แนวทางการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มทอผ้าไหม บ้านโคกเพชร ตำบลช่อผกา อำเภอชำนิ จังหวัดบุรีรัมย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทชุมชนกลุ่มทอผ้าไหม บ้านโคกเพชร ตำบลช่อผกา อำเภอชำนิ จังหวัดบุรีรัมย์ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นกลุ่มทอผ้าไหมบ้านโคกเพชรตำบลช่อผกา อำเภอชำนิ จังหวัดบุรีรัมย์ โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ซึ่งเลือกกลุ่มเป้าหมายในการวิจัยแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วย สมาชิกกลุ่ม ผู้นำชุมชน นักพัฒนาชุมชน นักวิชาการเกษตรอำเภอ เจ้าหน้าที่องค์การบริหารส่วนตำบล และช่างทอผ้าบ้านโคกเพชร จำนวน 30 คน ใช้วิธีการสังเกต การสนทนากลุ่ม และการสัมภาษณ์เชิงลึก รวบรวมข้อมูลและนำมาวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ชุมชนโคกเพชรได้สืบทอดการทอผ้ามาจากบรรพบุรุษ การทอผ้าเป็นอาชีพเสริมที่สร้างรายได้ นอกเหนือจากการประกอบอาชีพเกษตรกรรม กลุ่มทอผ้าไหมเริ่มก่อตั้งจากโครงการ “สัมมาชีพชุมชน” โดยพัฒนาชุมชนอำเภอชำนิ จังหวัดบุรีรัมย์ ใน พ.ศ.2559 กลุ่มทอผ้าไหมมีการจัดจำหน่ายทั้งในหมู่บ้านและชุมชนใกล้เคียง รวมถึงจำหน่ายในงานแสดงสินค้า OTOP งานท้องถิ่นประจำปีของจังหวัดบุรีรัมย์ และรับทำตามคำสั่งซื้อสินค้าของลูกค้าในโอกาสพิเศษ กลุ่มทอผ้าไหมมีแนวทางการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ได้แก่ องค์ความรู้ วิธีการแสวงหาความรู้ที่ต้องการ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การจัดเก็บความรู้ การถ่ายทอดความรู้ และการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทุกบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ร่มพฤกษ์เป็นทัศนะและข้อคิดเห็นของผู้เขียนมิใช่ทัศนะของมหาวิทยาลัยเกริกหรือกองบรรณาธิการ การนำบทความส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดไปพิมพ์เผยแพร่ต้องอ้างอิงที่มาให้ชัดเจน
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 - 2580 (พิมพ์ครั้งที่ 2). สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
จุฑามาศ พรหมทอง. (2565). การพัฒนาออนโทโลยีความรู้วัฒนธรรมผ้าทอกลุ่มชาติพันธุ์ไทยเขมร(วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์ ). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ดวงกมล วิลาวรรณ. (2555). ชุดวิชาการศึกษาความเป็นไปได้และการวิจัยธุรกิจ. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ทรงพล ต่วนเทศ. (2555). การศึกษาภูมิปัญญาการทอผ้าพื้นเมืองของคนไทยเชื้อสายลาวครั่ง ในจังหวัดสุพรรณบุรี ชัยนาท และอุทัยธานี.(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยศรีนครินวิโรฒ.
ทัศวรรณ ธิมาคำ รัตนา ณ ลำพูน และทรงศักดิ์ ปรางค์วัฒนากุล. (2553). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาพื้นบ้านล้านนาเรื่องการทอผ้ายกลำพูน. วารสารสารสนเทศศาสตร์, 28(2), 17-28.
นิคม ชมพูหลง. (2548). ภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่การเรียนรู้. อภิชาตการพิมพ์
นันทวุฒิ ป้องขันธ์. (2555). การจัดการภูมิปัญญาในการผลิตผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติ อำเภอบ้านเขว้าจังหวัดชัยภูมิ. (วิทยานิพนธ์ปริญญาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
พนารัตน์ เดชกุลทอง. (2560). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นการทอผ้าไหมบ้านนาเสียว ตำบลนาเสียว อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. (รายงานผลการวิจัย).NRCT. https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/296004.
วิลาวรรณ จันทร์เพ็ญมงคล. (2554). การจัดการความรู้เรื่องภูมิปัญญาการทอผ้าย้อมสีธรรมชาติเพื่อการอนุรักษ์ ศึกษากรณี บ้านหันสามัคคี 4 ตำบลบ้านหัน อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา. (การศึกษาอิสระปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุภางค์ จันทวานิช (2551). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 16). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อรอุมา มูลวัตร. (2554). การจัดการความรู้ชุมชนของกลุ่มแม่บ้าน : กรณีศึกษา กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองระดับ 4 ดาว จังหวัดเลย. (รายงานผลการวิจัย). มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.
อรณิชชา ทศตา สุกัญญา ใจอดทน และจันทร์จิรา ใจอดทน (2560). การถ่ายทอดภูมิปัญญาการทอผ้าไหม อำเภอบ้านเขวา จังหวัดชัยภูมิ. วารสารวิจัยวิทยาลัยนครราชสีมา, 1(1), 117-128
เอกชัย พุมดวง. (2556). กลยุทธ์การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของชุมชนตำบลโคกโคเฒ่า อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี. การนำเสนอผลงานวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 วันที่ 3-6 กุมภาพันธ์ 2558 ณ มหาลัยวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ, 993-1000.
Nonaka I.,Takeuchi H., (2004). Hitotsubashi on Knowledge Management. John Wiley &Son Asia.
Jackson, R.G. (1993). The effect of elaboration theory in facilitating achievement of varied
educational objectives in print/text material [ A Thesis in Instructional Systems, The Pennsylvania State University]. ProQuest.https://www.proquest.com/openview/fd368640f62217bb94c81037445cb373/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750&diss=y