ผู้หญิงแกร่งแห่งมณีปุร์ อินเดีย (The Iron Women of Manipur, India)

Abstract

          แม้ว่ารัฐธรรมนูญอินเดีย ระบุให้ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน แต่ในทางปฏิบัติผู้หญิงยังถูกกดทับด้วยขนบและจารีตของสังคม กระแสหลักคือศาสนาฮินดูจึงมีสถานภาพเป็นรองผู้ชาย สำหรับรัฐมณีปุร์ซึงเป็นหนึ่งในแปดรัฐทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อินเดียที่เคยมีอาณาจักรเป็นของตนเองก่อนการปกครองของอังกฤษ ประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีความหลากหลาย แต่กลุ่มเมเตถือเป็นชาติพันธุ์กลุ่มใหญ่สุดของรัฐมณีปุร์ หรือถูกเรียกว่าชาวมณีปุร์ พูดภาษาเมเต หรือภาษามณีปุร์ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มกูกี-ฉิ่น สาขาพม่า-อาระกัน สาขาย่อยทิเบต-พม่า ภายใต้ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต บทบาทของผู้หญิงเมเตก่อนการนับถือศาสนาฮินดู แม้ว่าผู้ชายเป็นใหญ่ในสังคม แต่ผู้หญิงได้รับการดูแลความยุติธรรมที่เกิดจากปัญหาครอบครัวและความรุนแรงโดยศาลมหารานีซึ่งมีผู้พิพากษาหญิงเป็นผู้ตัดสิน มีบทบาทในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาดั้งเดิมของตน แต่เนื่องจากมีสงครามในอาณาจักรมณีปุร์บ่อย ผู้หญิงจึงต้องทำหน้าที่ดูแลและหาเลี้ยงครอบครัวแทนผู้ชาย ในศตวรรษที่ 16 มีการสร้างตลาดเพื่อให้ผู้หญิงค้าขาย นับแต่นั้นมาผู้หญิงจึงเป็นผู้ที่มีบทบาททางด้านเศรษฐกิจจากการค้าขายมาจนปัจจุบัน ในศตวรรษที่ 18 มีการรับศาสนาฮินดูไวษณพนิกายเข้ามา ท????ำให้สถานะของสตรีลดลงในพื้นที่ส่วนตัวคือครอบครัวแต่ในพื้นที่สาธารณะ สตรีสามารถรวมตัวกันได้อย่างมีพลัง กล้าแสดงออก และกล้าต่อสู้กับอำนาจรัฐอย่างสันติจนเกิดองค์กรที่เรียกว่า ‘เมรา ปายบีส’ ซึ่งมีโครงสร้างชัดเจน แต่มีการดำเนินงานแบบหลวมๆ เพื่อพร้อมที่จะรวมตัวกันเพื่อเรียกร้องสิทธิ และความยุติธรรมให้เกิดขึ้นกับสังคมมณีปุร์ จนทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในสังคมได้อย่างมีพลัง การต่อสู้ของผู้หญิงมณีปุร์ในอดีตเป็นสัญญะ และมายาคติที่ทำให้ผู้หญิงมณีปุร์ในปัจจุบันใช้เป็นโมเดลเพื่อการต่อสู้กับความอยุติธรรมต่อไป