พุทธจริยศาสตร์ของตัวละครในหนังสือเรียนวรรณคดีวิจักษ์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพุทธจริยศาสตร์ของตัวละครในหนังสือเรียนวรรณคดี วิจักษ์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น จำนวนทั้งหมด 5 เรื่อง ได้แก่ 1) กาพย์พระไชยสุริยา 2) ราชาธิราช ตอนสมิงพระรามอาสา 3) รามเกียรติ์ ตอนนารายณ์ปราบนนทก 4) พระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณี หนีนางผีเสื้อสมุทรและ 5) บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับพุทธจริยศาสตร์และนำเสนอผลการวิจัยในรูปแบบการพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า พุทธจริยศาสตร์ของตัวละครในหนังสือเรียนวรรณคดีวิจักษ์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ปรากฏ 3 ระดับ ได้แก่ ศีลธรรมระดับเบื้องต้นคือเบญจศีล ศีลธรรมระดับกลางคือกุศลกรรมบถ 10 และศีลธรรมระดับสูงคือมรรคมีองค์ 8 โดยตัวละครในแต่ละเรื่องได้แสดงพฤติกรรมทั้งทางกาย วาจาและใจตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ส่งผลต่อการดำรงชีวิตของตัวละครและถึงแม้ว่าตอนจบของแต่ละเรื่องอาจมีทั้งสุขและทุกข์ล้วนเกิดจากผลของการกระทำที่ตนเองได้ประพฤติ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอกบทความเพื่อการศึกษา แต่ให้อ้างอิงแหล่งที่มาให้ครบถ้วนสมบูรณ์
เอกสารอ้างอิง
รื่นฤทัย สัจพันธ์, (2523), สีสรรพ์วรรณศิลป, บริษัทต้นอ้อ แกรมมี่ จำกัด, กรุงเทพฯ.
บุญเหลือ เทพยสุวรรณ, (2556), เบิกทางศึกษาวรรณคดีไทย, ภาควิชาภาษาไทย
คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ.
พิทวัส จำปา, (2564). คำสอนในหนังสือเรียนวิชาภาษาไทย วรรณคดีวิจักษ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6,วิทยานิพนธ์ปริญญา กศ.ม. (การสอนภาษาและวรรณกรรมไทย), มหาวิทยาลัยมหาสารคาม,
มหาสารคาม.
กระทรวงศึกษาธิการ, (2551), คู่มือการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว, กรุงเทพฯ.
เจตนา นาควัชระ, (2542), ทฤษฎีเบื้องต้นแห่งวรรณคดี. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศยาม, กรุงเทพฯ.
อัจฉรา ชูวงศ์, (2549), แนวคิดและอุดมคติในวรรณคดีไทย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
โสวิทย์ บำรุงภักดิ์, (2560), การศึกษาวิเคราะห์พุทธจริยศาสตร์ในวรรณกรรมสินไซ, รายงานการวิจัย, ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.
สำเนียง ยอดคีรี, (2560), จริยศาสตร์ จริยธรรม และคุณธรรมตามแนวคิดของนักปรัชญา, วารสารปรัชญา-ปริทรรศน์, 22(2), น. 37-53.
ประคอง ตังประเสริฐ, (2537), วรรณคดีกับคุณธรรมจริยธรรม, โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
พระมหาสุรินทร์ ปสิทฺธิเมธี (เหล่าพิลา) อุดม บัวศรี และจรัส ลีกา, (2560), การวิเคราะห์หลักพุทธจริย-ศาสตร์ที่ปรากฏในวรรณกรรมพื้นบ้านอีสานเรื่อง พระยาคันคากม,” ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 4 ระดับนานาชาติครั้งที่ 2 เรื่อง พุทธนวัตกรรมเพื่อพัฒนาประเทศไทย, มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น, ขอนแก่น, น. 1625-1672.
พระวิริยะศักดิ์ สมจิตฺโต, จรัส ลีกา และจำนง กมลศิลป์, (2560), แนวคิดทางพุทธจริยศาสตร์ในวรรณกรรมอีสานเรื่อง ตั๊กแตนคำ, วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 4(2), น. 169-180.
พระมหาสร้อย แกล้วทนงค์, (2549), พุทธจริยศาสตร์ในวรรณกรรมคำสอนของสุนทรภู่ สมเด็จพระมหา-สมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส และพระยาอนุมานราชทน,” วิทยานิพนธ์ปริญญา ศศ.ม.
(ไทยศึกษา), มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, กรุงเทพฯ.
พระอนุ ภทฺทจารี (น้อยกลาง), (2564), รูปแบบการพัฒนามนุษย์ตามแนวพุทธจริยศาสตร์,” วิทยานิพนธ์ปริญญา ปร.ด. (ปรัชญา), มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.
วศิน อินทสระ, (2541), พุทธจริยศาสตร์. ทองกวาว, กรุงเทพฯ.
กระทรวงศึกษาธิการ, (2561), หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย วรรณคดีวิจักษณ์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1, พิมพ์ครั้งที่ 10. สกสค.ลาดพร้าว, กรุงเทพฯ.
กระทรวงศึกษาธิการ, (2561), หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย วรรณคดีวิจักษณ์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2, พิมพ์ครั้งที่ 10. สกสค.ลาดพร้าว, กรุงเทพฯ.
กระทรวงศึกษาธิการ, (2561), หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย วรรณคดีวิจักษณ์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3, พิมพ์ครั้งที่ 10. สกสค.ลาดพร้าว, กรุงเทพฯ.