การพัฒนาวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรม

Main Article Content

พระครูพิสัยปริยัติกิจ (แก่น อคฺควณฺโณ/พุ่มฟัก)

บทคัดย่อ

การศึกษาเรื่อง “การพัฒนาวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรม” มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1. เพื่อศึกษาความเป็นมาของวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรมในสมัยพุทธกาล 2. เพื่อศึกษากระบวนการพัฒนาวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรมในสังคมไทย และ 3. เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาวัดต้นแบบพุทธประสงค์ในสังคมไทย เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี เก็บข้อมูลด้วยวิธี สำรวจ สังเกต สัมภาษณ์ ใช้พื้นที่ศึกษา เก็บข้อมูลด้วยวิธี สำรวจ สังเกต สัมภาษณ์ ผลการวิจัยพบว่า วัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรมในสมัยพุทธกาล มีวิวัฒนาการ ความเป็นมาจากสมัยพุทธกาล จัดเป็นศาสนสถานอย่างหนึ่งขององค์ประกอบของศาสนาโดยมีคุณค่าในฐานะเป็นบุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ คือ ทาน ศีลและภาวนาของเหล่าพุทธบริษัท 4 คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสกและอุบาสิกา วัดจัดเป็นที่อยู่อาศัย สถานที่ประกอบพุทธศาสนพิธีบำเพ็ญบุญต่างๆ และปฏิบัติธรรม โดยมีวัดต้นแบบ 9 วัด ประกอบด้วย วัดเวฬุวนาราม วัดพระเชตวันมหาวิหาร วัดบุพพาราม วัดโฆสิตาราม วัดกุกกุฏาราม วัดชีวกัมพวัน วัดนิโครธาราม วัดป่ามหาวัน วัดอัคคาฬวเจดีย์วิหาร  กระบวนการพัฒนาวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรมในสังคมไทย วัดต้องถูกต้องสมบูรณ์ตามหลักเกณฑ์และข้อกำหนดทั้งตามหลักพระธรรมวินัยและกฎเกณฑ์ทางบ้านเมือง โดยมีเจ้าอาวาสปกครองดูแลบริหารจัดการวัดให้เป็นไปด้วยดีตามพระธรรมวินัย กฎมหาเถรสมาคม ข้อบังคับ ระเบียบ และดำเนินกิจกรรมต่างๆ ตามภารกิจของคณะสงฆ์ให้สมบูรณ์ เป็นต้น ซึ่งได้แก่ การปกครอง การศาสนศึกษา การศึกษาสงเคราะห์ การเผยแผ่ การสาธารณูปการ และการสาธารณสงเคราะห์ ดังนั้น แนวทางการพัฒนาวัดต้นแบบด้านปฏิบัติธรรมในสังคมไทยมีอยู่ 6 แนวทาง ประกอบด้วย แนวทางที่ 1 การจัดสิ่งก่อสร้าง การจัดภูมิทัศน์วัด แนวทางที่ 2 การจัดแหล่งเรียนรู้มีชีวิต แนวทางที่ 3 การจัดกิจกรรมทางวัฒนธรรมทั่วไปที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา แนวทางที่ 4 การจัดสิ่งแวดล้อมพูดได้ให้เอื้อต่อการเรียนรู้ แนวทางที่ 5 การจัดการสิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรมอย่างเป็นระบบและแนวทางที่ 6 คือ การให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจการต่างๆ เพื่อประโยชน์สุขของเหล่าพุทธบริษัทและความเจริญมั่นคงของพระพุทธศาสนาตลอดไป

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Articles)

เอกสารอ้างอิง

Bunyaratpan, S. (1992). Research Methodology for Public Administration. (2 nd ed.).
Bangkok : Faculty of Public Administration National Institute of Development
Administration.
Department of Religious Affairs, Ministry of Education. (1995). Handbook of Sangha Education
Administration. Bangkok : Department of Religious Affairs.
Division of Buddhism, National Buddhism Office. (2011). Guide for developing measure
towards standardization. Bangkok : National Buddhism Office.
Mahachulalongkornrajavidyalaya. (1996). Thai Tipitaka. Bangkok : Mahachulalongkorn
Rajavidyalaya University.
Mataeng, C. (2011). Learning the culture: landscape and places of worship
Nonthaburi. A Dissertation Doctor of Philosophy Cultural Sciences. Graduate
School : Mahasarakham University.
Phradharmakosajarn (Prayoon Dhammajitto). (2006). Buddhist Management Method.
Bangkok : Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
The Royal Thai Tipitaka. (1982). Bangkok : Publishing House, Department of Religious Affairs.
Ministry of Education.
Waiwattana, A. (2015). The Development Process of Buddhist Ethical Behavior : A Case
Study of Thai Buddhist Pilgrims at the Four Holy Sites of Buddhism in India and
Nepal. A Dissertation Doctor of Philosophy (Buddhist Studies). Graduate school :
Mahachulalongkornrajavidyalaya University.