ความสัมพันธ์ของความรอบรู้ด้านสุขภาพ ตามโมเดล K-shape กับพฤติกรรมสุขภาพของพนักงานในสถานประกอบการคลัสเตอร์สิ่งทอ แฟชั่น ไลฟ์สไตล์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพของพนักงานในสถานประกอบการคลัสเตอร์สิ่งทอ แฟชั่น ไลฟ์สไตล์ ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงสำรวจ (Cross-sectional Survey) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ พนักงานในสถานประกอบการคลัสเตอร์สิ่งทอ แฟชั่น ไลฟ์สไตล์ จากสถานประกอบการ 7 แห่ง รวมจำนวน 395 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม แบ่งเป็น 3 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลคุณลักษณะ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ 5 ทักษะ ตามโมเดล K-shape และพฤติกรรมสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรด้วยสถิติ Pearson’s Product Moment Correlation
ผลการศึกษาพบว่า พนักงานกลุ่มตัวอย่างมีระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพรวม อยู่ในระดับไม่พอเพียง (inadequate) ร้อยละ 12.7 ระดับมีปัญหา (problematic) ร้อยละ 26.3 ระดับพอเพียง (sufficient) ร้อยละ 51.9 และระดับดีเยี่ยม (excellent) ร้อยละ 9.1 ค่าเฉลี่ยคะแนนรายทักษะลำดับจากน้อยไปมากได้ดังนี้ ทักษะการไต่ถาม 11.33 ทักษะการเข้าถึง 11.59 ทักษะการนำไปใช้ 11.79 ทักษะการตัดสินใจ 11.89 และทักษะการสร้างความเข้าใจ 11.94 โดยมีพฤติกรรมสุขภาพ อยู่ในระดับควรปรับปรุง ร้อยละ 2.0 ระดับปานกลาง ร้อยละ 70.1 และระดับดี ร้อยละ 27.9 การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร พบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพทั้ง 5 ทักษะ มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมสุขภาพโดยรวม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) โดยมีระดับความสัมพันธ์ในระดับปานกลาง (r=.505) ระดับความสัมพันธ์รายทักษะลำดับจากน้อยไปมากได้ดังนี้ ทักษะการไต่ถาม (r=.372) ทักษะการเข้าถึง (r=.379) ทักษะการสร้างความเข้าใจ (r=.380) ทักษะการตัดสินใจ (r=.397) และทักษะการนำไปใช้ (r=.431)
ดังนั้น สถานประกอบการจึงควรมีการพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ ด้วยแนวคิดการเพิ่มทักษะความรอบรู้ด้านสุขภาพทั้ง 5 ทักษะ เพื่อให้พนักงานมีสุขภาพที่ดีและมีประสิทธิภาพในการทำงานต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทุกบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ร่มพฤกษ์เป็นทัศนะและข้อคิดเห็นของผู้เขียนมิใช่ทัศนะของมหาวิทยาลัยเกริกหรือกองบรรณาธิการ การนำบทความส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดไปพิมพ์เผยแพร่ต้องอ้างอิงที่มาให้ชัดเจน
เอกสารอ้างอิง
กิติพงษ์ เรือนเพ็ชร ยุวดี งอมสงัด นิภา สุทธิพันธ์ ปิยะอร รุ่งธนเกียรติ ปัณณทัต บนขุนทด และเมธา พันธ์รัมย์. (2566). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของประชาชน อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 17(2), 479-492.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2563). การประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันควบคุมโรคของประชาชน ปี พ.ศ.2563. สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. (2564,17 มีนาคม). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ: กระบวนการ ปฏิบัติการ เครื่องมือประเมิน (พิมพ์ครั้งที่ 7). ไอดี ออล ดิจิตอล พริ้นท์.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง และจำเนียร ชุณหโสภาค. (2564). การพัฒนาและทดสอบแบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันควบคุมโรคกลุ่มบุคลากรสาธารณสุข. วารสารร่มพฤกษ์, 35(2), 193-220.
