มโนทัศน์ของความรักและการเลือกคู่ครองบนพื้นที่สิ่งพิมพ์ในสังคมไทยทศวรรษ 2460 ถึง 2480

บทคัดย่อ

การขยายตัวของทุนนิยมสิ่งพิมพ์ในช่วงทศวรรษ 2440 ถึง ทศวรรษ 2480 เอื้อให้นักคิดนักเขียนทั้งที่มาจากกลุ่มราชสำนักและกลุ่มราษฎรสามัญเข้ามาสู่บรรณพิภพและแสดงความคิดวิพากษ์วิจารณ์ประเด็นทางสังคมต่างๆ ซึ่งชี้ให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของวิธีคิดและอุดมคติที่มีต่อ “การเลือกคู่ครอง” อนึ่งวิธีคิดและอุดมคติดังกล่าวเป็นสิ่งที่มีพลวัตและเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาควบคู่ไปกับความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงทศวรรษ 2460 จนถึง 2480 เป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง

บรรยากาศทางสังคมที่เปิดกว้างมากขึ้นทั้งความคิดและพื้นที่ทางสังคมที่เอื้อให้หนุ่มสาวมีโอกาสพบปะและทำความรู้จักกันมากขึ้น อีกทั้งการเข้าปะทะกับ “ความเป็นสมัยใหม่” อย่างตะวันตก เช่น การเข้าสมาคม และประเด็นเกี่ยวกับครอบครัวที่เกี่ยวเนื่องกับวิธีคิดผัวเดียวหลายเมีย ตลอดจนประเพณีการคลุมถุงชนที่ทวีคูณความเข้มข้นของการวิพากษ์วิจารณ์พร้อมกับเสนอรูปแบบการดำเนินชีวิตแบบใหม่ เช่น การเต้นรำ การชมภาพยนตร์ และการเที่ยวงานประจำปีต่างๆ ความเปลี่ยนแปลงในสังคมในช่วงเวลาดังกล่าวค่อยๆ กัดกร่อนวิธีคิดเกี่ยวกับการแต่งงานที่แยกออกจากอารมณ์ความรู้สึกระหว่างคนสองคน และก่อร่างรูปแบบของวิธีคิดและอุดมคติในการเลือกคู่ครองที่แวดล้อมไปด้วยเงื่อนไขต่างๆ อย่างที่เรียกว่าวิธีรักกันอย่างสมัยใหม่