วิถีชนชั้น ความบริสุทธิ์ และการผลิตซ้ำ :กรณีศึกษาวีถีชนชั้นตามแบบตะวันออกนิยมของคนชนชั้นล่างในชนบทรัฐเบงกอลตะวันตกของประเทศอินเดีย

บทคัดย่อ

บทความวิชาการฉบับนี้มุ่งศึกษาการผลิตซ้ำ ‘ความเป็นอินเดีย’ ที่ถูกสร้างขึ้นโดยนักตะวันออกนิยม  ที่มองอินเดียผ่านมุมมองที่ผิดเพี้ยนจากความเป็นจริง โดยการผลิตซ้ำนี้กระทำโดยชนชั้นล่างผู้ไม่ถูกนับรวมเข้าไว้ในความเป็นอินเดียดังกล่าว นักวิชาการสายหลังอาณานิคมเสนอว่าความพยายามของนักตะวันออกนิยมที่จะทำให้ประเทศที่มีความหลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรมอย่างอินเดียเป็นสังคมเอกภาพนั้น ถือเป็นการบิดเบือนความจริง ผลิตผลของการสร้างอินเดียแบบตะวันออกนิยมที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือการมองอินเดียว่าเป็นสังคมแห่งชนชั้น หลุยส์ ดูมองต์ (1911-1998) นักมานุษยวิทยาชาวฝรั่งเศสเสนอว่า ชนชั้นที่ปรากฎในสังคมอินเดียมีรากฐานมาจากความเชื่อเรื่องความบริสุทธิ์และความไม่บริสุทธิ์ของชาติกำเนิด ทั้งนี้แนวคิดเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นและความบริสุทธิ์ของดูมองต์ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก นักวิชาการรุ่นหลังมองว่าระบบชนชั้นที่ปรากฎในสังคมอินเดียมิได้มีรากฐานมาจากความเชื่อเรื่องความบริสุทธิ์ของชาติกำเนิดเท่านั้น แต่มีมาจากหลายปัจจัย อาทิ ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคม อย่างไรก็ตาม บทความฉบับนี้เสนอว่า แม้ความเป็นสังคมชนชั้นที่มีรากฐานมาจากชาติกำเนิดของบุคคลจะเป็นภาพที่ถูกสร้างขึ้นด้วยความเข้าใจอินเดียเพียงบางส่วนของคนนอกอย่างนักตะวันออกนิยม ภาพความเป็นอินเดียเช่นนี้กลับถูกผลิตซ้ำในสังคมและชนชั้นระดับล่าง ผ่านกระบวนการทางสังคมที่เรียกว่า ‘การทำให้เป็นเช่นคนชนชั้นสูง หรือ Sanskritisation’ ทั้งนี้การผลิตซ้ำนี้มีเป้าหมายเพื่อยกระดับทางสังคมของชนชั้นล่าง บนฐานคิดที่ว่าหากได้ดำรงชีวิตตามแบบคนชั้นสูงแล้วพวกเขาจะสามารถยกระดับชาติกำเนิดของตนได้ บทความนี้เป็นการศึกษาเชิงชาติพันธุ์ เกี่ยวกับการปฏิบัติเพื่อดำรงความบริสุทธิ์ในแบบวิถีคนชนชั้นสูงของชนชั้นล่างที่อาศัยในชนบท เขตเบงกอลตะวันตก ของประเทศอินเดีย โดยผลของการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าคุณค่าทางสังคมที่ถือปฏิบัติและจำกัดในวงชนชั้นสูง และภาพความเป็นอินเดียที่ถูกสร้างขึ้นโดยนักตะวันออกนิยม มิได้เป็นเพียงจินตนาการที่บูดเบี้ยว แต่เป็นความจริงที่ปรากฎโดยทั่วไปในสังคมระดับล่างของอินเดีย