ดอกเบี้ยเงินกู้ ถึงเวลาที่ต้องแก้?

ผู้แต่ง

  • พิชยามนต์ จารึกสุนทรสกุล สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา

คำสำคัญ:

ดอกเบี้ย, ดอกเบี้ยเงินกู้, ดอกเบี้ยเกินอัตรา, เงินกู้, ยืมเงิน, มาตรา 654

บทคัดย่อ

เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2564 ได้มีการตราพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลแพ่งและพาณิชย์ พ.ศ. 2564 และมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 11 เมษายน 2564 เป็นต้นไป โดยมีสาระสำคัญเป็นการแก้ไขปรับปรุงอัตราดอกเบี้ยที่มิได้กำหนดโดยนิติกรรมหรือโดยบทกฎหมายอันชัดแจ้งตามมาตรา 7 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และอัตราดอกเบี้ยผิดนัดตามมาตรา 224 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ รวมถึงกำหนดฐานการคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ในหนี้ที่เจ้าหนี้ให้ลูกหนี้ผ่อนชำระเป็นงวด (เพิ่มมาตรา 224/1 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์)
โดยมีเจตนารมณ์ในการช่วยเหลือและคุ้มครองลูกหนี้ อย่างไรก็ตาม อัตราดอกเบี้ยสูงสุดที่กำหนดได้ในสัญญากู้ยืมเงิน ตามมาตรา 654 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มิได้ถูกแก้ไขในครั้งนี้ด้วย เมื่อผู้เขียนได้พิจารณาจากความเป็นมาของอัตราดอกเบี้ยของไทย เห็นได้ว่าอัตราดอกเบี้ยที่กำหนดในมาตรา 7 และมาตรา 224
มีความสัมพันธ์กับอัตราดอกเบี้ยที่กำหนดในมาตรา 654 ประกอบกับเมื่อพิจารณาเจตนารมณ์และบทบัญญัติกฎหมายต่างประเทศที่นำมาพิจารณาในการยกร่างพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลแพ่งและพาณิชย์
พ.ศ. 2564 ผู้เขียนมีความเห็นว่า สมควรที่จะแก้ไขอัตราดอกเบี้ยตามมาตรา 654 เพื่อให้เหมาะสมกับสภาพการณ์และสภาพเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป

References

หนังสือ

ภาษาไทย

เดอะ ลาลูแบร์, จดหมายเหตุ ลา ลูแบร์ ราชอาณาจักรสยาม (สันต์ ท.โกมลบุตร ผู้แปล, พิมพ์ครั้งที่ 2 สำนักพิมพ์ศรีปัญญา 2548).

พระสารสาสน์ประพันธ์, คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับ พ.ศ. 2466) เรียงมาตรา (พิมพ์ครั้งที่ 2, โรงพิมพ์ตงฮั้วมิ่งป่อ 2467) <https://www.car.chula.ac.th/display7.php?bib=b1862833> สืบค้นเมื่อ 25 พฤษภาคม 2564.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ 4 พระวินัยปิฎก เล่มที่ 4 มหาวรรค ภาค 1, (โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2539) <https://84000.org/tipitaka/attha/m_siri.php?B

=4&siri=35> สืบค้นเมื่อ 10 พฤษภาคม 2564.

, พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ 9 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 1 ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค, (โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2539) <https://84000.org/tipitaka/attha/m_siri.php?B=9&siri=2> สืบค้นวันที่ 10 พฤษภาคม 2564.

, พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ 22 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 14 อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต, (โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2539)<https://84000.org/tipitaka/read/m_siri.

php?B=22&siri=296> สืบค้นเมื่อ 10 พฤษภาคม 2564.

ราชบัณฑิตยสถาน, พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 : เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 4 ธันวาคม 2554 (2556).

หลวงประดิษฐ์มนูธรรม, ประชุมกฎหมายไทย (โรงพิมพ์นิติสาส์น 2473).

โสภณ รัตนากร, หนี้ (พิมพ์ครั้งที่ 11 สำนักพิมพ์นิติบรรณการ 2556).

ภาษาต่างประเทศ

Khondakar Golam Mowla, The Judgment Against Imperialism, Fascism and Racism Against Caliphate and Islam vol. 1 (AuthorHouse 2018).

Maggy Whitehouse, Prosperity Teachings of the Bible Made Easy (Axis Mundi Books 2012).

บทความ

Calvin B. Hoover, ‘Economic Forces in The Evolution of Civil and Canon Law’ (1929) (10) 1 The Southwestern Political and Social Science Quarterly <http://www.jstor.org/stable/42880788> accessed 10 May 2021.

Erika Vause, ‘A Subject of Interest: Usurers on Trial in Early Nineteenth-Century France’ (2017) (24) 107 Financial History Review <https://www.cambridge.org/core/journals/financial-history-review/article/

subject-of-interest-usurers-on-trial-in-early-nineteenthcentury-france/E66559CAD37D4905DABF2EE3E482D0CF>

accessed 10 May 2021.

