

พิณสุดา สิริธรังศรี. (2557). รูปแบบการบริหารจัดการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟิค.

ศศิวิมล จุลศิลป์. (2553). การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้จัดการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน:การประยุกต์ใช้กระบวนการเอไอซี. Suranaree Journal of Science and Technology, 4(2).สืบค้นจาก https://www.car.chula.ac.th/display7.php?bib=b1858324

สำนักงานปฏิรูปการศึกษา. (2545). แนวทางการบริหารและการจัดการศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 2 ) กรุงเทพฯ : สำนักงานปฏิรูปการศึกษา

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). รายงานการศึกษารูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมและสมัชชา การศึกษา. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค

อโณทัย ไทยวรรณศรี และคณะ. (2561). รูปแบบการพัฒนาครูผู้สอนของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในเขตพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ .วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 20(1). สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/115569

เอกพล ดวงศรี. (2563). การมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาของประชาชนตามร่างพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติฉบับใหม่. ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 4(3), 1-15.

ทฤทฏีแรงจูงใจของ Maslow. สืบค้นจาก https://sites.google.com/site/bacsang0710/kar-srang-raeng-cungci/thvsdi-khxng-raeng-cungci

JP. Whang. (1981). Participation in Planned Development. New York: Wageninggen.

Yadav. (1980). Local level Planning and Rural Development Alternatives strategy. New Delhi: Concept Publishing Company.

Cox E, & Caldwell P. (2000). "Making policy social," in Social capital and public policy in Australia (I. Winter Ed.). Melbourne: National Library of Australia.

Cohen, J.M., & Uphoff, N.T. (1981). Rural Development Participation: Concept and Measure For Project Design Implementation and Evaluation: Rural Development Committee Center for international Studies. New York: Cornell University Press.

Felkins PK. Linked. (2002). Communities and social capital. In Community at Work:Creating and celebrating community in organizational life. New Jersey: Hampton Press Inc.

United Nation. Department of Internation Economic and Social Affair. (2009). Popular Participation as a Strategy for Promoting Community Level Action and Nation Development. Report of The Meeting for The Adhoc Group of Expert. New York: United Nation.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-17

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย