วัฒนธรรมประชาธิปไตยกับพัฒนาการของสังคมไทย

บทคัดย่อ

ประชาธิปไตย (democracy-δημοκρατία) เป็นทั้งระบอบและรูปแบบทางการปกครองที่มีพัฒนาการมาอย่างยาวนานนับสหัสวรรษ เงื่อนไขของกาล-เทศะ ส่งผลต่อการให้ความหมายตลอดจนคุณค่าของสิ่งที่เรียกว่าประชาธิปไตย กล่าวคือ ประชาธิปไตยมิใช่แบบแผน (pattern) สำเร็จรูปที่จะสามารถนำไปปลูกถ่ายลงที่ใดก็ได้ หากแต่จำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจพัฒนาการในทางประวัติศาสตร์ประกอบด้วย เช่น ประชาธิปไตยแบบกรีกโบราณ กับประชาธิปไตยหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ย่อมมีรูปลักษณะ การให้ความหมาย ตลอดจนการให้คุณค่าที่แตกต่างกัน ประชาธิปไตยแบบกรีกโบราณมักให้ความสำคัญกับรูปแบบการมีส่วนร่วมทางตรงซึ่งต้องเป็นพลเมืองเพศชาย ในขณะที่ประชาธิปไตยหลังสงครามโลกครั้งที่สองมีการออกแบบให้เป็นในรูปแบบของการมีส่วนร่วมทางอ้อมและทุกเพศมีสิทธิที่เท่าเทียมกัน เงื่อนไขเชิงพื้นที่ย่อมเป็นสิ่งสำคัญที่จะร่วมออกแบบรังสรรค์รูปแบบและเนื้อหาของประชาธิปไตย อาจกล่าวได้ว่าประชาธิปไตยคือชุดความคิดที่ผ่านร้อนผ่านหนาวระลอกแล้วระลอกเล่าผ่านการล่มสลายของอาณาจักร ผ่านการปฏิวัติทางการเมือง ผ่านการเป็นทั้งระบอบการปกครองที่ได้รับการยอมรับในยุคหลังสงครามเย็น ฯลฯ