องค์ความรู้ด้านสังคม การศึกษา และสาธารณสุข ผ่านมุมมองรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ มีจุดมุ่งหมาย เพื่อสังเคราะห์และนำเสนอองค์ความรู้ด้านสังคม การศึกษา และสาธารณสุข ผ่านมุมมองรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช  แหล่งข้อมูลเป็นตำรา หนังสือ เอกสารสิ่งพิมพ์ สื่อภาพยนตร์ จำนวน 68 รายการ เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมีนาคม 2558 ถึง พฤษภาคม 2559  เครื่องมือการวิจัยเป็นแบบสังเคราะห์ความรู้ และการบันทึกเหตุการณ์เชื่อมโยง วิเคราะห์ข้อมูล โดยการสังเคราะห์ และเชื่อมโยงเนื้อหา ผลการสังเคราะห์ องค์ความรู้ด้านสังคม ผ่านมุมมองรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พบว่า สังคมเป็นระบบศักดินา พุทธศาสนามีบทบาทในการหล่อหลอมจิตใจคนในสังคม เป็นช่วงสังคมที่มีการค้าขาย และการติดต่อกับต่างชาติ รวมทั้งมีการขยายขอบเขตของสังคมกว้างขวางออกไป ส่วนองค์ความรู้ด้านการศึกษา พบว่า ศูนย์กลางการศึกษายังคงอยู่ในเมือง และสถานศึกษายังคงเป็นวัง วัด บ้าน และสำนัก องค์ความรู้ส่วนใหญ่เป็นองค์ความรู้เกี่ยวกับการเมืองการปกครอง และการสงคราม กระบวนการได้มาซึ่งความรู้ส่วนใหญ่เป็นลักษณะของการมีประสบการณ์ตรงที่เกิดจากการปฏิบัติ มีการถ่ายทอดความรู้ และการนำความรู้มาใช้ประโยชน์ องค์ความรู้ ด้านสาธารณสุข พบว่า มีการพัฒนาระบบสาธารณสุขขึ้นมาระดับหนึ่ง ความรู้ที่นำมาใช้ในการสาธารณสุขเป็นความรู้แบบผสมผสาน โรคระบาดร้ายแรงในยุคนี้ คือ ไข้ทรพิษ และการรักษาโรคยังมีข้อจำกัด