การเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์ของนักออกแบบโดยรูปแบบการฝึกสมาธิเชิงประยุกต์ (The Enhancement of Designer’s Creativity by the Applied Method of Meditation Practice)

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยเชิงผสมผสาน มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างรูปแบบการฝึกสมาธิเพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ที่ประกอบด้วยสัมมาทิฏฐิในพระพุทธศาสนาและนำมาใช้กับนักศึกษาทางด้านการออกแบบโดยการนำวิธีการฝึกคิดสร้างสรรค์ของเอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน มาปรับใช้โดยผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยดังนี้ 1) สัมมนากลุ่มเพื่อหาแนวทางการฝึกจากผู้เกี่ยวข้องได้แก่ พระวิปัสสนาจารย์ 2 ท่าน อาจารย์ผู้สอนทางด้านการออกแบบ 2 ท่าน และนักศึกษาทางด้านการออกแบบ 2 ท่าน 2) ศึกษาข้อมูลภาคเอกสารด้านการฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนา และการคิดสร้างสรรค์  3) สำรวจนักศึกษาชั้นปีที่ 1 จำนวน 77 คน  4) สัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านการฝึกสมาธิ และการคิดสร้างสรรค์ จำนวน 6 ท่าน 5) สร้างชุดฝึกนำมาทดสอบกับนักศึกษา จำนวน 30 คน 6) ประเมินผลชุดฝึกความคิดสร้างสรรค์โดยรูปแบบการฝึกสมาธิประยุกต์ ซึ่งผู้วิจัยสรุปได้ว่า รูปแบบการฝึกสมาธิเพื่อเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์ของนักออกแบบมีกระบวนการฝึก 3 ขั้นตอน คือ 1) เสริมสร้างศรัทธาในหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา 2) ฝึกสมาธิในรูปแบบที่เหมาะสมกับบุคลิกและพฤติกรรมของนักออกแบบ 3) ฝึกความคิดสร้างสรรค์ โดยมีองค์ประกอบ 3 ด้านได้แก่ ความรู้ ประสบการณ์ และทักษะการคิดสร้างสรรค์ในการฝึก