แนวทางการพัฒนาคู่มือสำหรับผู้ปกครองในการป้องกันภัยจากการใช้อินเทอร์เน็ต

บทคัดย่อ

ปัญหาภัยคุกคามจากการใช้อินเทอร์เน็ตของเด็กและเยาวชนเป็นปัญหาที่ทวีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้นในสังคมไทย ผู้ปกครองมีบทบาทสำคัญในการดูแลบุตรหลาน ดังนั้น ครอบครัวควรมีความรู้และความเข้าใจ
เพื่อสอดส่องดูแลรวมทั้งเฝ้าระวังภัยจากการใช้อินเทอร์เน็ตของบุตรหลานคู่มือจึงเปรียบเสมือนแหล่งข้อมูลหนึ่งในการสร้างการเรียนรู้ ความเข้าใจและแนวทางปฏิบัติที่ถูกต้อง บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางที่เหมาะสมในการพัฒนาคู่มือสำหรับผู้ปกครองในการป้องกันภัยจากการใช้อินเทอร์เน็ตสำหรับเด็ก และแนวทางที่เหมาะสมของผู้ปกครองในการป้องกันภัยจากการใช้อินเทอร์เน็ตสำหรับเด็กและเยาวชน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ สัมภาษณ์นักวิชาการด้านจิตวิทยา และกลุ่มผู้ปกครองในเขตกรุงเทพมหานครที่มีบุตรหลานอยู่ในช่วงอายุ 10 - 13 ปี ผลการศึกษาพบว่า การจัดทำคู่มือเป็นสิ่งที่สำคัญมาก และจำเป็นต้องมีกระบวนการในการจัดทำเพื่อความน่าเชื่อถือแก่ผู้นำไปใช้กระบวนการ PDCA เป็นหนึ่งในกระบวนการที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้  คือ 1) การวางแผนในการจัดทำ 2) การจัดทำร่างคู่มือ ซึ่งนอกจากจะพิจารณาด้านเนื้อหาของข้อมูลแล้ว สิ่งที่สำคัญที่ต้องพิจารณาคือรูปแบบของคู่มือ เช่น ปกหน้า ปกหลัง ภาพประกอบ ขนาดตัวอักษร และช่องทางในการเข้าถึงที่หลากหลาย เป็นต้น  3) การตรวจทาน ได้แก่  การนำคู่มือไปทดลองให้กลุ่มเป้าหมายที่เกี่ยวข้องทดลองใช้ หรือการประเมินผลการใช้คู่มือ และ 4) การปรับปรุงและนำคู่มือไปใช้จริงนอกจากนี้ ผลการศึกษา พบว่า นอกจากคู่มือสำหรับผู้ปกครองแล้วการป้องกันภัยจากอินเทอร์เน็ตนั้นควรเป็นการประสานความร่วมมือกันระหว่างครอบครัว โรงเรียน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในกระบวนการพัฒนาคู่มือต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความเหมาะสมของผู้ใช้งาน และโรงเรียนควรประสานงานกับผู้ปกครองในการป้องกันภัยจากอินเทอร์เน็ตอย่างจริงจัง รวมทั้งการได้รับการสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการกำหนดนโยบายและกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการใช้อินเทอร์เน็ตอย่างปลอดภัย