ความเคลื่อนไหวของสื่อสิ่งพิมพ์มุสลิมและสื่อสิ่งพิมพ์นำเสนอเรื่องศาสนาอิสลามในสังคมไทย ทศวรรษ 2450 ถึงทศวรรษ 2490 ศึกษาผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ในพื้นที่ส่วนกลางของประเทศ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งพิจารณาสื่อสิ่งพิมพ์มุสลิมและสื่อสิ่งพิมพ์นำเสนอเรื่องศาสนาอิสลามในสังคมไทย รวมถึงแวดวงเครือข่ายการจัดพิมพ์จัดจำหน่ายของสื่อสิ่งพิมพ์เหล่านี้ กำหนดช่วงเวลาตั้งแต่ทศวรรษ 2450 จนถึงทศวรรษ 2490 จากการสำรวจงานศึกษาเรื่องสื่อสิ่งพิมพ์ดังกล่าวชิ้นอื่นๆก่อนหน้านี้ จะพบข้อเสนอทำนองว่า สื่อสิ่งพิมพ์มุสลิมที่เป็นภาษาไทยเล่มเก่าแก่ที่สุดเริ่มเผยแพร่ออกมาช่วงปลายทศวรรษ 2470 หากในบทความจะนำเสนอและวิเคราะห์จากหลักฐานชั้นต้นเพื่อแสดงให้เห็นว่า แท้จริงแล้วได้ปรากฏความเคลื่อนไหวของสื่อสิ่งพิมพ์ประเภทนี้ในสังคมไทยมาตั้งแต่ปลายทศวรรษ 2450 อันเป็นยุคที่ธุรกิจการพิมพ์เฟื่องฟู อีกทั้งการเกิดขึ้นของสื่อสิ่งพิมพ์มุสลิมและสื่อสิ่งพิมพ์ที่นำเสนอเรื่องศาสนาอิสลามยังมีความเชื่อมโยงกับบริบททางการเมืองและวัฒนธรรม รวมทั้งปรากฏการณ์และความเปลี่ยนแปลงในหน้าประวัติศาสตร์ไทย ขอบเขตของบทความจะสิ้นสุดลงที่ปี พ.ศ. 2500 เพราะเป็นห้วงเวลาที่ดูเหมือนความเคลื่อนไหวของสื่อสิ่งพิมพ์ข้างต้นจะชะงักงันเงียบหายไปชั่วขณะ ซึ่งย่อมสอดคล้องกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในสังคมไทยด้วย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารออนไลน์เล่มนี้เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวาระการเมืองและสังคม ความคิดเห็นและข้อถกเถียงที่ปรากฏในบทความเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน บรรณาธิการวารสารฯ ไม่มีความเกี่ยวข้องใด ๆ กับความคิดเห็นของผู้เขียนและไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับความคิดเห็นของผู้เขียน
เอกสารอ้างอิง
จรรยาวิธาน, ขุน. (2475). สมุดคู่มือ ภาษามะลายู. พระนคร: โรงพิมพ์กรมวิชชาธิการ กระทรวงธรรมการ.
จรรยาวิธาน, ขุน. (2484). ปทานุกรม ไทย-มะลายู. พระนคร: โรงพิมพ์ยิ้มศรี.
จุฬิศพงศ์ จุฬารัตน์. (2546). บทบาทและหน้าที่ของขุนนางกรมท่าขวาในสมัยอยุธยาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2153-2435. กรุงเทพฯ : โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นันทรัตน์ สันติมณีรัตน์, (2563, 9 กุมภาพันธ์). “โมฮำมัด ร้านขายเครื่องเขียนสมัยรัชกาลที่ 5 ที่เปรียบเสมือนพิพิธภัณฑ์ใจกลางเมืองเก่า.” Becommon. https://becommon.co/life/mohamad-stationery
เทียน บุตร์พระโกชาอิศหาก. (2451). แบบเรียนพูดมะลายู (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์บำรุงนุกูลกิจ.
ไทยน้อย และ รุ่งโรจน์ ณ นคร. (2500). เลือกตั้งกึ่งพุทธกาล. พระนคร: โรงพิมพ์ประเสริฐสิน.
ป. หูวานนท์. (2469ก). “สวนพระอาหล่า.” มหาวิทยาลัย. 4(5), 563-576.
ป. หูวานนท์. (2469ข). “สวนพระอาหล่า.” มหาวิทยาลัย. 4(6), 703-713.
ประชามิตร. (2481, 1 พฤษภาคม).
