แนวทางการพัฒนาจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบและตัวบ่งชี้ของจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษา 2) ศึกษาความต้องการจำเป็นในการพัฒนาจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา 3) ศึกษาแนวทางการพัฒนาจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ครูที่สอนวิชาคณิตศาสตร์ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 – 6 ที่สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 1-3 จำนวน 194 คน โดยใช้วิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้น เครื่องมือการวิจัย คือ 1) แบบสัมภาษณ์มีโครงสร้าง 2) แบบสอบถามที่มีการตอบสนองคู่ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ดัชนีลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น
ผลการวิจัยพบว่า องค์ประกอบของจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนปลาย ประกอบด้วย 7 ด้าน คือ 1) ความมุ่งมั่น 2) การรู้จักใช้เครื่องมือทางคณิตศาสตร์ 3) การคิดยืดหยุ่น 4) การย้อนคิดเกี่ยวกับความคิดของตน 5) การเชื่อมโยงปัญหากับหลักการทางคณิตศาสตร์ 6) การคิดและสื่อความหมาย 7) การพยายามให้เกิดความถูกต้องแม่นยำ ซึ่งความต้องการจำเป็นทั้ง 7 ด้าน โดยภาพรวมพบว่า สภาพปัจจุบันอยู่ในระดับปานกลาง สภาพที่คาดหวังอยู่ในระดับมาก และผลการประเมินความต้องการจำเป็นเท่ากับ 0.32 ด้านที่ดัชนีความต้องการจำเป็นสูงสุด คือ การพยายามให้เกิดความถูกต้องแม่นยำ (PNI = 0.418) ส่วนแนวทางการพัฒนาจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ คือครูควรสร้างความตระหนักให้นักเรียนเห็นความสำคัญของคณิตศาสตร์ ออกแบบการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับชีวิตประจำวัน และฝึกให้นักเรียนคิดเป็นขั้นตอนเป็นประจำ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความที่ลงตีพิมพ์ทุกเรื่องได้รับการตรวจทางวิชาการโดยผู้ประเมินอิสระ ผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) สาขาที่เกี่ยวข้อง อย่างน้อย 3 ท่าน ในรูปแบบ Double blind review
2. ข้อคิดเห็นใด ๆ ของบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม นี้เป็นของผู้เขียน คณะผู้จัดทำวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
3. กองบรรณาธิการวารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ไม่สงวนสิทธิ์การคัดลอกแต่ให้อ้างอิงแสดงที่มา
เอกสารอ้างอิง
ชมนาด เชื้อสุวรรณทวี (2555). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดขั้น-สูงและจิตตนิสัยของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา, (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พงศธร มหาวิจิตร. (2559). จิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ (Mathe matical Habits of Mind). วารสารสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 44(201), 20-23.
วาสนา จันเสริม. (2562). การพัฒนาตัวบ่งชี้จิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. (วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2567). ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน. สืบค้นเมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2568 จาก https://newonetresult.niets.or.th/AnnouncementWeb/Notice/FrBasicStat.aspx
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2563). การให้ความช่วยเหลือและสนับสนุนของครูส่งผลต่อผลการประเมินด้านการอ่านของนักเรียนอย่างไร. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 กันยายน 2567 จาก https://pisathailand.ipst.ac.th/issue-2020-57/?fbclid=IwAR2Hpmk6itYQQrdjoHH8BE
สมชาย วรกิจเกษมสกุล. (2554). ระเบียบวิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 2). อุดรธานี: อักษรศิลป์การพิมพ์.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2562). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). สาระสำคัญการเรียนรู้คณิตศาสตร์. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 เมษายน 2568 จาก https://shorturl.asia/sXrNu
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2568). คู่มือการบริหารการจัดการหลักสูตรตามหลักสูตรการศึกษาประถมศึกษาตอนต้น (ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3) พุทธศักราช 2568. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2568 จาก https://academic.obec.th/web/mission/view/48
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
หนึ่งฤทัย ชูชัย (2563). การพัฒนาตัวบ่งชี้คุณลักษณะจิตนิสัยทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 40. วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร, 23(2), 322-335.
Costa, A. L. and Kallick, B. (2000). Discoverring and Exploring Habits of mind. Alexandia: Association for A supervision and curriculum Development.
Cuoco, A.. Goldenberg. E. P.. & Mark, J. (1996). Habits of mind: An organizing principle for a mathematics curriculum. Journal of Mathematical Behavior, 15 (4), 375-402.
Yandari, IAV & et.al. (2019). The Role of Habits of Mind (HOM) on Student’s Mathematical Problem Solving Skills of Primary School. Al-Jabar: Journal Pendidikan Matematika, 10(1), 47–57.
Mason and Spence (1999). Beyond mere knowledge of mathematics: The importance of knowing-to act in the moment. Educational Studies in Mathematics, 38, 135–161.
West Virginia department ED. (2021-2022). PLC Guide Mathematical Habits of Mind for Early and Elementary Mathematics. [n.p.]