วิเคราะห์ความเชื่อเรื่องพระสีวลีในพุทธศาสนาเถรวาท

ผู้แต่ง

  • พระอนันต์ สุธีโร (ดวงศรี) บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • กฤตสุชิน พลเสน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ความเชื่อ, พระสีวลี, พุทธศาสนาเถรวาท

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับพระสีวลี 2) เพื่อศึกษาความเชื่อในพุทธศาสนาเถรวาท 3) เพื่อวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องพระสีวลีในพุทธศาสนาเถรวาท เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ แบบวิจัยเอกสาร มุ่งเน้นให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องพระสีวลีในพุทธศาสนาเถรวาท

ผลการศึกษาวิจัยพบว่า 1) แนวคิดเกี่ยวกับพระสีวลี เกิดขึ้นจากความเชื่อ ในเรื่องของโชคลาภ ผู้คนหวังการได้มาซึ่งการประสบความสำเร็จ ด้วยการบูชาขอบารมีจะพระสีวลี ซึ่งตามประวัติของพระสีวลีนั้น ได้กล่าวว่า พระสีวลีเถระ เป็นพระอรหันต์ที่มีบารมีทางด้านโชคลาภ ผู้ที่เคารพบูชาท่านได้รับผลเป็นความสงบสุขร่มเย็น และสมบูรณ์พูนสุขด้วยโภคทรัพย์ 2) ความเชื่อในพุทธศาสนาเถรวาท ไม่ได้ให้คนหลงงมงายต่อสิ่งใด ควรประกอบไปด้วยความเชื่อตามเหตุตามผล หรือต้องประกอบไปด้วยอุบาสกธรรม 5 ธรรมของอุบาสกที่ดี โดยสมบัติหรือองค์คุณของอุบาสกอย่างเยี่ยม 1. มีศรัทธา 2. มีศีล 3. ไม่ถือมงคลตื่นข่าว แต่ให้เชื่อกรรม 4. ไม่แสวงหาทักขิไณยบุคคลภายนอกหลักคำสอนนี้ คือ ไม่แสวงหาเขตบุญนอกหลักพุทธศาสนา 5. กระทำความสนับสนุนในพระศาสนานี้เป็นเบื้องต้น คือ ขวนขวายในการอุปถัมภ์บำรุงพุทธศาสนา 3) การวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องพระสีวลีในพุทธศาสนาเถรวาทได้วิเคราะห์ 3 ประเด็นประกอบด้วย 1) พระสีวลีเกี่ยวกับโชคลาภ เชื่อว่า การบูชาแล้วจะมีโชคลาภเพราะเกิดกำลังใจในการทำบุญและผลแห่งการทำเช่นนี้จะเกิดลาภผลตามมาภายหลัง  2) พระสีวลีเกี่ยวกับกรรม ในอดีตชาติของพระสีวลีเคยทำกรรมดีไว้จึงส่งผลในชาติปัจจุบัน ทำกรรมดีจึงได้รับผลดี 3) พระสีวลีเกี่ยวกับความสุขสมหวัง ความศรัทธาทำให้น้อมใจฟังเทศน์ฟังธรรม และยังเชื่อว่า พระสีวลีก็ให้ศีลให้พรจนเจริญรุ่งเรืองด้วยทรัพย์สินเงินทองจากการค้าขาย เงินทองไหลมาเทมา สมความมุ่งมาดปรารถนา

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม, พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬากรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์, พิมพ์ครั้งที่ 63. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.

พระอริยานุวัตร เขมาจารีเถระ. (2536). คติความเชื่อของชาวอีสาน, พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

หลวงเทพดรุณานุศิษย์ฎ์. (2518). ธาตุปปทีปิกถา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

Pasitthideth Chaleunsouk. (2561). วิเคราะห์คติความเชื่อเชิงปรัชญาในประเพณีการเลี้ยงผีดง. วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-14

รูปแบบการอ้างอิง

สุธีโร (ดวงศรี) พ., & พลเสน ก. (2025). วิเคราะห์ความเชื่อเรื่องพระสีวลีในพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารปรัชญาปริทรรศน์, 30(1), 36–43. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/phiv/article/view/275476