เรื่องเล่าความสำเร็จของผู้ประกอบการสินค้าทางวัฒนธรรมด้วยนวัตกรรม : กรณีศึกษาธุรกิจเครื่องปั้นดินเผา (The success story of cultural products entrepreneurs through innovation: A case study of pottery business)

Abstract

ผู้ประกอบการสินค้าทางวัฒนธรรมมีความมุ่งมั่นในการสร้างการเติบโตของธุรกิจโดยแสดงออกด้วยแผนกลยุทธ์ในรูปแบบที่ชัดเจนและโดยนัยเชิงพฤติกรรม ทัศนคติของผู้ประกอบการสินค้าทางวัฒนธรรมส่งผลต่อเป้าหมายและความทะเยอทะยานที่เกี่ยวข้องกับการสร้างนวัตกรรมที่ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละบริบท บทความนี้นำเสนอความสำเร็จของผู้ประกอบการสินค้าทางวัฒนธรรมด้วยนวัตกรรม โดยใช้ธุรกิจเครื่องปั้นดินเผาในจังหวัดราชบุรี จำนวน 3 แห่ง เป็นกรณีศึกษาเนื่องจากเป็นธุรกิจที่ประสบความสำเร็จในการสร้างนวัตกรรมผลิตภัณฑ์และรูปแบบธุรกิจจากรุ่นสู่รุ่น ใช้วิธีวิทยาเรื่องเล่าด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วมกับผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 6 คน โดยยึดจุดมุ่งหมายของการศึกษาเป็นหลักจนได้ข้อมูลที่อิ่มตัว ตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลแบบสามเส้าและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา พบว่าความสำเร็จของผู้ประกอบการเกิดจากการใช้กลยุทธ์การเติบโตทางธุรกิจด้วยนวัตกรรมในสองมิติ คือ ผลิตภัณฑ์และตลาด ในยุคแรกประสบความสำเร็จด้วยการพัฒนาผลิตภัณฑ์สำหรับใช้งานขั้นพื้นฐานและเพิ่มมูลค่าด้วยลวดลาย ใช้กลยุทธ์เจาะตลาดในช่วงที่มีการแข่งขันสูง ต่อมาได้ปรับตัวครั้งใหญ่ ในครั้งแรกใช้กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์และพัฒนาตลาดไปพร้อม ๆ กัน โดยพัฒนาจากตลาดอุปโภคไปสู่ตลาดเพื่อการตบแต่ง ส่วนครั้งที่สอง สำเร็จด้วยการดำเนินงานในรูปแบบเดิมและผันตัวเข้าสู่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว เห็นได้ว่าความสำเร็จในการดำเนินธุรกิจเครื่องปั้นดินเผาเกิดจากการรักษาวัฒนธรรมเดิมและต่อยอดธุรกิจด้วยการสร้างนวัตกรรมจากผลิตภัณฑ์และตลาด รูปแบบการเติบโตด้วยนวัตกรรมนี้อาจเป็นแนวทางแก่ผู้ประกอบการสินค้าวัฒนธรรมในการรักษาความต่อเนื่องทางธุรกิจด้วยการสร้างนวัตกรรมจากผลิตภัณฑ์ที่สอดคล้องกับบริบทที่เปลี่ยนแปลงไป

Cultural goods entrepreneurs' commitment to business growth is demonstrated through strategic planning, with both explicit and intrinsic behavioral implications. Their attitudes influence the goals and ambitions related to creating innovations, which depend on the conditions of each context. This study examines the success of cultural goods entrepreneurs through innovation, using three pottery businesses in Ratchaburi Province as case studies. These businesses have successfully created product innovations and business models that have been passed down through generations. The narrative methodology was employed, which included in-depth interviews and non-participant observations with six key informants, selected via purposeful sampling until data saturation was reached. The reliability of the data was confirmed through triangulation, and the data were analyzed using narrative analysis techniques. The research found that the success of the businesses stemmed from implementing innovative business growth strategies in two key areas: products and markets. Initially, the businesses succeeded by developing basic-use products and adding value through patterns, using penetration strategies during periods of high competition. Later, the first major adaptation involved simultaneous development of both products and markets, transitioning from the consumer market to the home decoration market. The second adaptation was achieved by shifting operations and entering the tourism industry. These pottery businesses have since become cultural tourist attractions and adapted their products for souvenirs. The success of these businesses is rooted in preserving the original culture while expanding through product and market innovation. This innovative growth model may serve as a guideline for other cultural product entrepreneurs to maintain business continuity by creating innovative products that align with the evolving context.