James M. Ackerman, ‘Interest Rates and the Law: A History of Usury’ (1981), 27 Arizona St. L.J.61

<https://americansforfairnessinlending.wordpress.com/the-history-of-usury/> accessed 10 May 2021.

Maria Pia Paganelli, ‘In medio stat virtus: An alternative view of usury in Adam Smith’s thinking’ (2003) (35) 1 History of Political Economy <https://core.ac.uk/download/pdf/216386359.pdf> accessed 10 May 2021.

Martin Lewison, ‘Conflicts of Interest? The Ethics of Usury’ (1999) 22 Journal of Business Ethics.

William Scott, ‘The Pursuit of ‘Interests’ in the French Revolution: A Preliminary Survey’ (1996) (19) 3 French Historical Studies <http://www.jstor.org/stable/286648> accessed 10 May 2021.

วิทยานิพนธ์

ณัฐวุฒิ วิทยศักดิ์พันธ์, ‘อาชญากรรมทางเศรษฐกิจ : ศึกษากรณีหนี้นอกระบบของผู้ประกอบธุรกิจที่มิใช่สถาบันการเงิน ภายใต้พระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พุทธศักราช 2475’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2549).

พรชนก ขาวรอด, ‘ปัญหาและอุปสรรคในการบังคับใช้กฎหมายห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ 2558).

พรรคดี ผกากรอง, ‘การจัดร่างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์แห่งสยาม พ.ศ. 2451-2478’ (วิทยานิพนธ์ อักษรศาสตร์มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร 2537).

สรวิชญ์ ผลอ้อ, ‘ความรับผิดในดอกเบี้ยผิดนัดของผู้จำนองอื่น’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสุโขทัย

ธรรมาธิราช 2561).

อื่น ๆ

ธนาคารแห่งประเทศไทย, ‘EC_EI_027 เครื่องชี้เศรษฐกิจมหภาคของไทย 1’ < https://www.bot.or.th/App/BTWS_STAT/

statistics/ReportPage.aspx?reportID=409&language=th> สืบค้นเมื่อ 25 พฤษภาคม 2564.

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, ‘๒๐๐ ปี กฎหมายตราสามดวง’ 8 <http://web.krisdika.go.th/pdfPage.jsp?type

=act&actCode=40> สืบค้นเมื่อ 17 พฤษภาคม 2564.

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, รายงานการประชุมคณะกรรมการพัฒนากฎหมาย ครั้งที่ 219-12/2563 (4 มีนาคม 2563).

Caroline Banton, ‘Theory of Price’ (Eric Estevez ed, 2020), < https://www.investopedia.com/terms/t/theory-of-price.asp> accessed 10 May 2021.

David Castillo, ‘A Brief History of Moneylending’ (2017) <https://www.thecreditrepairmen.com/brief-history-moneylending/> accessed 10 May 2021.

Deutsche Bundesbank, ‘Basic rate of interest pursuant to section 247 of the German Civil Code’ <https://wwws.bundesbank.de/en/bundesbank/organisation/gtc-and-legal-basis/basic-rate-of-interest-616708> accessed 11 May 2021.

Julia Kagan, ‘Usury’ (Thomas Brock ed, 2021) <https://www.investopedia.com/terms/u/usury.asp> accessed 10 May 2021.

Masahiro Ueno, ‘Apanese Usury Regulation Not Applicable To Corporate Bonds’ (2021) <https://www.expertguides.com/articles/japanese-usury-regulation-not-applicable-to-corporate-bonds/arpdfgus> accessed 11 May 2021.

Mitsuhiko Kusafuka, ‘Effects of Civil Code amendment on IP licence agreements’ (2020) <https://www.nishimura.

com/sites/default/files/tractate_pdf/ja/71246.pdf> accessed 11 May 2021.

The American Lawyers Quarterly, ‘Summary Of Maximum Permissible Rates Under State Usury Laws’

(n 13) <http://alqlist.com/InterestRateSummary.html> accessed 10 May 2021.

The Conference of State Bank Supervisors (CSBS), ‘Consumer Finance Laws Survey - New Usury Data’ (2020)

<https://www.csbs.org/50-state-survey-consumer-finance-laws.> accessed 10 May 2021.

The European Central Bank, ‘Key ECB interest rates’ <https://www.ecb.europa.eu/stats/policy_and_exchange_

rates/key_ecb_interest_rates/html/index.en.html> accessed 11 May 2021.

The European e-Justice Portal, ‘Statutory interest – Germany’ <https://e-justice.europa.eu/content_statutory_

interest-404-de-en.do?member=1> accessed 11 May 2021.

The world Guide, ‘The morals of money-lending’ <http://www.henciclopedia.org.uy/autores/Laguiadelmundo/

Usury.htm> accessed 10 May 2021.

Wolfgang Kotzur and others, “Lending and taking security in Germany: overview” <https://uk.practicallaw.

thomsonreuters.com/8-501-739?transitionType=Default&contextData=(sc.Default)&firstPage=true.> accessed 11 May 2021.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-09-29