การศึกษาศักยภาพของชุมชนและกลุ่มทอผ้าเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม : กรณีศึกษาบ้านหนองเขื่อนช้าง อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาศักยภาพของชุมชนและกลุ่มทอผ้าบ้านหนองเขื่อนช้าง ในการพัฒนาเป็นหมู่บ้านเพื่อการท่องเที่ยว                เชิงวัฒนธรรม และเพื่อเสนอแนวทางในการเสริมสร้างศักยภาพของชุมชนและกลุ่มทอผ้าบ้านหนองเขื่อนช้างเป็นหมู่บ้านเพื่อการท่องเที่ยว                   เชิงวัฒนธรรม กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ ได้แก่ ผู้นำชุมชน ชาวบ้าน ผู้ประกอบการ และเจ้าหน้าที่หน่วยงานรัฐ จำนวน 8 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีการพรรณนาวิเคราะห์และตีความข้อมูลที่ได้จากการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม และการสัมภาษณ์เชิงลึก สรุปอภิปรายผลตามวัตถุประสงค์นำเสนอในรูปการบรรยายเชิงพรรณนา

         ผลการวิจัยพบว่า

1.    บ้านหนองเขื่อนช้างมีศักยภาพเบื้องต้น 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านทรัพยากรท่องเที่ยว ประเภทภูมิปัญญาพื้นบ้าน วิถีชีวิตและการประกอบอาชีพ อาชีพหลัก คือ ทำนา อาชีพเสริม ได้แก่ การทอผ้า การเลี้ยงหม่อนไหม เป็นต้น 2) ด้านการเข้าถึงทรัพยากรท่องเที่ยวมีเส้นทางที่เข้าถึงสะดวกปลอดภัย เดินทางได้ด้วยรถยนต์ส่วนบุคคล และมีเส้นทางเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวอื่น ๆ 3) ด้านสิ่งอำนวยความสะดวกมีครบถ้วนและเพียงพอ เช่น ไฟฟ้า น้ำประปา ร้านอาหาร 4) การจัดการท่องเที่ยว มีการวางแผนและดำเนินการโดยผู้นำชุมชน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และชุมชน


2.    แนวทางในการเสริมสร้างศักยภาพ บ้านหนองเขื่อนช้างมีความพร้อมด้านการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวแต่ยังไม่สามารถดำเนินการให้เป็นหมู่บ้านการท่องเที่ยวอย่างครบวงจรได้ ควรเพิ่มศักยภาพโดยเน้นการมีส่วนร่วมจากชุมชน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง โดยเร่งประชาสัมพันธ์ สร้างเครือข่ายชุมชน หน่วยงานในท้องถิ่น เพื่อขับเคลื่อนให้พัฒนาเป็นหมู่บ้านเพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมให้ยั่งยืนต่อไป