การวิจัยและพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนในกลุ่มทอเสื่อกก ตำบลคำไผ่ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันกระบวนการทอเสื่อกก ปัญหา และความต้องการในการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชน ในกลุ่มทอเสื่อกก ตำบลคำไผ่ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร 2. เพื่อศึกษาแนวทางในการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนในกลุ่มทอเสื่อกกตำบลคำไผ่ อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร 3. เพื่อพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนในกลุ่มทอเสื่อกกตำบลคำไผ่ อำเภอ ไทยเจริญ จังหวัดยโสธร การวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณที่ใช้กับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้บริโภคผลิตภัณฑ์เสื่อกก จำนวน 100 คน ได้มาโดยการใช้สูตรของ W.G.Cochran (เนื่องจากไม่ทราบจำนวนที่แน่นอนของประชากรที่บริโภคผลิตภัณฑ์เสื่อกกเนื่องจากไม่มีการจดบันทึกผู้ซื้อผลิตภัณฑ์เสื่อกก) การเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการซื้อผลิตภัณฑ์เสื่อกกและผลิตภัณฑ์เสื่อกกที่ผู้บริโภคต้องการ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยการใช้สถิติ ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ความถี่ และใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพในการศึกษากับกลุ่มผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการกำหนดแนวทางการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เสื่อกก ซึ่งประกอบด้วย กรรมการกลุ่มทอเสื่อกก และสมาชิกกลุ่มทอเสื่อกก จำนวน 10 คน และกลุ่มผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เสื่อกก ประกอบด้วย ผู้อำนวยการกองสวัสดิการสังคมองค์การบริหารส่วนตำบลคำไผ่ พัฒนาการอำเภอไทยเจริญ เกษตรอำเภอไทยเจริญ และผู้บริโภคผลิตภัณฑ์เสื่อกก จำนวน 50 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดยการจัดประชุมระดมความคิดเห็น การสัมภาษณ์เจาะลึก การสนทนากลุ่ม และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม การวิเคราะห์ข้อมูลโดยการใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ภูมิปัญญาการทอเสื่อกกของกลุ่มทอเสื่อกกตำบลคำไผ่ เป็นวิถีชาวบ้านที่ผ่านกระบวนการเรียนรู้จากรุ่นสู่รุ่น โดยการลงมือปฏิบัติ การสังเกตการณ์ การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติ และการวิเคราะห์ จนเกิดเป็นภูมิปัญญาและถ่ายทอดโดยการนำภูมิปัญญาดังกล่าวมาใช้ประโยชน์ในการทอเสื่อกก 2) การทอเสื่อกกลายขิด เกิดจากการดัดแปลงฟืม และไม้ลายซึ่งเสื่อกกลายขิดเกิดจากการนำลวดลายบนผ้าทอ ตลอดทั้งสิ่งต่างๆ ที่พบเห็นตามธรรมชาติ มาประยุกต์และทอจนเกิดเป็นลวดลายต่างๆ บนผืนเสื่อกก กระบวนการทอเสื่อกก มีกระบวนการ 5 กระบวนการ ได้แก่ (1) การเตรียมวัสดุ (2) การออกแบบลวดลาย (3) การทอเสื่อกก (4) การพันริมเสื่อกก (5) การเก็บริมเสื่อกก 3) ปัจจุบันกลุ่มทอเสื่อกกตำบลคำไผ่ มีการแปรรูปผลิตภัณฑ์เสื่อกก ซึ่งประกอบด้วย เสื่อพับ กระเป๋า แจกัน หมวก กล่องทิชชู ปลอกหมอน ชุดรองแก้ว กล่องเอนกประสงค์ ที่นอน เบาะนั่ง 4) ผลการศึกษาปัญหา พบปัญหาด้านบุคลากร งบประมาณ วัสดุอุปกรณ์ และการจัดการ 5) ผลการศึกษาความต้องการ พบว่า กลุ่มต้องการลวดลายเสื่อกกที่เป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่นการจดสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรลายเสื่อกก ต้องการบรรจุภัณฑ์ที่สวยงามเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ ต้องการแผ่นพับในการประชาสัมพันธ์ ต้องการวิทยากรฝึกอบรมการแปรรูปเพื่อพัฒนาทักษะการแปรรูปให้ได้มาตรฐาน ต้องการแปรรูปผลิตภัณฑ์ร่วมกับวัสดุอื่นเพื่อเพิ่มมูลค่า ต้องการตลาดและแหล่งจำหน่ายที่แน่นอน ต้องการเผยแพร่ผลิตภัณฑ์ในอินเตอร์เน็ต ต้องการหน่วยงานราชการเข้ามาช่วยเหลือหรือให้การสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง ในขณะที่ผู้บริโภคต้องการผลิตภัณฑ์เสื่อกก ประเภทของใช้ในบ้าน โรงแรม สำนักงาน คือ ผ้าม่าน (ร้อยละ 32.00) ประเภทของตกแต่งบ้าน โรงแรม สำนักงาน คือ โต๊ะชุดรับแขกและภาพหรือตัวอักษร (ร้อยละ 