ปัทมา หมัดนุรักษ์. (2529). การผลิตหนังสือศาสนาอิสลามที่เขียนเป็นภาษาไทย. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาบรรณารักษ์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปั๊น แซ่โก. (2481). ตำราล่ามภาษามะลายู. พระนคร : อักษรเจริญทัศน์.
พิบูลย์พิทยาพรรค, พระยา. (2473). แบบเรียนคำพูดไทยเทียบกับภาษามลายูของมณฑลปัตตานี (พิมพ์ครั้งที่2). พระนคร : โรงพิมพ์ศรีหงส์.
ภาษามะลายู แปลเปนภาษาไทย. (2468). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์พานิชศุภผล.
มหหมัดอาลี. (2494). แบบหัดพูดภาษามลายู (ด้วยตนเอง). พระนคร: โรงพิมพ์ศึกษานุกูล.
มุสลิมสัปดาห์. (2500, 4 มกราคม)
ยอน, เย. เอม. (2479). แบบเรียนคำพูดภาษาอังกฤษ-มะลายู เล่ม ๑. พระนคร : โรงพิมพ์วัฒนะผล.
รายนามหนังสือพิมพ์ข่าวซึ่งออกเป็นระยะในประเทศสยาม. (2472). พิมพ์ในงานพระศพ พระเจ้าบรมวงศเธอพระองค์เจ้าแขไขดวง ครบปัญญาสมวาร เมื่อวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2472. พระนคร : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร.
ล.ร.. (2467). เลือดเสือป่า. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรศรีสวัสดิ์.
สมาน อู่งามสิน. (2561). “จุฬาราชมนตรีต่วน สุวรรณศาสน์ ชีวิตและแบบอย่างการอยู่ร่วมกันอย่างสมานฉันท์ในสังคมพหุวัฒนธรรม.” รูสมิแล. 39(2), (พฤษภาคม - สิงหาคม), 83-94.
สุรินทร์ พิศสุวรรณ. (2525). นโยบายประสมประสานชาวมาเลย์มุสลิมในประเทศไทยสมัยรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
แสงสว่างแห่งอิสลาม. (2493). พระนคร : เยาวชนอิสลาม.
หะยี ฮิบรอเฮม. (2472). ตำราพ่อครัวอิสลาม. พระนคร: โรงพิมพ์ศุภพากย์วิภัชน์.
อ.กฤชมลายู. (2470). “กฤชชิงนาง.” สารานุกูล (8 ธันวาคม). 109-170.
อัลบิดายะห์. (2469, กุมภาพันธ์).
อัลบิดายะห์. (2469, ตุลาคม).
อัลบิดายะห์. (2469, พฤศจิกายน).
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ. (2561, 22 เมษายน). “‘พ่อครัวอิสลาม’ ตำราอาหารแขกเล่มแรกที่จัดพิมพ์เป็นภาษาไทย.” The MATTER. https://thematter.co/thinkers/first-thai-islam-cook-book/50046
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ. (2562). “ชวนอ่านนิทานอีสปภาษาไทยสำเนียงมลายูเมื่อราวๆ 111 ปีก่อน.” มติชนสุดสัปดาห์. (5-11 กรกฎาคม), 88-89.
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ. (2562). “มลายูปริทัศน์ และ Review สื่อสิ่งพิมพ์ นำเสนอเรื่องอิสลาม มุสลิม มลายูแห่งวันวาน.” มติชนสุดสัปดาห์. (23-29 สิงหาคม), 88-89.
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ. (2563). “เลือดเสือป่า ภาพฉายความชุลมุนที่มณฑลปัตตานีในนิยายเริงรมย์ ปลายทศวรรษ 2460 (ตอน 1)”. รูสมิแล. 41(2), (พฤษภาคม-สิงหาคม).
อาชญาสิทธิ์ ศรีสุวรรณ. (2563). “เลือดเสือป่า ภาพฉายความชุลมุนที่มณฑลปัตตานีในนิยายเริงรมย์ ปลายทศวรรษ 2460 (ตอน 2)”. รูสมิแล. 41(3), (กันยายน-ธันวาคม), 87-92.
อามีน ลอนา. (2557). พัฒนาการการเขียนประวัติศาสตร์อิสลามในสังคมไทย (ยุครัฐจารีต-พ.ศ. 2511). วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อิมรอน มะลูลีม. (2537). วิเคราะห์ความขัดแย้งระหว่างรัฐบาลไทย: กรณีศึกษากลุ่มมุสลิมในเขตจังหวัดชายแดนภาคใต้. กรุงเทพฯ: อิสลามมิคอะคาเดมี.
ฮัจยี อิสมาอิล (ต่วน) ยะห์ยาวี. (2478). รั้วซุนนีแห่งสยาม. พระนคร: โรงพิมพ์ย้งหลี.
