ครูหมอโนรา : รูปโฉมและบทบาทการสร้างเสริมสังคมสันติสุขของสังคมภาคใต้ (Nora Ancestral Spirit: Appearance and the Role for Strengthening Social Peace of Southern Society)

Abstract

การศึกษาเรื่องครูหมอโนรา: รูปโฉมและบทบาทในการสร้างเสริมสังคมสันติสุขของภาคใต้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปโฉมของครูหมอโนรา และเพื่อศึกษาบทบาทของครูหมอโนรากับการสร้างเสริมสังคมสันติสุขในภาคใต้ พบว่ารูปโฉมของ “ครูหมอโนรา” เกิดขึ้นจากข้อกำหนดทางสังคมทั้งด้านการให้ความหมายและลักษณะ ด้านตำนานและด้านสัญลักษณ์ สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มแรกเป็นชนชั้นศักดินา กลุ่มที่ 2 คือวิญญาณของคนที่เคยมีชีวิตอยู่จริงเมื่อสิ้นชีวิตลงวิญญาณก็จะมาเป็นครูหมอโนรา ครูหมอโนรายังสามารถแบ่งเป็น 2 ลักษณะตามรูปร่างคือ ลักษณะแรกรูปร่างหน้าตาดี ผิวพรรณดี ใบหน้าเหมือนคนปกติ แต่งกายด้วยชุดโนรา สวมเทริด ส่วนลักษณะที่ 2 ร่างกายสูงใหญ่ ผิวดำ นุ่งผ้าโจงกระเบน สัญลักษณ์ที่ใช้กำหนดแทนครูหมอโนราได้แก่ เทริด หน้าพรานและหน้าทาสี บทบาทของความเชื่อเรื่องครูหมอโนราสามารถสร้างเสริมสังคมสันติสุขให้เกิดขึ้นในสังคมภาคใต้ ดังนี้ 1) บทบาทต่อการสร้างเสริมความสัมพันธ์ในหมู่เครือญาติ ได้แก่ การสร้างความรู้สึกเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันภายในกลุ่ม การเป็นสัญลักษณ์ของวงศ์ตระกูล และการก่อเกิดประเพณีที่ช่วยสร้างความสามัคคีให้เครือญาติและชุมชน 2) บทบาทของครูหมอโนราต่อการบำบัดรักษาผู้ป่วย โดยสามารถช่วยประคับประคองจิตใจของผู้ป่วย ให้รู้สึกปลอดภัยจากอาการเจ็บป่วย และมีสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ เกิดพลังความเชื่อมั่นจากภายใน เมื่อสุขภาพจิตดีก็จะส่งผลต่อสุขภาพกายให้ดีด้วย ดังคำกล่าวที่ว่า “จิตเป็นนายกายเป็นบ่าว”