แนวทางการพัฒนาคุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาคุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ  สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 2 2. เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาคุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก  เขต 2  ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่  ครูผู้รับผิดชอบโครงการโรงเรียนวิถีพุทธและผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียนวิถีพุทธ  สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาตาก เขต 2  จำนวน  206  คน  วัตถุประสงค์การวิจัยข้อที่ 2  สัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญหรือผู้เกี่ยวข้องเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพโรงเรียนวิถีพุทธ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก  เขต 2  จำนวน  17  ท่าน  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์  ประกอบด้วยข้อคำถาม  3  ด้าน  คือ  ด้านปัจจัยนำเข้า  ด้านกระบวนการ  ด้านผลผลิต  วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ  และวิเคราะห์เนื้อหา  แจกแจงความถี่ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ  สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตากเขต 2  ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ ด้านผลผลิต พบว่าทุกด้านมีคุณภาพ 2) แนวทางพัฒนาคุณภาพของโรงเรียนวิถีพุทธ  สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตากเขต  2  2.1) ด้านปัจจัยนำเข้า  พบว่า ควรประชุมชี้แจงให้ความรู้โรงเรียนวิถีพุทธ ศึกษาเอกสารโครงการ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ ศึกษาดูงาน อบรมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับผู้บริหาร  ปลูกจิตสำนึกให้ผู้บริหารมีคุณธรรมจริยธรรมพรหมวิหารธรรม  มีเหตุผล  ประกาศยกย่องชมเชยให้รางวัล ประกวดครูดีเป็นแบบอย่าง ผู้บริหารประสานคณะกรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง ครู  นักเรียน ให้มีส่วนร่วมวางแผนพัฒนาโรงเรียนวิถีพุทธให้มีเป้าหมายเดียวกันกับการดำเนินชีวิตบนพื้นฐานปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2.2) ด้านกระบวนการ พบว่า บ้าน วัด โรงเรียน ต้องรู้ร่วมกันจึงจะพัฒนาโรงเรียน วิถีพุทธได้  จัดประชุมชี้แจง ให้การอบรม ศึกษาดูงาน จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ  จัดทำแผนบูรณาการวิถีพุทธเข้าไว้ในทุกกลุ่มสาระวิชา ครูต้องกำหนดเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันมาเป็นกรณีตัวอย่าง  มีการวางแผนกำหนดกิจกรรมเป็นข้อตกลงร่วมกัน ติดตาม กำกับ รายงานผลอยู่ตลอด และควบคุมพฤติกรรมการปฏิบัติงานกิจกรรมต่างๆ ครูผู้รับผิดชอบต้องสอนแทนครูพระกรณีไม่มาหรือจัดหาครูพระรูปอื่นมาสอนแทน ผู้บริหารต้องวางแผนร่วมกันว่าจะไปวัดวันไหนจัดทำเป็นปฏิทินให้ชัดเจน สรุปผลในแต่ละวัน  มีปัญหาอะไร อย่างไร มีใบงาน และจัดประชุมชี้แจงสร้างความตระหนัก วางกฎ ระเบียบ จัดอบรมปลูกฝังนักเรียนสม่ำเสมอเป็นประจำให้รักโรงเรียนเหมือนบ้าน              2.3) ด้านผลผลิต พบว่า โรงเรียนต้องสร้างจิตสำนึกรู้คุณค่าแท้-คุณค่าเทียม  ไม่นิยมวัตถุจนเกินไป  น้อมนำเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติให้เป็นรูปธรรม  และเป็นหน้าที่โรงเรียนต้องจัดอบรมนักเรียนเป็นประจำ จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง  จัดทำโครงการธนาคารขยะและจัดคณะกรรมการดูแลพื้นที่  จัดการเรียนการสอนที่เพิ่มประสบการณ์ให้เกิดความมีวินัย  ปลูกฝังสร้างความตระหนักนักเรียนให้มีความเคารพต่อผู้มีพระคุณ  จัดอบรมประชุมชี้แจง  สร้างความตระหนักฝึกให้นักเรียนรู้จักพึ่งตนเอง อบรมปฏิบัติธรรม  พัฒนาด้านพฤติกรรม จิตใจ  และปัญญาให้สร้างสรรค์ประโยชน์ต่อตนเองผู้อื่น ตามหลักศีล สมาธิ และปัญญา ให้รู้จักกฎแห่งกรรม           จัดกิจกรรมการเรียนการสอนเน้นนักเรียนคิดวิเคราะห์อย่างมีเหตุผล ให้นักเรียนได้รับรู้เรื่องผลของการทำบาปหรือประพฤติตนไม่ดี และฝึกให้นักเรียนมีความอดทน  อดกลั้น มีขันติและมีสติ ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ใช้หลักเหตุผลและรู้จักให้อภัย