แนวคิดเชิงปรัชญาในเทียนบูชาของชาวล้านนา
คำสำคัญ:
เทียนบูชา, ล้านนา, อภิปรัชญา, จริยศาสตร์บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้เรื่องแนวคิดเชิงปรัชญาในเทียนบูชาล้านนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการของเทียนบูชาภายใต้บริบททางวัฒนธรรมล้านนา และวิเคราะห์แนวคิดเชิงปรัชญาที่ปรากฏในเทียนบูชาของชาวล้านนา เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากแหล่งข้อมูล ได้แก่ เอกสารพับสา สมุดข่อย ใบลาน และหนังสือที่เกี่ยวกับเทียนบูชาของชาวล้านนา รวมถึงบทความและวารสารที่เกี่ยวข้อง การสังเกตและสัมภาษณ์ต่อผู้มีภูมิปัญญาเกี่ยวกับเทียนบูชาของชาวล้านนา การสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทำเทียน จำนวน 10 รูป/คน และผู้บูชาเทียนจำนวน 9 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่าเทียนบูชาในล้านนามีแนวคิดอภิปรัชญา 3 แนวคิด ได้แก่ แนวคิดสสารนิยม แนวคิดจิตนิยม แนวคิดธรรมชาตินิยม และปรากฏแนวคิดจริยศาสตร์ 3 แนวคิด ได้แก่พุทธจริยศาสตร์ จริยศาสตร์แบบสัมพัทธนิยม และจริยศาสตร์แบบประโยชน์นิยม
References
เกริก อัครชิโนเรศ. (2554). การศึกษาวิเคราะห์ติรัจฉานวิชาในพระพุทธศาสนาตามที่ปรากฏในเอกสารล้านนา. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพุทธศาสนศึกษา, คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่).
พระพิษณุพล สุวณฺณรูโป (รูปทอง). (2554). การศึกษาหลักพุทธธรรมและคุณค่าที่ปรากฏในยันต์เทียนล้านนา:กรณีศึกษาเฉพาะในเขตอำเภอเมือง จังหวัดลำปาง. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพระพุทธศาสนา, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลง
กรณราชวิทยาลัย).
หน่อหนานฝน. (นามปากกา). (2556). ประเพณีเมืองเหนือจากปั๊บสาล้านนา. ลำพูน : ณัฐพลการพิมพ์.
ปวงคํา ตุ้ยเขียว. (2552). ยันต์. สารานุกรมวัฒนธรรมไทย-ล้านนา (ภาคเหนือ เล่ม 11). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย
ธนาคารไทยพาณิชย์.
มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย. (2542). สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ: นานมีบุคส์พับลิเคชั่นส์.
วิโรจน์ อินทนนท์. (2554). ความคิดล้านนา. เชียงใหม่: ภาควิชาปรัชญาและศาสนา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วิโรจน์ อินทนนท์ .(2559). ความคิดล้านนา. เชียงใหม่: ภาควิชาปรัชญาและศาสนา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วิลักษณ์ ศรีป่าซาง. (2558). คง เข้ม ข่าม ขลัง เครื่องรางล้านนา: ศาสตร์แห่งศรัทธามนตราของแผ่นดิน. กรุงเทพฯ: บ้านวรรณกรรม.
อุดม รุ่งเรืองศรี. (2434). พจนานุกรมล้านนา-ไทย ฉบับแม่ฟ้าหลวง. เชียงใหม่: มิ่งเมือง.
อินสม ไชยชมพู. (2552). ยันต์และคาถาของดีเมืองเหนือ. ลำพูน: ร้านภิญโญ.
ฮันส์ เพนธ์, แอนดรู ฟอร์บส์. (2547). ประวัติศาสตร์ล้านนาฉบับย่อ. แปลโดย ศิริรัฐ ทองใหญ่ ณ อยุธยา.เชียงใหม่ : ซิลค์เวอร์ม.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
เนื้อหาของบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารปณิธานถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารปณิธาน ห้ามเผยแพร่ ตัดต่อ แก้ไข หรือนำไปใช้ก่อนได้รับอนุญาต
ผู้สนใจสามารถติดต่อขอเผยแพร่เนื้อหาในวารสารปณิธานได้ที่ panidhana-human@cmu.ac.th