36.00) ประเภทของใช้ในห้องรับประทานอาหาร คือ ตกแต่งโต๊ะอาหาร (ร้อยละ 43.00) ประเภทของขวัญ ของที่ระลึก คือ กระเป๋าใส่ธนบัตรและกระเป๋าสะพาย (ร้อยละ 37.00) 6) ผลการศึกษาแนวทางในการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เสื่อกก ควรจัดอบรมเพื่อเพิ่มทักษะในการย้อมสีธรรมชาติ ควรจัดอบรมเพื่อเพิ่มทักษะในการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ควรจัดอบรมเพื่อเพิ่มทักษะในการสร้างลวดลายใหม่ ส่วนการแปรรูป ควรมีการแปรรูปเสื่อกกร่วมกับวัสดุอื่น และนำไปสู่การจดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน การขอใบรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ในด้านการออกแบบลวดลายควรออกแบบลวดลายภาพสัตว์ในธงกฐินประกอบด้วยลายจระเข้ นางมัจฉา ตะขาบ และเต่า และนำไปสู่การจดสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรลวดลายเสื่อกก 7) ผลการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เสื่อกก โดยวิธีการออกแบบลวดลาย และการแปรรูปผลิตภัณฑ์
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลับราชภัฏกำแพงเพชร
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฎในวารสารเป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะ ซึ่งมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชรและบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
เอกสารอ้างอิง
Gaivarn, Y. (2000). Research Base. Bangkok : Suviriya Book.
Hoyer, W.D. & Macinnis, D.J. (2010). Consumer Behavior. Ohio : South-Western Cengage Leaning.
Maesincee, S. (2016). Thailand 4.0 A New Model of Economy. [Online]. Available : http://www.drborworn.com/articledetail.asp?id=16223 [2016, September 9].
Neil, C.C. & L.L., Virginia. (1983). The Five Stages of Small Business Growth. Harvard Business Review.
Nunthasuwan, V. (2001). Master Plan for Community Enterprise Development. Bangkok : Charoenvit Karnpim.
Office of the Education Council. (2010). The Way to Bring Thai Wisdom into the Non-Formal and Informal Education. Bangkok : Bureau of Lifelong Learning Policy and Educational Opportunities.
Phon-ngam, P. (2015). Adding value to the enterprise products of Thai-Loei woven fabric group in Loei Province. Loei : Loei Rajabhat University.
Phra Maha Witoon Penkratok. (2008). Applying Local Wisdom to Develop Commercial Reed Mat in Nakhonratchasima Province. Mahasakham : Mahasarakham University.
Phongphit, S. (2005). Thinking Base : From Master Plan to Community Enterprise. Bangkok : Palangpanya.
Poonthonglang, P. (2005). The Development of Products from Reeds by a Reed Weaving Group from Rakart Village No. 4, of Rakart Sub-district,Bangbo District, Samutprakarn Province. Bangkok : Dhonburi Rajabhat University.
Ponmasri, S. (2010). Knowledge management of reed mat weaving a case study of Reed Mat Weaving group of Noneped Village Noneped Sub-District, Prathai District Nakhon Ratchasima Province. Khonkaen : Khonkaen University.
Pra Suriya Matkam. (2011). A Development of the Therapeutic Wisdom Succession Processes with Local Participation of Traditonal Healers in Thailand and the Lao. Loei : Loei Rajabhat University.
Rogers, Everett M. (1983). Diffusion of Innovations. (3 ed ed.). New York : The Free Press of Glence.
Sereerat, S. (2009). New Marketing Management. Bangkok : Thammasat.
Sukcharoen, W. (2016). Customer Behavior. Bangkok : G.P.Cyberprint.
Treetrong, E. (2012). A Transmission of Local Wisdom in Designing Bedrooms and Bathrooms. [Online]. Available : http://www.komchadluek.net/news/ lifestyle/132886 [2016, September 9].
Umprai, A. et al. (2004). A Participatory Action Research to Develop the Standard Quality of Reed Mat Products of Tha Chanuan, Manorom District, Chainat Province. Nakorn Sawan : Nakon Sawan Rajabhat Univerisity.