การวิเคราะห์อริยทรัพย์ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติ (Analysis of the Seven Noble Treasures Reflected in Khlong Lokanit)

Abstract

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโคลงโลกนิติซึ่งมีที่มาจากพระไตรปิฎก และเพื่อวิเคราะห์อริยทรัพย์ 7 ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้การวิจัยเอกสาร (Documentary Research)  เอกสารหลักที่ใช้ในการวิเคราะห์ คือ 1) โคลงโลกนิติ ฉบับทรงชำระและพระนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร 2) พระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ผลการวิจัยพบว่า โคลงโลกนิติ จำนวน 83 บท มีที่มาจากพระไตรปิฎก แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ 1. มาจากธรรมบท จำนวน 27 บท 2. มาจากนิบาตชาดก จำนวน 17 บท และ 3. มาจากส่วนอื่นๆ ในพระสุตตันตปิฎก จำนวน 42 บท ปรากฏอริยทรัพย์ 7  คือ ทรัพย์อันประเสริฐ เป็นทรัพย์ภายใน เป็นธรรมที่ทำให้เป็นคนประเสริฐ ไม่ขัดสน เป็นผู้มั่งคั่ง ไม่มีหนี้ มีความสุขแท้จริง ทำให้คนพัฒนาเป็นสัตบุรุษและเป็นพระอริยะได้ อริยทรัพย์ที่ปรากฏในโคลงโลกนิติ ได้แก่ สัทธาธนะ (ทรัพย์คือศรัทธา) สีลธนะ (ทรัพย์คือศีล) หิริธนะ (ทรัพย์คือหิริ) โอตตัปปธนะ (ทรัพย์คือโอตตัปปะ) สุตธนะ (ทรัพย์คือสุตะ) จาคธนะ (ทรัพย์คือจาคะ) และปัญญาธนะ (ทรัพย์คือปัญญา) โดยพบปัญญาธนะมากที่สุด และน้อยที่สุดคือ จาคธนะ อริยทรัพย์ 7 ในโคลงโลกนิติส่งเสริมให้บุคคลมีคุณค่าในตัวเอง เป็นผู้ที่พัฒนาแล้ว เป็นสัตบุรุษ เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ รู้จักพัฒนาตนเองอย่างถูกต้องดีงาม ไม่ก่อให้เกิดปัญหาใดๆ ในสังคม ให้เป็นมนุษย์ที่ประเสริฐด้วยอริยทรัพย์

This paper aimed at investigating Khlong Lokanit, which was derived from Tripitaka and analyzing the seven noble treasures reflected in Khlong Lokanit. This qualitative research used document research method. Principal documents for analysis are: 1) the revised version of Khlong Lokanit, which was composed by Krom Phraya Dechadisorn; and 2) Mahachulalongkornrajavidyalaya version of Khlong Lokanit. The results indicated that 83 chapters of  Khlong Lokanit were  from Tripitaka, which could be divided into  3 parts as follows: 1) 27 chapters of  Khlong Lokanit from Dhamma Bot,  2) 42 chapters of  Khlong Lokanit from Jataka Tales, and 3) 17 chapters of  Khlong Lokanit from other parts of Suttanta Pitaka. The seven noble treasures involved internal treasures, that is, dhamma which made people noble, rich in virtues and have true happiness. The treasures could turn ordinary people into men of integrity and noble monks. The noble treasures identified in Khlong Lokanit comprised: Satatana (treasure of faith), Silatana (treasure of morality), Hiritana (treasures of penitence), Otapatana (treasure of conscience), Sutatana (treasure of learnedness), Jakatana (treasure of charity) and Panyatana (treasure of wisdom). Panyatana had the highest frequency whereas Jakatana had the lowest frequency. The seven noble treasures encouraged people to have self-value and become developed, noble and complete humans who knew how to improve themselves righteously and refrained from causing problems in society, that is, noble humans with the noble treasure.