การจัดการความรู้เพื่อสร้างพื้นที่ทางวัฒนธรรมในกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนบ้านวังใหม่ ต.ร่องเคาะ อ.วังเหนือ จ.ลำปาง

Main Article Content

สุภาวดี ยาดี
วิไลลักษณ์ พรมเสน
เกรียงไกร กองเส็ง
ณัฐนรินทร์ เมธีวุฒินันทน์ ภาณุภัทรธนวัฒน์
อัคจร แม๊ะบ้าน
เสาวรีย์ บุญสา
นิศาชล พรมดี

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง การจัดการความรู้เพื่อสร้างพื้นที่ทางวัฒนธรรมในกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนบ้านวังใหม่ ต.ร่องเคาะ อ.วังเหนือ จ.ลำปาง มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการดำรงอยู่ของวัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนหลังได้รับผลกระทบจากการอพยพ 2) เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการความรู้ทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนโดยการพัฒนาโจทย์วิจัยจาก 5 เครื่องมือ ได้แก่ Problem Tree, Log Frame, Outcome Mapping, ดาบคู่ และตัวชี้วัด ผลการศึกษาข้อที่ 1 พบว่า กลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนมีความทรงจำเกี่ยวกับวัฒนธรรม จากอดีตมาสู่ปัจจุบัน ได้แก่ (1) ประเด็น “ภาษา/วรรณกรรม” (2) ประเด็น “อาหาร/การแต่งกาย” 3) ประเด็น “วิถีการดำเนินชีวิต/พิธีกรรม” ผลการศึกษาข้อที่ 2 พบว่า องค์ความรู้ส่วนใหญ่ของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนจะอยู่กับตัวบุคคลคือปราชญ์ชาวบ้าน ความรู้เหล่านี้ยังไม่ได้จัดเก็บอย่างเป็นรูปแบบ จึงได้สร้างเครื่องมือช่วยในการจัดเก็บความรู้ คือ “แผนที่ชุมชน” และ “ปฏิทิน 12 เดือน” ที่ได้จากบุคคลสำคัญในชุมชน มีการบรรจุชุดความรู้ทางวัฒนธรรม ของกลุ่มชาติพันธุ์ เพื่อใช้เชื่อมโยงผู้คนของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนเกิดการยอมรับและเห็นถึงคุณค่า ความหมายรวมถึงความสำคัญของวัฒนธรรม ได้แก่ (1) เรื่องภาษาและวรรณกรรม (2) เรื่องประเพณีและพิธีกรรมของชุมชน (3) เรื่องอาหาร (4) ด้านวิถีชีวิตความเป็นอยู่ และ (5) ปราชญ์/ผู้รู้ในชุมชน ผลจากการจัดการชุด “ความรู้ทางวัฒนธรรม” ของกลุ่มชาติพันธุ์

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Articles)

เอกสารอ้างอิง

Assawarangseekul, N. (2019). Problems of Ethnic Groups in Thailand: Cultural Identity Changes. In Proceedings of RSU Research Conference 2019. 2019 April 26 (pp.947-948). Bangkok : Rangsit University. [In Thai]

Dompraivan, R. (2020, November 6). Spiritual leader, Ban Wang Mai. Interview. [In Thai]

Dompraivan, R. (2020, November 7). Spiritual leader, Ban Wang Mai. Interview. [In Thai]

Ganjanapan, A. (2015). Cultural areas in the development discourse Kamkued-Kampak : Northern Cultural Research. Chiangmai : Department oof Sociology and Anthropology, Faculty of Social Sciences, Chiang Mai University. [In Thai]

Gaojiao, P. (2021, February 12). Spiritual leader, Ban Wang Mai. Interview. [In Thai]

Koonkan, N. (2013). Knowledge Management on Local Culture of Tambol Aomkred Pakkred District Nonthaburi Province. Journal of Cultural Approach, 14(25), 19-20. [In Thai]

Sukhumphan, S., Sathapornprasath, K. & Vanphetch, W. (2017). Development of Knowledge Management System Locol Wisdom for the Promotion of Community Occupation. Journal of Industrial Education, 11(2), 163-180. [In Thai]