ประพันธ์ เข็มแก้ว และนิกรณ์รัตน์ ภักดีวิวัฒน์. (2564). ความรอบรู้้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของประชาชนกลุ่มวัยทำงานในเขตจังหวัดพิจิตร. วารสารวิจัยและวิชาการสาธารณสุขจังหวัดพิจิตร, 2(2), 32-42.
ปาจรา โพธิหัง. (2564). ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในประเทศไทย: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 29(3), 116-130.
มริสสา กองสมบัติสุข ฌาน ปัทมะ พลยง และดวงเดือน ฤทธิเดช. (2563). ความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคและการบาดเจ็บ จากการทำงานของพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรม. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 3(2), 112-120.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2564, 24 ธันวาคม). Thaihealth Watch 2021. จับตาทิศทางสุขภาพคนไทย ปี 2564. https://www.hiso.or.th/thaihealthstat/report/img/thaihealthwatch/thaihealthwatch2021.pdf.
Berkman, N.D., Sheridan, S.L., Donahue, K.E., Halpern, D.J. & Crotty, K. (2011). Low health literacy and health outcomes: an updated systematic review. Ann Intern Med, 155(2), 97-107.
Cunningham, C.T., Sykes, L.L., Metcalfe, A., Cheng, A., Riaz, M., Lin, K., Schorr, E., Campbell, NR. C. & Quan, H. (2014). Ethnicity and health literacy: a survey on hypertension knowledge among Canadian ethnic populations. Ethnicity & disease, 24(3), 276-282.
Duong, V.T., Aringazina, A., Baisunova, G., Nurjanah, Pham, V.T., Pham, M.K., Truong, Q.T., Nguyen, T.K., Oo, M.W., Mohamad, E. , Su, T.T, Huang, L.h., Sørensen, K., Pelikan, M.J., Broucke, D.V.S, Chang, W.P. (2017). Measuring health literacy in Asia: Validation of the HLS-EU-Q47 Survey tool in six Asian countries. Journal of Epidemiology, 27(2), 80-86.
Ferrer R.A. & Mendes, W.B., (2017). Emotion, health decision making, and health behaviour. Psychology & Health, 33(1), 1-16.
Liu, Y.B., Liu, L., Li, Y.F. & Chen, Y.L. (2015). Relationship between health literacy, health-related behaviors and health status: A survey of elderly Chinese. International journal of environmental research and public health, 12(8), 9714-9725.
Liu, K., Yuan, H.Y., Shen, S.S., Liu, J., Wang, X.Y., Chen, C., Zhong, X.M. (2021). Relationship between health literacy and health-related behaviors of enterprise employees. Chinese Journal of Industrial Hygiene and Occupational Diseases, 39(3), 193-197.
Montano D, Hoven H, Siegrist J.(2014). Effects of organizational-level intervention at work on employees’health: a systematic review. BMC Public Health 2014, 14(135), 4-9.
Nielson K. (2013). How can we make organizational interventions work? Employees and line managers crafting interventions. Human Relat, 66(8), 1029-50.
Rudolf, K., Biallas, B., Dejonghe, L.A. L., Grieben , C., Rückel, L., Schaller A. , Stassen, G., Pfaff, H., Froböse, I. (2019). Influence of Health Literacy on the Physical Activity of Working Adults: A Cross-Sectional Analysis of the TRISEARCHTrial. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(4948), 369-387.
Sato, S., Iwakiri, K., Matsuo, T., & Sasaki, T. (2021). Impact of health literacy on health practices in the working life of young Japanese nurses and care workers. Industrial Health, 59(3), 171-179.
Sorensen, K., Broucke, S., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J, Slonska, Z., Brand, H. (2012). Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health, 12(80), 1-13.
Steinke, S., Koch, P., Lietz, J., Schillmöller, Z., Nienhaus, A. (2021). Health Literacy, Health Behavior and States of Health among Trainee Personnel in Northern Germany. Healthcare (Basel), 9(6), 757.
World Health Organization. (2016, November 24). Shanghai Declaration. https://www.who.int/healthpromotion/conferences/9gchp/shanghai-declaration/en/.
