การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอในกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จังหวัดหนองบัวลำภู
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาบริบทกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จังหวัดหนองบัวลำภู 2. ศึกษากระบวนการทอผ้า ปัญหาและความต้องการในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอในกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จังหวัดหนองบัวลำภู และ 3. เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอในกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จังหวัดหนองบัวลำภู โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคีที่เกี่ยวข้อง เป็นการวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้นำชุมชน จำนวน 2 คน สมาชิกกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จำนวน 5 คน พัฒนากร พัฒนาการอำเภอโนนสัง พัฒนาการจังหวัดหนองบัวลำภู พาณิชย์จังหวัดหนองบัวลำภู อุตสาหกรรมจังหวัดหนองบัวลำภู จำนวน 5 คน ตัวแทนจากเทศบาลตำบลกุดดู่ จำนวน 10 คน โดยการสัมภาษณ์ และแบบสอบถามความพึงพอใจในการบริโภคผ้าทอพื้นเมืองของผู้บริโภค จำนวน 100 คน วิเคราะห์ข้อมูล เชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาเพื่อหาค่าร้อยละ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า 1) บริบทกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ กลุ่มทอผ้าก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2510 ต่อมาในปี พ.ศ. 2555 จดทะเบียนจัดตั้งกลุ่มขึ้นที่เทศบาลตำบลกุดดู่ ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งสิ้น 22 คน 2) กระบวนการผลิตผ้าทอของกลุ่มๆ จะทอผ้าฝ้ายมัดหมี่เป็นหลัก โดยการเตรียมเส้นด้ายยืน ด้วยการเก็บตะกอ การเดิน เส้นด้ายยืน (การค้นเครือ) และการร้อยฟันหวี การเตรียมเส้นพุ่ง ด้วยการกวักฝ้าย การค้นลำหมี่หรือปอยหมี่ การมัดหมี่ การย้อมสี การแก้หมี่ การแต้มหมี่ การกวักฝ้ายมัดหมี่ การปั่น หลอดหมี่หรือการปั่นหลอด (กรอ) การสืบหูก และการทอผ้าฝ้ายมัดหมี่ ปัญหา พบว่า มีปัญหาด้านลวดลายผ้า ด้านการย้อมผ้าและด้านกระบวนการผลิต วัตถุดิบ ด้านอุปกรณ์ ด้านทักษะการผลิตและด้านเงินทุน และมีความต้องการในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอพื้นเมือง มีความต้องการลายผ้าที่เป็นอัตลักษณ์ของกลุ่มและชุมชน ต้องการย้อมผ้าทอด้วยสีธรรมชาติ ต้องการพื้นฟูและอนุรักษ์กระบวนการทอผ้าแบบดั้งเดิมไว้ และ 3) ผลการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าทอในกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านกุดดู่ จังหวัดหนองบัวลำภู โดยมีการออกแบบลวดลายผ้า ได้ลายผ้าที่เป็นอัตลักษณ์ของกลุ่ม และชุมชน คือ ลายกู่ก้องบั้งไฟแสน แล้วจึงลงมือปฏิบัติทอผ้า ซึ่งมีการย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ คือ แก่นขนุน แก่นฝาง แก่นหาด เปลือกประดู่ เปลือกต้นลิ้นฟ้า ใบหูกวาง ใบส้มมอ ใบยูคา และใบขี้เหล็ก
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลับราชภัฏกำแพงเพชร
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฎในวารสารเป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะ ซึ่งมหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชรและบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
เอกสารอ้างอิง
Phonbun, U. (2014, March 4). Chairman of local weaving group Ban Kok Du. Interview.
Phon-Ngam, P. (2009). A Development of Potential and Standard of One Tambol One Product A case Study in a local hand-made clothes group Ban Nadong
Na Dong District Loei Province. Loei : Loei Rajabhat University.
Phon-Ngam, P., et al. (2015). Adding value to the enterprise products of Thai-Loei woven fabric group in Loei Province. Bangkok : National Research Council of Thailand and The Thailand Research Fund.
Provincial community development office of Nong Bua Lamphu. (2014). Annual Report for the year 2014. Nong Bua Lamphu : Provincial community development office of Nong Bua Lamphu.
Srinil, B., et al. (1999). Research and development of technology to level up Thai local textiles quality standards for the competitive markets. Bangkok : The Thailand Research Fund.
The Encyclopedia of Thai Youth. (2015). Thai Traditional Weaving Art. [Online]. Available : http://kanchanapisek.or.th/kp6. [2015, May 25].
Thipjumnong, A. (2014). The Marketing Development of The Cloth Woven Products in Krasaesin, Songkhla Province. Srinakharinwirot Research and Development Journal of Humanities and Social Sciences, 6(12), 161.
Wong-Aree, T. (2013). Native Fabrics of Tai Phuan’s Wisdom : Pattern and Textile Design Banchaing’s Culture from the Past to Present. Udon Thani : Santapol College.